بایدها و نبایدهای سفر با سالمندان
علیرغم اینکه دوران بازنشستگی و سالمندی بهترین دوران برای سفر و رفع خستگیهای کاری چند ساله است، سفر برای سالمندان کار چندان آسانی نیست و شرایط خاصی دارد که بایستی رعایت شود.
مهمترین انگیزه سفر در دوران بازنشستگی و سالمندی، استراحت و رسیدن به آرامش، بازدید از اماکن جدید، بهدستآوردن تجربههای نو، دوربودن از استرس و فرار از فعالیتهای روزانه، بهدستآوردن سلامتی و رسیدن به خوشبختی، یادآوری خاطرات گذشته، فعالیتهای ورزشی و ملاقات با خانواده و دوستان است.
نیازهای مهم و ملزومات اساسی سفر هم برای سالمندان شامل امنیت، راحتی، هزینه و نوع وسیله حملونقل، ارائه تسهیلات و خدمات ویژه مثل ویلچر و سرویس فرنگی در طول سفر، نوع اقامتگاه، خدمات ویژه اقامتگاه و دسترسی به اقامتگاه، کیفیت غذا و داشتن منوی غذای انتخابی و متنوع رستوران و داشتن منوی غذاهای رژیمی و اختصاصی سالمندان، دسترسی به امکانات ورزشی در محل اقامت، دسترسی به امکانات تفریحی و سرگرمی سالمندان در محل اقامت، آب وهوای مقصد، رفتار و برخورد کارکنان هتل یا اقامتگاه، امنیت شهر مقصد، رفتار و برخورد افراد محلی در مقصد و طول مدت سفر است.
رعایت نکات ایمنی و بهداشتی زیر میتواند سفری آسوده، لذتبخش با کاهش خطرهای احتمالی به همراه داشته باشد:
- رفتن به سفر نباید برای سالمندان اجباری باشد و قبل از سفر ویژگیهای مثبت سفر را برای آنان برشماریم.
- برای انتخاب محل و مقصد سفر با آنان تبادلنظر کنیم و با نظر و همفکری آنان، مقصد سفر انتخاب شود.
- معمولا سالمندان حوصله سفر را ندارند و از رفتن به سفر بهخاطر زحماتی که برای خود و همراهان درست خواهد شد، امتناع میکنند. لذا بایستی از تجربه لذتبخش سفر دستهجمعی و خاطرات خوش گفت و از جاهای زیبایی که قرار است ببینند و لذت ببرند، تعریف کرد.
- از سفرهای طولانی و سخت بهخاطر خطرات احتمالی و عوارض ناگوار امتناع شود.
- بهترین وسیله نقلیه جهت سفر سالمندان به ترتیب هواپیما، قطار و ماشین شخصی است.
- در طول سفر، بهخصوص در شب، سالمندان نباید رانندگی کنند.
- سالمندان در طول سفر در صندلی عقب خودرو بنشینند و حتما کمربند ایمنی خود را ببندند.
- فرد سالمند نباید طولانیمدت و به طور ثابت بر روی صندلی خودرو بنشیند و هر از گاهی باید تحرکی داشته باشد.
- شرایطی فراهم شود که فرد از مسافرت خود نهایت لذت را برده و استرس و اضطرابی نداشته باشد.
- قبل از سفر به پزشک معالج سالمند مراجعه کرده و مشورت لازم را جهت سفر بگیرند. ضمنا لازم است به میزان 5/1 برابر میزان مصرف، داروهای موردنیاز را به همراه داشته باشند.
- در طول سفر، بهخصوص در هواپیما، دارو در دسترس و در ساک دستی سالمند باشد.
- سالمندان باید در سفرهای گروهی همسفران و دوستان خود را از بیماری یا شرایط خود آگاه و مطلع کنند.
- تا جایی که امکان دارد سبک و کمحجم سفر کرده و از جابهجایی و حمل وسایل سنگین مثل ساک و چمدان خودداری کنند.
- مراقب لحن گفتارتان با سالمندان باشید؛ مثلا در طول سفر به آنان پیشنهاد بدهید نه دستور و با تشویق و ترغیبکردن، آنها را با خودتان همراه کنید.
