شهرزاد هودین شاد |
1402/06/28 |
مرگی که آن را زندگی می‌کنیم (تحلیل روانشناختی فیلم نهنگ (The Whale))
تحلیل روانشناختی فیلم نهنگ (The Whale)
فیلم «نهنگ» (The Whale) ، فیلمی آمریکایی و ساخته‌ی سال ۲۰۲۲ در ژانر درام، روانشناختی به کارگردانی «دارن آرونوفسکی» و نویسندگی «ساموئل دی. هانتر» است که بر اساس نمایشنامه‌ای به همین نام ساخته شده است. در این فیلم «برندن فریزر»، «سیدی سینک»، «هانگ چائو»، «تای سیمپکینز» و «سامانتا مورتون» به ایفای نقش پرداخته‌اند.
هر انسانی در اعماق اقیانوس ذهنش یک نهنگ غول‌پیکر دارد که تلاش برای نابودی آن، نبردی بی‌حاصل است که ما را از روشنایی مسیر پر‌فراز‌و‌نشیب زندگی به‌تدریج به‌سوی سیاه‌چاله‌ی مرگ می‌کشاند. انگار باید پذیرفت که در اعماق ذهن هر یک از ما واقعیتی سیاه و دردناک وجود دارد که جنگیدن و سرزنش کردن خود به‌خاطر وجود آن، ما را از فرصت زیستن باز می‌دارد، طوری که بالاخره جایی از خودمان می‌پرسیم: «این همان مرگ نیست که من آن را زندگی می‌کنم؟»
آن‌چه خواندید روایتی تلخ از فیلم تاثیر‌گذار نهنگ است. دارن آرنوفسکی، سازنده‌ی این اثر، قصه‌ی زندگی «چارلی»، یک معلم منزوی 270 کیلویی را از کشور انگلستان به تصویر می‌کشد که در ظاهر به اختلال پرخوری مبتلا‌ست، اما در لایه‌های پنهان ماجرا، مسئله‌ی پرخوری تلاش خود‌خوا‌سته‌ی چارلی برای پایان‌دادن به زندگی و انتقامی است که او به‌خاطر اشتباهات گذشته می‌تواند از خود بگیرد.
نگاه طرحواره‌ای به قصه‌ی فیلم نهنگ
اگر بخواهیم کمی نگاه طرحواره‌ای به قصه‌ی فیلم نهنگ داشته باشیم، چارلی را مانند همان نهنگ در‌حال دست‌و‌پا‌زدن در تله‌ی تنبیه خود می‌بینیم که به ریسمان ایثار و پذیرش‌جویی چنگ می‌زند تا بتواند با راضی‌کردن آدم‌های اطرافش، خاصه دخترش که در سن هشت سالگی رهایش کرده بوده، به آرامش برسد.
اما این آرامش سرابی بیش نیست تا وقتی‌که چارلی سعی بر تاختن بر نهنگ درون خود دارد و خودش را بارها و بارها با پرخوری مجازات می‌کند.
در فیلم نهنگ چارلی از پولی که به‌دست می‌آورد ذره ای برای خودش خرج نمی‌کند. این آرامش هم گرفتار موریانه‌ی افسردگی می‌شود که آرام و قرار را از او می‌گیرد. چارلی با ذخیره‌کردن پول خود برای دخترش، با وجود این‌که خودش برای درمان بیماری‌اش به آن نیاز دارد، می‌خواهد نقش پدر خوب را بعد از سال‌ها برای دخترش ایفا کند؛ اما احساس دختر چارلی به او سراسر خشم و کینه است؛ خشمی که حتی به‌صورت مسخره‌کردن ظاهر پدرش در صفحات مجازی نمایان می‌شود.
جالب‌ترین نکته‌ی فیلم نهنگ
جالب‌ترین نکته‌ی فیلم نهنگ این است که چارلی تصمیم دارد با نماد و مظهر زندگی که غذا‌ست، خودکشی کند. او که پس از خودکشی «آلن» (عشق از‌دست‌رفته‌اش)، خودش را بی‌جهت در مرگ او مقصر می‌داند و درگیر یک سوگ حل‌نشده می‌شود، آن‌قدر مشغول نیاز‌های جسمی می‌شود که رفته‌رفته با چاق‌شدن دیگر توان حرکت‌کردن را از دست می‌دهد و این دقیقا همان اتفاقی است که در مورد آلن، به گونه‌ای دیگر می‌افتد که با وجود عشق زیادش به چارلی و احساس گناه وافری که از سمت خانواد‌ه‌اش تجربه می‌کند، آن‌قدر به خودش گرسنگی می‌دهد تا لاغر و لاغر‌تر می‌شود و می‌میرد! گویی چرخه‌ی تعادل جسم و روان به خطر می‌افتد وقتی چارلی و آلن ناخدایان بی‌رحم کشتی زندگی‌شان می‌شوند و تمام تلاششان را برای نابودی نهنگ درونشان می‌کنند، بی‌آن‌که پذیرشی نسبت‌به‌وجودش داشته باشند یا به آن نهنگ به چشم موجودی نگاه کنند که از آن‌چه انجام داده آگاه نبوده است.
