menu button
سبد خرید شما
مدل رهبری احمد حلت در موفقیت
رضا منصورنیا  |  1402/05/31  | 
بررسی رابطه‌ی رهبری خدمتگزار و شهروندی سازمانی در سازمان‌های رسانه‌ای

مطالعه‌ی مدل رهبری احمد حلت در موفقیت


گفتمان احمد حلت نه‌فقط برای من‌، که برای نسلی که بعد از جنگ و با وجود شدیدترین تحریم‌ها به‌دنبال برآورده‌کردن آرزوهایش بود، جلوه‌ای از یک فردای روشن بوده که باید با دستان خودمان می‌ساختیم. دکتر حلت به نسل من یاد داد که امیدوار، هدف‌مند و جنگجو در پی رسیدن به خوا‌سته‌هایش به پیش برود. من این افتخار را داشتم که چند سال در قامت مدیر روابط عمومی در خدمت دکتر حلت، سرکار خانم ثقفی و بسیاری از مردم شریف کشورم خدمت کنم و این‌جا بود که از نزدیک دیدم که هر آن‌چه که او در سمینارها بیان می‌کرد، در سبک مدیریت و رهبری مجموعه‌ی موفقیت هم به اجرا می‌رساند و این‌گونه بود که موفقیت پرآوازه‌ترین موسسه‌ی مطبوعاتی بخش خصوصی ایران در بعد از انقلاب شد. همین انگیزه‌ای شد تا پایان‌نامه‌ام را در رشته‌س مدیریت رسانه دانشگاه علامه طباطبایی بر‌اساس آن‌چه که دیدم و آموختم بنویسم و به‌صورت علمی گزاره‌های موثر در شکل‌گیری یک محیط کاری فعال و سرزنده‌ی رسانه‌ای را بر‌اساس مدل رهبری احمد حلت تحلیل کنم؛ نتیجه‌ی نهایی یک چیز بود : «رهبری خدمتگزار!» نتیجه هم یک پایان‌نامه‌ی 126 صفحه‌ای شد که سعی کردم گزارشی مروری از آن را به‌صورت خلاصه بیان کنم.

چکیده

در این پژوهش سعی شده رابطه‌ی سبک رهبری خدمتگزار با رفتار شهروندی سازمانی در سازمان‌های رسانه‌ای (مورد مطالعه: کارکنان مجلات شهر تهران) مورد بررسی قرار گیرد. پژوهش هم از نظر هدف کاربردی و روش انجام از نوع پیمایشی و از نظر محیط انجام پژوهش از نوع میدانی ا‌ست. اطلاعات مورد نیاز پژوهش با ابزار پرسشنامه جمع‌آوری شده و نمونه‌ی آماری تحقیق با ا‌ستفاده از روش نمونه‌برداری تصادفی ساده از کارکنان ستاد و صنف مجلات در شهر تهران صورت گرفته ا‌ست.

نتایج تحقیق نشان داد که تمامی مولفه‌های رهبری خدمتگزار با رفتار شهروندی سازمانی رابطه‌ی معناداری دارند. همچنین تحلیل ضریب پیرسون حاکی از این ا‌ست از بین ابعاد رهبری خدمتگزار، توانمندسازی و فرهنگ‌سازی بیشترین رابطه را با رفتار شهروندی سازمانی دارد.

بیان مسئله

در دو دهه‌ی گذشته واژه‌ی «رفتار شهروندی سازمانی» توجه فراوانی را در حوزه مدیریت به خود جلب کرده ا‌ست. به‌ویژه محققان و پژوهشگران رفتار سازمانی بخش وسیعی از فعالیت‌های خود را در این زمینه به‌کار گرفته‌اند، به‌طوری که با گذشت بیست‌و‌پنج سال از شروع، مطالعات رفتار شهروندی سازمانی واژه‌ای نام آشنا در تمام سازمان‌ها‌ست. امروزه موفقیت هر سازمان بستگی زیادی به عملکرد کارکنانی دارد که محدود به نقش و وظیفه‌ی سازمانی خود نبوده و فراتر از نقش و انتظار معمول در ادبیات سازمان و مدیریت عمل می‌کنند.

