سهند حزین |
1403/10/20 |
اینجا همه خوبند و همه اشتباه می‌کنند!
تحلیل روان‌شناختی فیلم «قهرمان»
ساخته «اصغر فرهادی»
پس از مدتی که سینما در شرایط پس از کرونا کم‌‌رونق و نیمه‌تعطیل بود، اکران فیلم قهرمان به کارگردانی اصغر فرهادی جان تازه‌ای به سینماها داد و این اتفاق توانست نویدبخش روزهای بهتری برای سینمای ایران باشد. فیلم قهرمان به عنوان نماینده ایران برای حضور در رقابت‌های اسکار 2022 هم انتخاب شده بود. در این مقاله به بررسی این فیلم می پردازیم
اغلب فیلم‌های عمیق و مهم تاریخ سینما معمولا چند لایه مختلف دارند و هر کس ممکن است از جنبه‌ای به آن فیلم نگاه کند و نکاتی را در آن بیابد. قهرمان نیز فیلمی چندلایه است که از زوایای مختلفی می‌توان به آن نگریست. از لحاظ اجتماعی، فیلم قهرمان واقعیات جامعه را مطرح کرده و شرایطی را که افراد را به سمت انجام کارهایی که دوست ندارند سوق می‌دهد، نشان داده است. همچنین قهرمان‌سازی‌های اشتباه یا اغراق‌آمیز از آدم‌های معمولی را هم که این روزها با وجود فضای مجازی بیش از گذشته به چشم می‌خورد، نقد می‌کند.
اما در این مطلب قصد دارم از زاویه دیگری به این فیلم بپردازم و درباره نوع نگاه فیلم قهرمان و کارگردان آن به انسان حرف بزنم. می‌توان چنین تعبیر کرد که در سینمای اصغر فرهادی، «آدم خوب» و «آدم بد» به معنای مطلق اصلا وجود ندارد. در مجموع همه خوبند و همه گاهی اشتباه می‌کنند؛ برخلاف سینمای تجاری که در آن همواره آدم‌ها، یا ناجی‌اند و یا قربانی، یا به شکلی افراطی ایثارگر و از‌خودگذشته‌اند و یا منفعت‌طلب و خبیث، یا افرادی ضعیف و ناتوانند و یا قهرمانانی شکست‌ناپذیر!
آدم‌ها در داستان‌های فیلم‌های فرهادی اما ترکیبی از خوب و بد، نور و سایه و تاریکی و روشنایی‌اند؛ چیزی که به واقعیت انسان بسیار نزدیک‌تر می‌‌نماید.
مطرح‌کردن و نشان‌دادن این درک نسبی‌گرایانه از ذات انسان باعث می‌شود دریابیم که بسیاری از آدم‌هایی که در لحظاتی از زندگی‌شان ممکن است «بد» به نظر بیایند، در بسیاری از لحظات دیگر می‌توانند خوب و مهربان باشند و همه آن‌هایی که برچسب «آدم خوب» را بر پیشانی‌شان زده‌ایم، ممکن است گاهی و در شرایطی هم نتوانند آن‌قدرها که توقع داریم خوب و مهربان باشند. فهمیدن این واقعیت ما را به یک درک همدلانه‌تر و عمیق‌تر از ذات انسان می‌رساند و می‌تواند نوع نگاه و نحوه ارتباطات ما با انسان‌ها را بهبود بخشد. فیلم قهرمان از لحاظ تکنیکی نیز فیلم مهمی است و «امیر جدیدی» در این فیلم بازی بسیار درخشانی را ارائه کرده است.
تاکنون منتقدان، روزنامه‌نگاران و تحلیلگران اجتماعی زیادی درباره فیلم قهرمان گفته یا نوشته‌اند و غالب نقدها در مورد این فیلم مثبت و البته در یکی دو مورد نیز انتقادی بوده است.
این مطلب را با درج قسمتی از نوشته آقای «بهنام شریفی»، تحلیلگر سینما و مدرس روانشناسی تحلیلی، درباره فیلم قهرمان به پایان می‌بریم که حاوی نکات قابل‌تاملی است:
قهرمان محصول سادگی پس از پیچیدگی است؛ فیلمی که پس از پایان آغاز می‌شود و آرام‌آرام جایی در میان ذهن و قلبمان پیدا می‌کند. فیلم از دل روایتی ساده، وضعیتی کلی را به تصویر می‌کشد؛ وضعیت جامعه‌ای که مکالمه را از یاد برده و تفاوت‌ها را به رسمیت نمی‌شناسد و با هر موج کج می‌شود. قهرمان می‌سازد و لهش می‌کند... کاش از دو‌گانه «قهرمان‌سازی» و «قهرمان‌شکنی» بیرون بیاییم و به این فکر کنیم که اصلا چرا باید نیاز به قهرمان بیرونی داشته باشیم؟ می‌توانیم قهرمان درونی‌مان را احضار کنیم و تاریکی درون‌مان را بپذیریم تا بتوانیم با تاریکی‌های دیگری کنار بیاییم.
