6 واقعیتی که در مورد وزنتان نمی‌دانید

وزن ما تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار دارد. اگر کسی کمی چاق است و اضافه‌وزن دارد، الزاما به این معنی نیست که پرخور و تنبل است و اهمیتی به وزن و تناسب اندامش نمی‌دهد. عوامل ژنتیکی، تعداد سلول‌های چربی، متابولیسم یا همان سوخت‌وساز بدن، سبک زندگی و نوع تغذیه مادر در دوره بارداری، میزان خواب، استرس و میزان قند، چربی و نمک اضافه‌شده به محصولات غذایی صنعتی، همه و همه در وزن ما تاثیر دارند. بهتر است به جای تحمل گرسنگی و روی‌آوردن به رژیم‌های لاغری سخت و طاقت‌فرسا ورزش کنید و متابولیسم بدنتان را بالا ببرید، استرس و فشارهای روحی روانی را از خود دور کنید و در دام اعتیاد به مواد غذایی صنعتی و تنقلات نیفتید؛ چراکه این مواد غذایی مانند مواد مخدر عمل می‌کنند و ترکیبات چرب، شیرین و شور آن‌ها به اضافه‌وزن و چاقی کمک می‌کنند.

1. وزن همسرتان روی وزن شما هم تاثیر دارد

در ابتدا اجازه دهید داستان کوتاهی از زوجی آمریکایی را برایتان نقل کنیم. داستان از جایی آغاز می‌شود که شوهر خانم «جودی دیکسون» که مردی با 190 سانتی‌متر قد و 164 کیلوگرم وزن بود، توانست حدود 57 کیلوگرم از وزن خود را کم کند. خانم «دیکسون» 43 ساله و مادر دو فرزند است که همیشه مراقب وزن خود و در حال ورزش بود و همواره همسرش را نیز به ورزش و تحرک بیشتر تشویق می‌کرد. اما زمانی که شوهر خانم دیکسون 57 کیلوگرم وزن کم کرد، همه چیز تغییر کرد و این خانم احساس کرد که از شوهر خود عقب مانده است. برای همین شروع به پرخوری کرد و 9 کیلو چاق شد و پس از آن با دوچرخه و پابه‌پای شوهرش رکاب زد، ورزش کرد و رژیم گرفت. تا اینکه موفق شد 14 کیلوگرم وزن خود را کاهش دهد. نتایج پژوهش‌ها نشان می‌دهد که وزن هریک از زوج‌ها برروی دیگری تاثیر می‌گذارد. به عقیده محققان اگر یکی از زوجین چاق باشد و اهمیتی به تناسب اندام خود ندهد، احتمال اینکه همسرش نیز چاق شود، 37 درصد بیشتر می‌شود. توجه داشته باشید که وزن والدین نیز برروی وزن کودکان نیز تاثیر می‌گذارد. معمولا والدین چاق فرزندان چاق‌تری دارند؛ پس اگر همسرتان چاق، پرخور یا کم‌تحرک است و اهمیتی به تناسب اندام خود نمی‌دهد، حواستان را بیشتر جمع کنید تا تناسب اندامتان را از دست ندهید.

2. چاقی می‌تواند در نتیجه یک ویروس مزاحم باشد

متاسفانه ویروس‌هایی به نام «آدنو ویروس» وجود دارند که باعث بروز عفونت‌ها و بیماری‌های زیادی می‌شوند؛ یعنی از مجاری تنفسی فوقانی تا دستگاه گوارش را درگیر بیماری‌ها و عفونت‌های گوناگون می‌کنند. زمانی ارتباط میان این ویروس‌ها و چاقی مشخص شد که محققان دانشگاه (Wisconsin) این ویروس‌ها را به مرغ‌ها تزریق کردند و متوجه شدند که برخی از آن‌ ویروس‌ها موجب چاقی مرغ‌ها شدند. موضوع از این قرار است که سلول‌های پایه‌ای ما بسیار سریع تغییر شکل می‌دهند و به سلول‌های دیگر تبدیل می‌شوند. زمانی که این سلول‌ها به این‌گونه ویروس‌های نخاله آلوده می‌شوند، تغییر شکل می‌یابند و به سلول‌های چربی تبدیل می‌شوند. به عقیده محققان این ویروس‌ها تعداد سلول‌های چربی و همچنین میزان چربی داخل آن‌ها را افزایش می‌دهند. پژوهش‌هایی که برروی انسان، به‌خصوص دوقلوها، انجام شد نشان داد که چاق‌ها در برابر «آدنو ویروس 36»  بسیار حساس‌ترند و به نظر می‌رسد یکی از عوامل اصلی اضافه‌وزن آن‌ها همین ویروس است. اگر امروز امکان تزریق واکسن آنفولانزا وجود دارد و می‌توان خود را در برابر ویروس آن ایمن کرد، شاید روزی هم فرابرسد که واکسن ضد چاقی کشف شود و این معضل نیز برای انسان‌ها برطرف شود.