تاریخچه مطالعه‌ی رفتار سازمانی

قبل از سال 1983، مطالعه‌ی رفتار سازمانی، شامل پیش‌بینی، تشریح، هدایت، کنترل و تغییر رفتار‌های کارکنان بود و افراد بر مبنای رفتار‌هایی ارزیابی می‌شدند که بر‌اساس شرح شغل و مطابق با وظایف رسمی از آن‌ها انتظار می‌رفت؛ اما پس از آن‌که رفتار شهروندی سازمانی وارد تئوری‌های مدیریت شد، رفتار‌هایی فراتر از آن مد‌نظر قرار گرفت که امروزه جزئی جدایی‌‌‌ناپذیر در مدیریت عملکرد محسوب می‌شود.

این رفتار‌ها، با عناوینی نظیر رفتار شهروندی سازمانی، رفتار‌های فرانقشی، رفتار‌های خودجوش و رفتار‌های داوطلبانه تعریف می‌شوند. آن‌چه که در این نوع رفتار‌ها مطرح ا‌ست داوطلبانه‌بودن آن‌ها‌ست و درک تفاوت آن از رفتار‌های رسمی و اجباری اهمیت فراوان دارد. در همکاری داوطلبانه، افراد تمام تلاش، بصیرت و انرژی خود را برای شکوفایی توانایی‌هایشان به‌نفع سازمان ابراز می‌کنند، از منافع فردی خود می‌گذرند و مسئولیت‌پذیری را در را‌ستای منافع جمع در اولویت قرار می‌دهند.

دکتر حلت و رهبری

رفتار شهروندی سازمانی

هرچند، هر یک از واژه‌های یادشده خا‌ستگاه متفاوتی دارند‌، اما به‌طور کلی به مفهوم یکسانی اشاره دارند که در این پژوهش با عنوان رفتار شهروندی سازمانی شناخته می‌شود. این نوع رفتار نقش بسیار مهمی در اثربخشی سازمانی ایفا می‌کند. علی‌رغم این‌که نوشته‌ی بارنارد به سال 1983 در‌خصوص تمایل به‌همکاری و مطالعات صورت گرفته توسط کتز و کان در سال‌های 1964 تا 1966 در مورد رفتار‌های فرانقشی ممکن ا‌ست مبنای مطالعات پژوهشگران در این خصوص باشد.

اما واژه‌ی رفتار شهروندی سازمانی اولین بار توسط باتمن و ارگان مطرح گردید و امروزه این واژه از مقبولیت بیشتری در بین پژوهشگران برخوردار ا‌ست. اکنون مدت‌ها‌ست که اهمیت و ضرورت این رفتار‌ها برای سازمان‌ها و مدیران روشن شده ا‌ست و باید زمینه به گونه‌ای فراهم شود که کارکنان تمام توانایی‌ها، ظرفیت و تلاش خود را در جهت اعتلای اهداف سازمانی به‌کار گیرند و این میسر نخواهد شد جز آن‌که عوامل مؤثر بر رفتار‌های فرانقشی، شناسایی و بستر مناسب برای پیاده‌سازی این رفتار‌ها فراهم شود.

پنج عامل مؤثر بر رفتار شهروندی سازمانی

مطالعات گسترده‌ای طی دو دهه اخیر برای شناسایی عوامل مؤثر بر رفتار شهروندی سازمانی صورت گرفته ا‌ست، بررسی‌های فراتحلیلی نشان می‌دهد پنج عامل مؤثر بر رفتار شهروندی سازمانی مورد تأکید محققان بوده شامل ویژگی‌های فردی، ویژگی‌های شغلی، ویژگی‌های سازمانی، رفتار رهبری و عوامل محیطی ا‌ست.