- در فرودگاه مقصد، درخواست صندلی چرخدار کرده و از افرادی که برای کمک به سالمندان مستقر هستند، کمک بگیرید.
- در طول سفر تنهایشان نگذارید و همیشه در کنارشان باشید تا حس امنیت و راحتی داشته باشند. ضمنا لازم است مقداری پول نقد هم به همراه داشته باشند.
- مصرف داروها فراموش نشود.
- در صورت وجود بیماری مزمن و جسمی و جهت پیشگیری از پادرد و کمردرد در طول سفر، ویلچر تهیه کنید.
- در طول سفر دقت بیشتری به غذای سالمندان داشته و از مصرف غذا و خوراک شور و چرب بهشدت پرهیز شده و غذاهای تازه مصرف شود.
- دفترچه بیمه خدمات درمانی و سوابق بیماری و پزشکی سالمندان را به همراه داشته باشید و قبل از سفر از مراکز درمانی و اورژانس مقصد مطلع شوید. در صورت امکان دستگاه تست قند و فشارخون را هم به همراه داشته باشید.
- سالمندان، بهخصوص افراد با بیماریهای قلبی و عروقی، بیش از دیگران در معرض خطر ترومبوز وریدهای عمقی پا بوده و بایستی در سفرهای طولانی، هر دو ساعت، 15 دقیقه توقف کرده و راه بروند یا در هواپیما پاها را حرکت بدهند تا خطر لختهشدن خون در پاهای آنان کاهش یابد.
- سالمندان باید از پوشیدن کفش نو در سفر اجتناب کرده و سعی کنند از کفشهای مناسب و راحت در طول سفر استفاده کنند.
- بیماران سالمند دیابتی حساس به درد نیستند و کوچکترین زخم در پاها میتواند برایشان مشکلساز شود؛ بههمیندلیل در طول سفر باید مدام پاها را بررسی کرده، ناخنها را گرفته و از کفش مناسب استفاده کنند.
- در حین سفر و بازدید از اماکن در فواصل زمانی معین استراحت کرده و راهنمای تور را در جریان مسائل و مشکلات احتمالی سالمندان قرار بدهید.
توصیههای سفر برای بیماران مبتلا به دمانس و آلزایمر
- بیماران مبتلا به آلزایمر بههیچوجه نباید تنها سفر کنند.
- با توجه به احتمال اضطراب و بیقراری بیشتر بیماران در طول سفر، حتما قبل از مسافرت با پزشک معالج مشورت کنید.
- این بیماران باید به میزان 5/1 برابر مدت مسافرت، دارو همراه داشته باشند.
- مدارک مهم بیمار باید در محلی امن نگهداری شود؛ مدارکی مثل دفترچه بیمه، نام و شماره تلفن پزشک معالج، لیست داروهای مصرفی، کپی مدارک و سوابق پزشکی.
- کارت مشخصات کامل به همراه تلفن را در جیب بیمار بگذارید یا پلاک و دستبند مشخصات همراه بیمار باشد.
- عکس جدید از بیمار داشته باشید.
- سعی کنید سفر کمتر از چهار ساعت باشد؛ درصورتیکه سفری طولانیتر است، دو نفر مراقب همراه بیمار باشند.
- آلبوم عکس یا وسایلی برای سرگرمکردن بیمار به همراه داشته باشید.
- در طول سفر برای فعالیتهای زیاد برنامه ریزی نکنید و به هر برنامه و فعالیت به اندازه کافی زمان بدهید.
- زمانهایی را برای استراحت در بین برنامهها با این افراد داشته باشید.
- از حضور در مکانهای شلوغ و پرازدحام خودداری کنید.
- این بیماران باید یک برنامه روتین و منظم، مثل وقتی که بیمار در منزل است، داشته باشند؛ مثلا سعی کنید زمان غذاخوردن، استراحت و خوابیدنشان مشابه منزل باشد.
- ایمنی محل اسکان مهم است و باید سعی کنید سرویس بهداشتی و مسیر توالت در طول شب روشن باشد.
- مسافرت به زادگاه بیماران و تجدید خاطرات قدیمی برای آنان بسیار خوشایند است.
- بیمار در طول سفر لباس راحتی و کفش مناسب داشته باشد.
- آمادگی این را داشته باشید که در صورت ضرورت سفر خود را کوتاه کنید.