3. عفونت‌های گوش برروی حس چشایی و وزن تاثیر می‌گذارد

شاید برایتان جالب باشد بدانید که محققان دانشگاه فلوریدا سال‌ها روی این مسئله تحقیق کردند که چرا افرادی که حس چشایی ضعیف‌تری دارند، چاق‌تر از بقیه هستند؟ یکی از محققان این دانشگاه و سرپرست تیم تحقیقاتی برروی این فرضیه کار می‌کرد که شاید عفونتی مربوط به گوش روی عصب‌های چشایی که از گوش میانی عبور می‌کند، بر این موضوع تاثیر منفی می‌گذارد. محققان پس از بررسی 6584 پرسش‌نامه از شرکت‌کننده‌های این پژوهش به این نتیجه رسیدند افراد بالای 35 سال که دچار عفونت‌های ویروسی بوده‌اند، دو برابر بیشتر از دیگران در معرض چاقی قرار می‌گیرند. محققان با بررسی‌های نهایی مشاهده کردند افرادی که دچار عفونت گوش بوده‌اند، علاقه زیادی به مصرف شیرینی‌جات و مواد غذایی چرب دارند. آن‌ها احتمال می‌دهند که عصب‌های چشایی این افراد آسیب می‌بیند و برای همین حساسیتشان نسبت به طعم شیرین و چربی‌ها کمتر می‌شود؛ یعنی باید مواد غذایی شیرین و چرب زیادی استفاده کنند تا طعمشان را خوب بفهمند. توجه داشته باشید که حتی افزایش حداقلی میزان کالری‌های دریافتی نیز در مدت طولانی موجب اضافه‌وزن می‌شود.

معمولا در دوران کودکی عفونت‌های گوش مانند سرماخوردگی رایج و غیرقابل‌اجتناب است اما به نظر می‌رسد با دورکردن کودکان از دود سیگار می‌توان تاثیر این عفونت‌ها را کاهش داد اما اگر بزرگسال و چاق هستید و در کودکی نیز زیاد دچار این قبیل عفونت‌ها شده‌اید، امکان دارد عامل چاقی‌ شما همین عفونت‌های گوش باشد. توصیه می‌کنیم به عنوان مثال به جای شیرینی‌جات میوه بخورید و به جای کره از روغن زیتون استفاده کنید. چون با همین کارهای ساده تغذیه سالمی در پیش می‌گیرید و گام‌های اولیه و اساسی تناسب اندام را برمی‌دارید.

4. آنتی اکسیدان‌ها علیه تجمع چربی‌ها

تا به حال نام رادیکال‌های آزاد را شنیده‌اید؟ این مولکول‌های موذی در بدن ما کاری جز آسیب‌زدن به سلول‌ها ندارند؛ در واقع عامل اصلی پیری سلول‌ها و بسیاری از بیماری‌ها همین رادیکال‌های آزاد هستند. باید بدانید که محققان عقیده دارند که این مولکول‌های آسیب‌رسان باعث اضافه‌وزن نیز می‌شوند؛ یعنی به سلول‌هایی آسیب می‌رسانند که وظیفه‌شان مخابره پیام سیری است و به این ترتیب، اجازه نمی‌دهند که آن‌ها کارشان را به‌درستی انجام دهند. این مولکول‌های آسیب‌رسان زمانی شکل می‌گیرند که غذا می‌خوریم؛ به‌ویژه زمانی که در مصرف مواد غذایی شیرین زیاده‌روی می‌کنیم. در طولانی‌مدت نیز سلول‌های حامل پیام سیری آسیب می‌بینند و نمی‌توانند به‌خوبی از عهده وظیفه خود برآیند؛ در نتیجه اشتها زیادتر و حجم معده بزرگ‌تر می‌شود. بهترین روش برای مقابله با این رادیکال‌های آزاد این است که به جای مصرف مواد غذایی شیرین تا می‌توانید میوه‌ها و سبزیجات تازه مصرف کنید؛ چراکه این مواد غذایی، سالم و سرشار از آنتی‌اکسیدان‌هایی است که قابلیت مقابله در برابر رادیکال‌های آزاد را دارند.