«لیز» (دوست چارلی) نماد عقلانیت این فیلم است
نقش خانم لیز در فیلم نهنگ
خانم لیز، خواهر آلن و دوست چارلی، در تمام جریان فیلم سعی دارد به چارلی کمک کرده و از او مراقبت کند، اما دائما با عقلانیت محض به جنگ با عواطف درونش می‌رود و مثل تمام شخصیت‌های فیلم درگیر نهنگ درون خود می‌شود، اما تلاش می‌کند آن را بپذیرد. با وجود آن‌که تلاش او در جهت نجات چارلی، تلاشی ایثارگرانه است، اما حداقل او نسبت‌به سایر شخصیت‌های فیلم آگاه است که برای چه می‌جنگد.
آب و هوای گرفته و بارانی صحنه‌های فیلم بیانگر حال درونی چارلی است که رفته‌رفته با رسیدن به سکانس‌های انتهایی به نور و روشنایی خورشید، رهایی چارلی را از زندان افسردگی نوید می‌دهد.
بازنمای زندگی مدرن در فیلم نهنگ
زندگی چارلی در فیلم نهنگ بازنمای فضای زندگی مدرن و آمیخته با تکنولوژی است که در آن تنهایی و کم‌تحرکی و به‌دنبال آن، احساس افسردگی و رخوت بیشتر از قبل خودنمایی می‌کند، تا‌جایی‌که خشم چارلی را از تکنولوژی با پرتاب لپ‌تابش به‌سمت یخچال نشان می‌دهد. البته او هر‌بار هم وقتی گوشی همراهش به زمین می‌افتد و برایش سخت می‌شود که آن را بردارد، دچار دلهره و اضطراب قطع‌شدن ارتباطش با دنیای بیرون می‌شود. اگر به این دنیای مدرن و ناامن از زاویه‌ی د‌یگری نگاه کنیم، می‌بینیم که حتی الی، دختر چارلی از این امکان پیشرفته به‌عنوان ابزاری برای آزار‌دادن آدم‌های اطرافش ا‌ستفاده می‌کند.
تلاش ساده‌لوحانه‌ی چارلی در فیلم نهنگ برای خوب‌دیدن آدم‌ها، مخصوصا دخترش، می‌تواند به‌گونه‌ای جبران افراطی طرحواره‌ی تنبیه‌اش باشد، اما در نشان‌دادن والد خوب اثر مثبتی دارد؛ آنجایی که سعی می‌کند با وجود رفتار‌های آزاردهنده‌ی دخترش به او نشان دهد که می‌تواند همواره نسخه‌ی بهتری از خود را نشان دهد؛ می‌تواند مقاله‌ی خوبی بنویسد و می‌تواند به توانایی‌هایش باور داشته باشد، حتی اگر اطرافیانش به او به چشم موجودی پلید نگاه می‌کنند و این یعنی چارلی به انسان‌های دیگر امیدوار است و برای همین سعی به ایثارگری و از‌خودگذشتگی دارد. اما در مورد الی، چون او یک نوجوان سرکش است، این نگاه مثبت غیرمشروط می‌تواند به آشتی الی با او کمک کند که زیبایی‌های درونی‌اش را به‌خاطر احساس طرد‌شدگی پنهان کرده و حالا سعی بر نفرت‌ورزی دارد.
در سکانس انتهایی فیلم نهنگ، وقتی الی در خانه‌ی چارلی را باز می‌کند، نور و روشنایی حبس‌شده در پشت در خانه‌ی چارلی به‌صورت او می‌تابد و چارلی از او می‌خواهد که مقاله‌اش را با صدای بلند بخواند؛ انگار این‌که روایت زندگی‌اش را در قالب یک مقاله از زبان عزیزترین انسان زندگی‌اش بشنود برایش زیباترین اتفاقی است که می‌تواند در لحظه‌های آخر زندگی‌اش بیفتد؛ اتفاقی که می‌تواند به آشتی الی با پدرش و تمام انسان‌های اطرافش بینجامد و یادش بیفتد که روزی اعتقاد داشته که کشتن نهنگ درونش دردی را دوا نمی‌کند!
