مادران به چه نوع حمایتی نیاز دارند؟

به‌جای قضاوت و انتظارات غیرمنطقی، آنچه مادران به آن نیاز دارند عشق و مراقبت از سوی شریک زندگی، دوستان و سایرین است.

بر اساس مطالعات انجام‌شده توسط یک مرکز تحقیقاتی معتبر، حدود دو‌سوم خانم‌ها مادری‌کردن را سخت‌تر از آنچه فکرش را می‌کردند می‌دانستند و تقریبا نیمی از خانم‌ها هم انجام وظایف مادری را در تمامی یا اکثر مواقع کاری خسته‌کننده می‌دانند. به‌علاوه، نزدیک به نیمی از خانم‌ها می‌گویند که شیوه‌ی مادری‌کردن آن‌ها توسط خانواده‌ی خودشان یا همسرشان مورد قضاوت قرار می‌گیرد. اما باید توجه داشته باشیم که مادران به‌جای قضاوت‌شدن و داشتن انتظارات غیرمنطقی از آن‌ها به حمایت همسران، والدین، دوستان و جامعه نیاز دارند.

تحقیقات ۲۰ ساله‌ی اخیرا منتشر‌شده توسط «اوا ماریا اشمیت» و همکارانش نشان می‌دهد که جامعه‌ی ما پنج انتظار اولیه از یک «مادر خوب» دارد، اما این انتظارات اغلب دست‌نیافتنی و خردکننده هستند:

• یک مادر خوب همه‌جا حضور فیزیکی دارد و به‌شدت مراقب فرزندش است؛ به‌گونه‌ای که باید همیشه بداند او چه خواسته و نیازهایی دارد.
• یک مادر آینده‌نگر، تمام ‌وقت و منابع مالی خود را صرف تامین غذای سالم، فعالیت‌های مفرح و ایجاد فرصت‌های آموزشی برای فرزندش می‌کند تا از پیشرفت موفقیت‌آمیز او اطمینان حاصل کند.
• یک مادر شاغل باید تعهدات کاری خود را به‌گونه‌ای تنظیم کند که اختلالی در مسئولیت‌های او در قبال خانواده پیش نیاید.
• یک مادر خوب به همه‌ی دنیا نشان می‌دهد که مراقب جسم خودش هم هست؛ همان‌گونه که از فرزندش مراقبت می‌کند.
• یک مادر شاد از نقش خود به‌عنوان یک مادر و چگونگی بزرگ‌کردن فرزند خود شادمان است.

تعجبی ندارد که چرا تا این حد احساس عذاب وجدان بین مادران فراگیر شده است. مادر باید هم‌زمان همه‌ی این موارد را رعایت کرده و به تمام آن‌ها به نحو احسن عمل کند و اگر موفق نشود اغلب از او انتظار دارند بدون کوچک‌ترین حمایتی فقط بیشتر تلاش کند! واکنش‌های احساسی مادران به این انتظارات متناقض عمدتا منفی هستند و حتی ممکن است سلامتی آن‌ها را به مخاطره بیندازد.

مادران به حمایت نیاز دارند

چه چیزی به حال خوب مادران کمک می‌کند؟ مطالعات سال 2015 «لوتار» و همکارش «لوسیا سیسیولا» سرنخ‌هایی را از عواملی که به ارتقای سلامت 2000 مادر کمک کرده است آشکار می‌کند. یافته‌ها نشان می‌دهند که سلامتی مادران در وهله‌ی اول تحت‌تأثیر سرمایه‌گذاری آن‌ها روی فرزندانشان و نقش خودشان به‌عنوان مادر است و پیوندی مستحکم میان سلامتی مادر و میزان حمایتی که از سوی جامعه دریافت می‌کند وجود دارد.

مادرانی که حمایت می‌شوند اضطراب، افسردگی، استرس و تنهایی کمتری را تجربه می‌کنند و رضایت و خشنودی بیشتری از زندگی خود دارند. این یافته‌ها میان خانم‌ها با سطح تحصیلات گوناگون ثابت بوده است.