فرهادی همیشه تاریکی و روشنایی وجود آدمی را در منشورهای متکثر، منعکس کرده و خواسته دیکتاتوری قضاوت و برداشت‌های شخصی را رسوا کند تا همه به شناخت درونی‌مان فکر کنیم.
ویژه نامه نوروزی مجله موفقیت، شماره 447
ویژه‌نامه‌ی نوروزی مجله موفقیت با حال‌‌و‌هوایی بهاری و در 100 صفحه به همراه مطالبی جدید، جذاب و خواندنی منتشر خواهد شد. در ویژه‌نامه نوروزی، علاوه بر بخش‌های ثابت مجله‌ی موفقیت که شامل بخش های کار، زندگی و پلاس است، حدود 30 صفحه مطالب ویژه‌ی نوروز خواهیم داشت که متناسب با روزهای سال نو همراه مخاطبان خواهد بود تا در تعطیلات عید بتوانند از خواندن آن لذت ببرند.در ویژه‌نامه عید نوروز هدیه‌ای ویژه هم به صورت فایل صوتی و تصویری و فقط برای خریداران ویژه نامه نوروزی موفقیت طراحی و تولید شده که می توانید از آن بهره ببرید.البته عیدی ما به شما ارسال پستی رایگان این ویژ‌ه‌نامه به سراسر ایران خواهد بود.مطالب اختصاصی نوروز در ویژه نامه نوروزی موفقیت اولین عید‌دیدنی نوروز 1403/ روایت رویارویی یک انسان با آدمک روانش بچه‌ها پاشین؛ مهمون داریم!/ پذیرایی عید با چاشنی طنز از دو توریست خارجی در ایام نوروز سالِ نو، منِ نو / تغییر، بهبود و موفقیت نیاز به پشتکار دارد هیچ آگاه‌شدنی بدون درد نیست! / گفت‌و‌گو با «سارا همتی»، بازیگر جوانی که به تازگی سرطان را شکست داد نوروز فنلاندی/ نوروز ما و نوروز آن‌ها فیلم روان‌شناسان یا روان‌فیلمسازان؟ / معرفی فیلم های روانشناسی برای دوستداران روان‌شناسی کتابِ‌ خوب بخوانیم / راهنمای مطالعه کتاب در روزهای نوروز حافظ شیرازی مصنوعی! / اولین گفت‌وگوی تاریخ با حافظ شیرازی تعطیلاتی خوش با تغذیه‌ی سالم / در ایام عید نوروز از جسم خود مراقبت کنیم (چطور در تعطیلات تغذیه سالم داشته باشیم) مدیریت زمان در سال جدید/ ترفندهای علمی زمان­سنجی عالی از کتاب «کِی» نوشته دنیل اچ پینکجدول ویژه و متفاوت مخصوص دورهمی‌های عید با هدیه ویژهبخش زندگی مجله‌ی موفقیتبخش زندگی مجله‌ی موفقیت هم مثل همیشه به مطالبی با زمینه‌ی روان‌شناسی، خودشناسی، سواد رابطه و ... پرداخته است. مطالب بخش زندگی به‌گونه‌ای طراحی و تالیف می‌شوند که برای تمام اقشار و مخاطبان قابل‌فهم باشند و چه متخصصان این علم و چه دوستدارانش بتوانند بهره‌ی کافی را از آن‌ها ببرند.در بخش زندگی مجله موفقیت این مقالات برای خوانندگان فهیم مجله موفقیت آماده شده اند: روان‌تحلیلی و سلامت روانی/ 16 نشانه‌ی سلامت روان از دیدگاه نانسی مک‌ویلیام روان‌شناسی تجمل‌گرایی/ تجزیه و تحلیل رفتار افرادی که تمایل به خرید کالاهای گران قیمت دارند نیاز به تفریح / کوچک‌ترین رفتار پدر و مادر ممکن است بزرگ‌ترین تاثیرات را بر فرزندشان بگذارد بُکُش و خوشگلم کن!/ بررسی دلایل گرایش افراطی به عمل‌های زیبایی دی شد و بهمن گذشت، وقت نوشتن رسید!/ سه تکنیک کاربردی نوشتاردرمانی برای ایجاد تغییر در سال جدید آرامش در طوفان/ چگونه در زمان بحران بر خود مسلط باشیم؟ جلوی ضرر رو از هر جا بگیری منفعته! / خطای EOC یا سوگیری «تعهد به خطا» با یک ‌دنده پیش نروید!/ درباره‌ی وضعیت «بودن» یا «انجام» چه می‌دانید؟ تربیت با AI / هوش مصنوعی، پلی میان تربیت مدرن و سنتی عیدِ آدم کجاست؟/ تجربه ی مادرانگی روزی که می‌خواستم زنده بمانم/ تجربه‌ی بیماری هر مهاجر قصه‌ای دارد/ چند روایت از چند مهاجر جایی به جز خانه / چرا نوجوانان دوست دارند ساعت‌های زیادی را خارج از خانه سپری کنند؟ پنج بذر برای مدیریت رفتار/ چطور با پرورش هوش‌هیجانی، پرخاشگری را در نوجوانم کاهش و سازگاری را افزایش دهم؟ کودک کتابخوان / عوامل موثر بر عشق به مطالعه در کودکبخش کار مجله‌ی موفقیتبخش کار مجله‌ی موفقیت در سال‌های اخیر عموما به مسائل مربوط به داستان برندهای مختلف، کسب‌و‌کار، نیروی انسانی، بازاریابی و فروش، اصول مذاکره، مدیریت و سواد مالی و ... می‌پردازد. در این شماره هم با مقالاتی از این دست در اختیار خوانندگان موفقیت خواهد بود:• نتفلیکس؛ ماراتن فیلم و سریال در خانه/ مدل‌های کسب‌وکار به سبک نتفلیکس• محصولات عالی هم شکست می‌خورند! / روش‌های بازاریابی و فروش ویژه‌ی کسب‌و‌کارهای خانگی• تاثیر بیوریتم بر رفتار سازمانی / توصیه‌هایی عملی برای مدیران در جهت بهینه‌سازی عملکرد کارکنان بر اساس بیوریتم• مخاطبان باهوشند! / از کمپین خوب تبلیغاتی تا خودزنی به وسیله‌ی آمارسازی• اطلاعات مهم است! / 4 مدل اطلاعاتی در مذاکره براساس پنجره‌ی «جو – هری»• انسانِ واقعی، هوشِ مصنوعی/ نکاتی پیرامون هوش مصنوعی و منابع انسانیبخش پلاس مجله‌ی موفقیتدر بخش پلاس این شماره مجله موفقیت میزبان دو زن موفق در دو عرصه‌ی متفاوت بوده‌ایم؛ زنانی که توانسته‌اند علی‌رغم محدودیت‌های موجود، راهشان را به سوی موفقیت باز کنند و در حیطه‌ی تخصص خود بدرخشند.همچنین بخش‌های ثابت بخش پلاس موفقیت که شامل داستان‌های شیوانا و پیام های موفقیت (فال موفقیت) است هم در این بخش گنجانده شده است.همچنین همانطور که مخاطبان وفادار موفقیت می‌دانند، در هر شماره از مجله موفقیت، مسابقه‌ی داستان کوتاهی برگزار شده و هر شماره، برندگانی داشته است که هدایای نفیسی را هم دریافت کرده‌اند. در ویژه نامه‌ی نوروزی موفقیت، سه داستان برگزیده‌ی نهایی مسابقات داستان کوتاه امسال مجله موفقیت معرفی شده‌اند که می‌توانید داستان‌هایشان را در بخش پلاس ممجله موفقیت بخوانید.مطالب بخش پلاس مجله موفقیت شامل این موارد است:• اینجا بساط عشق گسترده است/ راه و رسم زندگی تیتر: بیم‌ و امید‌های آینده‌ی ایران• روامداری؛ راز ماندگاری ایران در قرون و اعصار• بدو مریم، بدو / گفت‌وگو با «مریم طوسی»، سریع‌ترین دختر تاریخ ایران• «شاهزاده‌ی ایرانی» و چالش‌هایش / گفت‌و‌گو با «لیدا محمودی»، مدیرعامل موسسه‌ی فرهنگی آوای موج کتاب• فیلم‌هایی که حرفی برای گفتن دارند/ تحلیل روان‌شناختی دو فیلم از برترین فیلم‌های سینمایی در سال گذشته‌ی ایران و جهانراه‌های ارتباط با ما:سایت موفقیت به آدرس www.movafaghiat.comواتس‌اپ و تلگرام: 0135708-0990تلفن: 22183030-021
مشاهده جزئیات
اشتراک گذاری