نگو بدم می‌آید
حقایقی در باب تاثیر پول در روابط
احترام متقابل بين والدين و كودكان
خشونت علیه زنان، خشونت علیه مردان
ویژه نامه نوروزی مجله موفقیت، شماره 447
ویژه‌نامه‌ی نوروزی مجله موفقیت با حال‌‌و‌هوایی بهاری و در 100 صفحه به همراه مطالبی جدید، جذاب و خواندنی منتشر خواهد شد. در ویژه‌نامه نوروزی، علاوه بر بخش‌های ثابت مجله‌ی موفقیت که شامل بخش های کار، زندگی و پلاس است، حدود 30 صفحه مطالب ویژه‌ی نوروز خواهیم داشت که متناسب با روزهای سال نو همراه مخاطبان خواهد بود تا در تعطیلات عید بتوانند از خواندن آن لذت ببرند.در ویژه‌نامه عید نوروز هدیه‌ای ویژه هم به صورت فایل صوتی و تصویری و فقط برای خریداران ویژه نامه نوروزی موفقیت طراحی و تولید شده که می توانید از آن بهره ببرید.البته عیدی ما به شما ارسال پستی رایگان این ویژ‌ه‌نامه به سراسر ایران خواهد بود.مطالب اختصاصی نوروز در ویژه نامه نوروزی موفقیت اولین عید‌دیدنی نوروز 1403/ روایت رویارویی یک انسان با آدمک روانش بچه‌ها پاشین؛ مهمون داریم!/ پذیرایی عید با چاشنی طنز از دو توریست خارجی در ایام نوروز سالِ نو، منِ نو / تغییر، بهبود و موفقیت نیاز به پشتکار دارد هیچ آگاه‌شدنی بدون درد نیست! / گفت‌و‌گو با «سارا همتی»، بازیگر جوانی که به تازگی سرطان را شکست داد نوروز فنلاندی/ نوروز ما و نوروز آن‌ها فیلم روان‌شناسان یا روان‌فیلمسازان؟ / معرفی فیلم های روانشناسی برای دوستداران روان‌شناسی کتابِ‌ خوب بخوانیم / راهنمای مطالعه کتاب در روزهای نوروز حافظ شیرازی مصنوعی! / اولین گفت‌وگوی تاریخ با حافظ شیرازی تعطیلاتی خوش با تغذیه‌ی سالم / در ایام عید نوروز از جسم خود مراقبت کنیم (چطور در تعطیلات تغذیه سالم داشته باشیم) مدیریت زمان در سال جدید/ ترفندهای علمی زمان­سنجی عالی از کتاب «کِی» نوشته دنیل اچ پینکجدول ویژه و متفاوت مخصوص دورهمی‌های عید با هدیه ویژهبخش زندگی مجله‌ی موفقیتبخش زندگی مجله‌ی موفقیت هم مثل همیشه به مطالبی با زمینه‌ی روان‌شناسی، خودشناسی، سواد رابطه و ... پرداخته است. مطالب بخش زندگی به‌گونه‌ای طراحی و تالیف می‌شوند که برای تمام اقشار و مخاطبان قابل‌فهم باشند و چه متخصصان این علم و چه دوستدارانش بتوانند بهره‌ی کافی را از آن‌ها ببرند.در بخش زندگی مجله موفقیت این مقالات برای خوانندگان فهیم مجله موفقیت آماده شده اند: روان‌تحلیلی و سلامت روانی/ 16 نشانه‌ی سلامت روان از دیدگاه نانسی مک‌ویلیام روان‌شناسی تجمل‌گرایی/ تجزیه و تحلیل رفتار افرادی که تمایل به خرید کالاهای گران قیمت دارند نیاز به تفریح / کوچک‌ترین رفتار پدر و مادر ممکن است بزرگ‌ترین تاثیرات را بر فرزندشان بگذارد بُکُش و خوشگلم کن!/ بررسی دلایل گرایش افراطی به عمل‌های زیبایی دی شد و بهمن گذشت، وقت نوشتن رسید!/ سه تکنیک کاربردی نوشتاردرمانی برای ایجاد تغییر در سال جدید آرامش در طوفان/ چگونه در زمان بحران بر خود مسلط باشیم؟ جلوی ضرر رو از هر جا بگیری منفعته! / خطای EOC یا سوگیری «تعهد به خطا» با یک ‌دنده پیش نروید!