روش‌هایی ساده و کاربردی برای تمرکز و موفقیت بیشتر

آدم‌های متمرکز به بهشت می‌روند، غیرمتمرکزها به همه جا!

---

اقتصاد توجه، همان چیزی است که اینستاگرام و سایر شبکه‌های اجتماعی، از آن پول درمی‌آورند! شما را به‌سمت بستر و محتوای جذاب و رایگان خودشان می‌کِشند تا توجه‌تان را جلب کنند. شاید به‌ظاهر همه‌ی خدمات این رسانه‌های اجتماعی رایگان باشد، ولی آن‌ها «توجه» شما را به صاحبان کالا یا خدمات فروخته و از آن درآمد کسب می‌کنند. بنابراین بهای حضور ما در رسانه‌های اجتماعی، با صرف توجه و وقت ما در آن رسانه‌ها پرداخت می‌شود که اگر «وقت طلاست» را قبول داشته باشیم، هزینه‌ی بسیار گزافی را بدون آنکه متوجه باشیم، از کف خواهیم داد. معتادان شیک و باکلاس! جلب توجه مخاطب و نگه‌داشتن او در رسانه‌ها، راه و روشی علمی دارد که در کتاب «هوک» یا «قلاب» به آن پرداخته شده است. خلاصه‌اش اینکه محرکی بیرونی، ما را به فعالیتی ساده تشویق می‌کند. وارد محیط جدید می‌شویم و از همان ابتدا پاداش‌هایی غیرمنتظره دریافت می‌کنیم (همان تصاویر جذابی که انتظارشان را نداشته‌ایم) و برای دریافت پاداش‌های بعدی باز هم وارد این پلتفرم‌ها و محیط‌ها می‌شویم و وقتی به خودمان می‌آییم، به استفاده از آن‌ها معتاد شده‌ایم! آن‌قدر این محیط‌ها ما را به خودشان جلب می‌کنند که دیگر حتی به آن محرک بیرونی‌شان هم نیاز نداریم. اعتیاد به این رسانه‌ها، از سست‌عنصریِ ما نیست بلکه از تبحر دانشمندان و متخصصان آن رسانه‌ها در شناخت کارکرد مغز ما می‌آید و ساخت چیزهایی که مغز ما نمی‌تواند به‌سادگی به آن‌ها «نه» بگوید. بنابراین خیلی طبیعی است که ما به این رسانه‌ها معتاد شویم. معتادان تکنولوژی، ظاهری باکلاس دارند و ژستی همه‌چیزدان. اما خروجی و بهره‌وری کارشان، احتمالا بسیار پایین است.  توجه یا بی‌توجهی، مسئله این است! اما اگر تمرکز نداشته باشیم، چه اتفاق بدی رخ خواهد داد؟ بدون تمرکز، به هیچ جای خوبی نخواهیم رسید. شاید نتوانیم کار خوبی به دیگران ارائه دهیم. شاید رفته‌رفته طرد شویم. «کال نیوپورت» نویسنده‌ی جوان و چیره‌دست آمریکایی در کتاب «کار عمیق» فرمولی را برای تولید عالی ارائه داده است: تولید عالی = زمان اختصاص‌داده شده به کار × میزان تمرکز نیوپورت در این فرمول می‌گوید که برای موفق‌شدن، راهی به‌جز «تمرکز» نداریم. اگر تمرکز نکنیم، هر اندازه که وقت اختصاص دهیم، باز هم این معادله، صفر می‌شود. من آدم‌های باهوش و پرتلاش زیادی دیده‌ام که هر بار مشغول کاری متفاوت بوده‌اند و آخرش به هیچ‌جا نرسیده‌اند. اما آدم‌های ظاهرا ساده‌لوح زیادی هم دیده‌ام که تا رسیدن به موفقیت، فقط به یک کار یا ایده چسبیده‌اند و به جرات می‌گویم که راز مشترک همه‌ی این آدم‌های موفق، «تمرکز» بوده است. افراد موفق، در یک زمان، فقط روی یک حوزه تمرکز می‌کنند و وقتی هم که مشغول کار می‌شوند، به‌تمام معنا و با نهایت تمرکز، فقط کار می‌کنند! بعد از مرور ساده‌ی موفق‌ها، شاید بد نباشد نگاه کوتاهی هم به وضعیت روزمره‌ی خودمان بیندازیم: تصور کنید که من می‌خواهم کتاب بخوانم. تازه کتاب را باز کرده‌ام که با تماس تلفنی یکی از دوستانم، متوقف می‌شوم. دوباره از ابتدا شروع می‌کنم و این بار پیامکی تبلیغاتی حواسم را پرت می‌کند. شروع بعدی با درخواست فرزندم متوقف می‌شود و چند دقیقه بعد، باز هم از ابتدای فصل شروع به خواندن می‌کنم. یک‌صفحه پیش می‌روم، به ایده‌ی جالبی می‌رسم و تصمیم می‌گیرم در موردش جست‌وجویی اینترنتی داشته باشم. از این صفحه به آن صفحه می‌روم و وقتی به خودم می‌آیم، در جایی هستم که قرار نبوده باشم! برای اینکه یادم بیاید کجا بودم، مجبورم از کمی عقب‌تر شروع کنم و این داستان ادامه دارد. با این شرایط وقفه‌ای، کار خیلی کمی را در زمانی طولانی و با بهره‌وری بسیار پایین انجام خواهیم داد. چرا تمرکزمان را از دست می‌دهیم؟ مغز ما کنجکاو و بازیگوش است و خیلی زود همه‌چیز برایش عادی و به‌نوعی کسل‌کننده می‌شود. بنابراین سراغ چیزهای دیگری می‌رود. این، طبیعت مغز است. اما حکم قطعی نیست و می‌توانیم این وضعیت را بهتر کنیم. خبر خوب این که با متمرکز ماندن روی یک موضوع، کم‌کم قدرت بیشتری در رام‌کردن مغز بازیگوش‌مان به‌دست می‌آوریم و به مغز می‌فهمانیم که تا حدی اختیارش دست ماست! اما برای افزایش قدرت تمرکزمان، چند مورد را هم باید رعایت کنیم: هفت تکنیک ساده و کاربردی برای تمرکز بیشتر: برای خودتان برنامه‌ریزی کنید وگرنه دیگران برایتان برنامه‌ریزی می‌کنند! پیشنهاد می‌کنم برنامه‌ی روزانه‌تان را از شب قبل بنویسید تا وقتی بیدار شدید، بدانید چه کارهایی باید انجام دهید. اگر برنامه‌ی خوبی نوشته باشید، ذهنتان فرصتی برای بازیگوشی پیدا نمی‌کند. لیست کارهایتان را خیلی شلوغ نکنید. «برایان تریسی» می‌گوید فقط سه‌کار اصلی را در لیست کارهایتان قرار دهید. قانون 20-80 هم می‌گوید ما معمولا از 20 درصد کارهایمان، به 80 درصد نتایج می‌رسیم و مغز ما از لیست‌های بلندِ کاری، می‌ترسد و فرار می‌کند. پس فقط کارهای اصلی و مهم را در لیست کارهایتان قرار دهید. در طول روز، برنامه‌ یا لیست وظایفتان را جلوی چشم‌تان قرار دهید تا هر وقت احساس گمشدگی در کارها کردید، شما را به مسیر متمرکزتان بازگرداند. استراحت کنید. یکی از دلایل مهم حواس‌پرتی ما، خستگی است. اگر در موقعی که واقعا خسته شده‌ایم، استراحت نکنیم، ظاهرا کار خواهیم کرد ولی این کار، بازدهی خوبی ندارد و تازه خسته‌تر هم می‌شویم. پس چه بهتر که خودمان به فکر استراحت مغزمان باشیم، قبل از آنکه کار دستمان بدهد. کار و تفریح را از هم جدا کنید. اگر قرار است کار کنید، فقط کار کنید و هر تفریح و کارنکردنی را به وقت خودش موکول کنید. این‌طوری به مغز می‌گویید که وقت کار، کار و وقت تفریح، تفریح کن. برای این کار، می‌توانید از تکنیک و ابزار «پومودورو» استفاده کنید. اپلیکیشن یا زمان‌سنج پومودورو، به شما 25دقیقه وقت برای کار کردن و فرصتی 5دقیقه‌ای برای استراحت می‌دهد. با همین روش ساده، بازدهی و تمرکز بسیار بهتری خواهید داشت. «حواس پرت‌کُن» ها را دور کنید. اگر ممکن است موبایلتان مزاحمتی برای تمرکزتان ایجاد کند، آن را خاموش کنید یا صدایش را ببندید. اگر امکان دارد در حین کار متمرکزتان، فردی مزاحمتان شود، در را ببندید و قبل از شروع کار، به دیگران بگویید که فعلا با شما کاری نداشته باشند. اگر به‌خاطر گرسنگی ممکن است حواستان پرت شود، قبل از شروع کار، فکری برایش بکنید و... . زمان پایان داشته باشید. از همان ابتدای کار برای خودتان زمان پایان در نظر بگیرید و تلاش کنید در زمان مشخص‌شده، کارتان را تمام کنید. اگر کارتان تمام نشد، بهتر است کار را ادامه ندهید و باقی آن را به وقت دیگری موکول کنید تا مغزتان بدعادت و دل‌خوش به کِش آمدن وقت نشود! اگر می‌خواهید موفق شوید و به بهشت بروید، متمرکز ماندن را یاد بگیرید و تمرین کنید