به گفته‌ی محققان چهار عامل مهم حمایت‌کننده برای مادران وجود دارد:

• پذیرش بی‌قیدوشرط

آیا همان‌گونه که هستید دیده و دوست داشته می‌شوید؟

• آرامش مطمئن و پایدار

وقتی عمیقا درمانده هستید، آیا با هر روشی که به آن نیاز دارید به آرامش می‌رسید؟

• اصالت در روابط

چه میزان از خودِ واقعی‌تان را به دیگران نشان می‌دهید و خودِ بیرونی شما چقدر به خودِ درونی‌تان شبیه است؟

• رضایت از دوستی

تا چه حد از تعداد دفعات ملاقات با دوستان خود رضایت دارید؟

به‌علاوه، مادرانی که از همسر و شریک زندگی خود رضایت دارند کمتر دچار استرس و احساس خلأ و حس پوچی می‌شوند و رضایت فوق‌العاده‌ای از زندگی خود دارند. اگر چه رابطه با همسر برای مادر مهم است، اما این تنها رابطه‌ای نیست که اهمیت دارد. رضایت مادران از دوستانشان نیز در تمامی ابعاد سلامتی آن‌ها حائز اهمیت است. در واقع، آنچه ضروری به نظر می‌رسد این است که مادر در زندگی روزمره توسط کسی (همسر، بستگان، دوست یا همکار) تحت مراقبت و حمایت قرار گیرد.

ازآنجاکه مادران امروزی به‌سختی تلاش می‌کنند مراقب فرزندان خود باشند، باید تعمدا روابط اصیل و نزدیک خود را با دوستان و بستگان حفظ کرده و آن را پرورش دهند.

چگونه شبکه‌ی حمایتی بسازیم؟

برای تقویت روابط حمایت‌کننده لازم نیست مادران به مقصدهای دور سفر کنند. بر اساس مطالعات انجام شده روی 400 مادر در کشور فنلاند، حتی مادرانی که با مادران همسایه ارتباط برقرار می‌کنند از سلامتی بالاتری برخوردارند. مادرانی که ارتباط مستمر و مثبت با یکدیگر دارند احساس تعلق خاطر بیشتری به جامعه پیدا کرده و در عوض از حمایت عاطفی، کمک و راهنمایی همتایان خود برخوردار می‌شوند. به‌علاوه آن‌ها رضایت بیشتری از زندگی روزمره‌ی خود خواهند داشت.

اگر می خواهید با مادرانی که در همسایگی شما زندگی می‌کنند ارتباط دوستی برقرار کنید توجه به این نکات می تواند برایتان مفید باشد:

• اقدام کنید

خودتان را در محیطی قرار دهید که مرتبا با افراد ملاقات داشته باشید، با این فرض که آن‌ها شما را دوست دارند. سفره‌ی دل خود را پیش آن‌ها بگشایید و دعوتشان کنید که به دیدار شما بیایند.

• آسیب‌پذیر باشید

بخش‌های واقعی شخصیت خود را برای دیگران به نمایش بگذارید تا مراقبت و اعتماد خود را به آن‌ها نشان دهید و ترغیبشان کنید ظرفیت خود را برای دوست‌داشتن شما نشان دهند.

• برای بخشنده بودن راهی پیدا کنید

غذای خود را با کسی شریک شوید، کمک کنید دیگران به هدف خود برسند، با هم وقت بگذرانید یا آن‌ها را به مقصد برسانید.

• عشق را به نمایش بگذارید

با دوستان خود بامحبت سلام و احوالپرسی کنید و بگذارید بدانند که به فکرشان هستید و اخبار خوب را با آن‌ها در میان می‌گذارید.

البته که مادر بودن فراز و نشیب دارد. اما مهم است که مادران وقتی سختی‌های مادر بودن را تجربه می‌کنند، بدانند که تنها نیستند و با مادران دیگر که موجب بالا‌رفتن روحیه‌شان می‌شود در ارتباط باشند.

هر مادری که فرزند خود را از نوزادی به بلوغ رسانده، کم‌و‌کاستی‌های مادر بودن را تجربه کرده است. مادری شغل دشواری است. پس با در‌نظر‌گرفتن این ملاحظات، توصیه می‌شود که افزایش انعطاف‌پذیری مادران در اولویت قرار گیرد و تلاش ویژه‌ای برای کنترل و اقدام درباره‌ی آنچه که در تحقیقات روی کمک مادران به یکدیگر به‌دست‌آمده، صورت پذیرد.

نویسنده : مریم عبداله

مترجم : سولماز فروتن