/ درباره‌ی وضعیت «بودن» یا «انجام» چه می‌دانید؟ تربیت با AI / هوش مصنوعی، پلی میان تربیت مدرن و سنتی عیدِ آدم کجاست؟/ تجربه ی مادرانگی روزی که می‌خواستم زنده بمانم/ تجربه‌ی بیماری هر مهاجر قصه‌ای دارد/ چند روایت از چند مهاجر جایی به جز خانه / چرا نوجوانان دوست دارند ساعت‌های زیادی را خارج از خانه سپری کنند؟ پنج بذر برای مدیریت رفتار/ چطور با پرورش هوش‌هیجانی، پرخاشگری را در نوجوانم کاهش و سازگاری را افزایش دهم؟ کودک کتابخوان / عوامل موثر بر عشق به مطالعه در کودکبخش کار مجله‌ی موفقیتبخش کار مجله‌ی موفقیت در سال‌های اخیر عموما به مسائل مربوط به داستان برندهای مختلف، کسب‌و‌کار، نیروی انسانی، بازاریابی و فروش، اصول مذاکره، مدیریت و سواد مالی و ... می‌پردازد. در این شماره هم با مقالاتی از این دست در اختیار خوانندگان موفقیت خواهد بود:• نتفلیکس؛ ماراتن فیلم و سریال در خانه/ مدل‌های کسب‌وکار به سبک نتفلیکس• محصولات عالی هم شکست می‌خورند! / روش‌های بازاریابی و فروش ویژه‌ی کسب‌و‌کارهای خانگی• تاثیر بیوریتم بر رفتار سازمانی / توصیه‌هایی عملی برای مدیران در جهت بهینه‌سازی عملکرد کارکنان بر اساس بیوریتم• مخاطبان باهوشند! / از کمپین خوب تبلیغاتی تا خودزنی به وسیله‌ی آمارسازی• اطلاعات مهم است! / 4 مدل اطلاعاتی در مذاکره براساس پنجره‌ی «جو – هری»• انسانِ واقعی، هوشِ مصنوعی/ نکاتی پیرامون هوش مصنوعی و منابع انسانیبخش پلاس مجله‌ی موفقیتدر بخش پلاس این شماره مجله موفقیت میزبان دو زن موفق در دو عرصه‌ی متفاوت بوده‌ایم؛ زنانی که توانسته‌اند علی‌رغم محدودیت‌های موجود، راهشان را به سوی موفقیت باز کنند و در حیطه‌ی تخصص خود بدرخشند.همچنین بخش‌های ثابت بخش پلاس موفقیت که شامل داستان‌های شیوانا و پیام های موفقیت (فال موفقیت) است هم در این بخش گنجانده شده است.همچنین همانطور که مخاطبان وفادار موفقیت می‌دانند، در هر شماره از مجله موفقیت، مسابقه‌ی داستان کوتاهی برگزار شده و هر شماره، برندگانی داشته است که هدایای نفیسی را هم دریافت کرده‌اند. در ویژه نامه‌ی نوروزی موفقیت، سه داستان برگزیده‌ی نهایی مسابقات داستان کوتاه امسال مجله موفقیت معرفی شده‌اند که می‌توانید داستان‌هایشان را در بخش پلاس ممجله موفقیت بخوانید.مطالب بخش پلاس مجله موفقیت شامل این موارد است:• اینجا بساط عشق گسترده است/ راه و رسم زندگی تیتر: بیم‌ و امید‌های آینده‌ی ایران• روامداری؛ راز ماندگاری ایران در قرون و اعصار• بدو مریم، بدو / گفت‌وگو با «مریم طوسی»، سریع‌ترین دختر تاریخ ایران• «شاهزاده‌ی ایرانی» و چالش‌هایش / گفت‌و‌گو با «لیدا محمودی»، مدیرعامل موسسه‌ی فرهنگی آوای موج کتاب• فیلم‌هایی که حرفی برای گفتن دارند/ تحلیل روان‌شناختی دو فیلم از برترین فیلم‌های سینمایی در سال گذشته‌ی ایران و جهانراه‌های ارتباط با ما:سایت موفقیت به آدرس www.movafaghiat.comواتس‌اپ و تلگرام: 0135708-0990تلفن: 22183030-021
مشاهده جزئیات