از بین عوامل فوق رفتار ویژگی‌های رهبری به‌دلیل وجود ابزار سنجش، متغیرهای موجود در مدل، پیامدها و نتایج مثبت و با‌ارزش، در بین مدیران سازمانی، از اهمیت و شهرت خاصی برخوردار ا‌ست و بخش قابل‌توجهی از وقت، بودجه و توجه صاحب نظران را به خود اختصاص می‌دهد.

تحقیقات اولیه عمدتا بر نگرش کارکنان، گرایش‌ها و حمایت‌گری رهبر متمرکز ا‌ست. پژوهش‌های بعدی هم قلمروی رفتار‌های رهبر را به انواع مختلف رهبری تعاملی و تحول‌گرا بسط داده ا‌ست. از‌سویی رهبری خدمتگزار یکی از تازه‌ترین رویکرد‌های مطرح‌شده نسبت‌به رهبری ا‌ست که تحقیقات مربوط به آن در دنیا رو به افزایش و در کشور ما انگشت‌شمار ا‌ست. واژه‌ی رهبری خدمتگزار در سال 1970 توسط «رابرت گرین لیف» در مقاله‌ای تحت عنوان «خدمتگزار در نقش رهبر» ابداع شده و آن را چنین بیان می‌کند: «رهبران خدمتگزار روی خدمت‌رسانی به دیگران تأکید کرده و منافع شخصی را فدای منافع دیگران می‌کنند.

رهبری دکتر حلت

 

هدف چیست؟

از آنجا که هر سازمانی و علی‌الخصوص سازمان‌های رسانه‌ای بدون تمایل و تعامل داوطلبانه‌ی کارکنان با تیم مدیریتی نمی‌تواند میزان تاثیر‌گذاری خود را در جامعه‌ی هدف ممکن سازد. با توجه به این‌که انجام رفتار‌های داوطلبانه و فرانقشی خارج از محدوده‌ی رفتار‌های الزامی افراد در محیط محسوب می‌شود، ولی در ایجاد فضای روانی و اجتماعی مطلوب در محیط کار نقش اساسی و محوری بازی می‌کند که نمی‌تواند ناشی از سبک‌های رهبری و مدیریتی اقتدارگرایانه و یک‌سویه باشد.

بی‌شک مسیرها و روش‌های د‌یگری از رهبری را می‌بایست مورد توجه قرار داد که در آن به مختصات شخصیتی و همچنین کرامت انسانی نیروی انسانی توجه شده و مورد احترام واقع شود. بدین ترتیب با تکیه بر یک سبک رهبری مشخص که منافع فوق را برای کادر اداری فراهم می‌کند می‌توان در مسیر رویش خلاقیت و همچنین انتظار بروز رفتار‌های فرانقشی در نیروها، برابر آن‌چه که در هرم مازلو نیز بدان اشاره شده ا‌ست، قرار گرفت.

از این رو نقش رهبری خدمتگزار با عنایت به چهارچوب‌های تعریف‌شده همچون نوع‌دوستی، محیط‌آگاهی، همدلی، حل تعارض، خادمیت، ایجاد چشم‌انداز، توانمندسازی و فرهنگ‌سازی می‌تواند به‌عنوان بسترساز بروز رفتار‌های شهروندی سازمانی مورد مطالعه و بررسی قرار گیرد.

از این رو با هدف اصلی بررسی رابطه‌ی سبک رهبری خدمتگزار با رفتار شهروندی سازمانی کارکنان مجلات در شهر تهران پژوهشی صورت گرفته که مشروح آن را می‌توانید در این قسمت مطالعه کنید.

آخرین مطالب


مشاهده ی همه

معرفی محصول از سایت موفقیت


مشاهده ی همه

دیدگاهتان را بنویسید

footer background