5. سیستم‌های گرمایشی و کولرها هم روی وزن تاثیر می‌گذارند

احتمالا می‌گویید این یکی دیگر از آن حرف‌هاست! کولر چگونه می‌تواند روی وزن ما تاثیر بگذارد؟ اما باید بدانید که هم کولر و هم سیستم‌های گرمایشی روی وزن ما تاثیر می‌گذارد؛ زیرا انسان موجودی خون‌گرم است و تفاوتی ندارد که هوا آفتابی باشد یا ابری، باران ببارد، باد بوزد یا برف بیاید؛ در هر صورت باید دمای بدنش 37 درجه باشد. حفظ دمای درونی بدن کاری ضروری و حیاتی است. جریان خون، تنفس و هضم غذا باعث تولید گرما می‌شود و به حفظ دمای ثابت بدن کمک می‌کند. با این حال زمانی‌ که هوا سرد است، بدن تلاش زیادی برای جبران دمای ازدست‌رفته می‌کند و همچنین قادر است که با گرمای زیاد نیز مقابله کند. برای این ‌کار هم از «تعریق« کمک می‌گیرد. «تعریق» پدیده کاملا طبیعی بدن است که به کنترل دمای بدن کمک می‌کند. این فرایندهای فیزیولوژیکی انرژی زیادی لازم دارند که باید از طریق مواد غذایی تامین شوند؛ به این دلیل زمانی ‌که هوا گرم یا سرد است کالری زیادی برای تنظیم دمای بدن صرف می‌شود. اما مشکل اینجاست که ما در زمستان چندان احساس سرما نمی‌کنیم؛ زیرا خانه گرم است، ماشین گرم است و دفتر کارمان هم همچنان گرم است. تابستان چطور؟ آیا با وجود وسایلی مانند کولر و هوای مطبوع احساس گرما می‌کنید؟ نتیجه این می‌شود که ما در طول سال کالری کمتری برای مقابله با گرما یا سرما از دست می‌دهیم. در سال 2006 محققان ژاپنی پژوهشی برروی کودکان انجام دادند و مشاهده کردند برخی از کودکان در طول تابستان چاق‌تر می‌شوند. محققان به این نتیجه رسیدند که یکی از عوامل چاقی این کودکان کولر است که از سال 1970 در ژاپن از آن استفاده می‌شود؛ زیرا بدن تلاشی برای مقابله با گرما نمی کند و برای همین کالری هم نمی‌سوزاند.

6. می‌شود چاق بود و در ضمن سالم و سرحال هم بود

نتایج پژوهش‌های متعدد نشان می‌دهد که سلامتی الزاما مربوط به چاقی و لاغری نیست. اگرچه تناسب اندام به سلامتی کامل کمک زیادی می‌کند، اما این حرف به این  معنا نیست که افراد چاق زودتر مریض می‌شوند. محققان آمریکایی برروی 5440 بزرگسال که اتفاقا 51 درصد آن‌ها دچار اضافه‌وزن و 32 درصدشان دچار چاقی مفرط بودند، بررسی‌هایی را انجام دادند که پس از انجام آزمایش‌های گوناگون مشخص شد که این افراد با وجود چاقی و اضافه‌وزن کلسترول و قندِخون طبیعی دارند و مشکل خاصی هم ندارند. جالب اینجاست که محققان مشاهده کرده‌اند 23.5 درصد شرکت کننده‌ها که اتفاقا در گروه افراد لاغر هم هستند، متابولیسمی غیرطبیعی دارند و این مسئله نیز آن‌ها را در برابر بیماری‌های قلبی حساس‌تر و آسیب‌پذیرتر می‌کند.

به عقیده متخصصان حوزه سلامت برای داشتن سلامتی لازم است که روزانه حداقل 30 دقیقه ورزش کنید؛ البته منظورمان ورزش‌های سخت و سنگین نیست؛ بلکه همین‌قدر که پنج روز در هفته و روزانه سی‌ دقیقه ورزش‌های سبک نیز انجام دهید، برای سلامتی‌تان مفید است. پیاده‌روی یکی از بهترین ورزش‌هاست. اگر مشکل زانو ندارید، به جای آسانسور از پله‌ها استفاده کنید. چند ایستگاه مانده به مقصد از وسیله نقلیه پیاده شوید و پیاده بروید. بسیاری از افرادی که سعی می‌کنند با رژیم‌های سخت خود را لاغر کنند نه تنها به سلامتی خود کمکی نمی‌کنند، بلکه خود را در معرض آسیب‌های جدی نیز قرار می‌دهند. به عقیده متخصصان اولین مشکلی که با پیروی از رژیم‌های سخت لاغری خود را نشان می‌دهد، کمبود مواد مغذی بدن است. در 80 درصد این رژیم‌ها میزان پروتئین دریافتی بیشتر از نیاز روزانه و در سه‌چهارم آن‌ها نیز میزان فیبرها کمتر از نیاز روزانه است. علاوه بر این‌ها افرادی که این رژیم‌ها را دنبال می‌کنند ویتامین، مواد معدنی و کربوهیدرات‌های کمی دریافت می‌کنند. متاسفانه این رژیم‌ها باعث کاهش تراکم مواد معدنی استخوان‌ها و همچنین باعث کاهش اسیدهای چرب اشباع‌نشده می‌شوند و خطر شکستگی استخوان‌ها را افزایش می‌دهند. خطر تشکیل سنگ کیسه صفرا و سرطان «کلورکتال» نیز از جمله خطرهای این رژیم‌ها است؛ به این دلیل که میزان مصرف گلوسیدهای پیچیده و همچنین فیبرهای غذایی بسیار کم است؛ پس این‌گونه رژیم‌های سخت را فراموش کنید و بکوشید تا با ایجاد تغییراتی در سبک زندگی و با رعایت تغذیه سالم، به‌تدریج به وزن ایده‌آلتان نزدیک شوید.