علاقه‌مندي‌هاي فرزندت را بشناس‌!!!

راه‌هاي بهبود رابطه با نوجوانان

تمام اتاقش پر شده از عكس فوتباليست‌ها، خواننده‌ها و هنرپيشه‌هايي كه به‌‌هر‌كدام به‌نوعي علاقه دارد. عاشق فوتبال است و بازي در فيلم. از شنيدن موسیقی و ديدن فيلم هم خيلي لذت مي‌برد. ‌‌به‌همين‌خاطر اتاقش را هم پر كرده از اين‌گونه عكس‌ها و ديگر هيچ جاي خالي روي ديوار اتاقش باقي نمانده.

همين موضوع باعث شده هميشه با مادرش جر‌وبحث داشته باشد: «سعيد من ديگر نمي‌توانم اتاق شلوغ و به‌هم‌ريخته تو را تحمل كنم. هر‌جاي اتاقت هم عكس‌ يكي را چسباندي‌. اصلا معلوم نيست اينها‌ كي هستند‌ و از كجا آمده‌اند، ‌‌همه عكس پدر و مادرشان را در اتاقشان مي‌زنند، بعد بچه ما هر عكسي در اتاقش هست به غير از عكس پدر و مادرش. معلوم است ‌كه آن‌ها را بيشتر از ما دوست داري ديگر!!! ...»

توجه داشته باشيد يكي ‌از راه‌های بهبود رابطه با نوجوان این است که درباره علاقمندی‌هایش اطلاعات کسب کنید. اگر شما به‌عنوا‌ن والدين نوجوان ندانيد كه او چه چيزهايي را بيشتر دوست دارد و نتوانيد به خواست و علايقش احترام بگذاريد، نمي‌توانيد رابطه صميمانه‌اي هم‌ با او داشته باشيد.

وقتی شما دریافتید فرزندتان چه چیزهایی را دوست دارد و چه چیزهايي بيشتر توجهش را جلب مي‌كند، مي‌توانيد در‌ مورد آن مسائل بیشتر اطلاعات به‌دست آوريد و سپس درباره آن‌ها بيشتر بحث کنید. این کار به‌بهبود رابطه شما با فرزندتان ‌کمک ‌زيادي می‌کند، اما چگونه مي‌توان متوجه خواست و علايق نوجوانان شد، به آن‌ها توجه كرد و احترام گذاشت. در اين خصوص با دكتر محيا عابدي، روان‌شناس و مشاور گفت‌و‌گو كرده‌ايم.

شما چطور والديني هستيد‌؟

ما به‌عنوان پدر و مادر فرزندي كه تربيت او را بر عهده داريم بايد ابتدا بدانيم از چه روش تربيتي براي تربيت فرزند‌مان‌ استفاده مي‌كنيم. درواقع ما بايد بدانيم جزءكدام پدرو‌مادرها هستيم، پدر و مادراني ‌كه سخت‌گيرند و توجهي به خواست و توجه فرزند خود ندارند، نمي‌توانند رابطه خوبي هم با فرزندشان داشته باشند. بر‌عكس بعضي ‌والدين هم ‌بيش‌ازحد سهل‌گيرند و مي‌گذارند فرزندانشان هر كاري دلشان خواست انجام دهند. اين‌گونه والدين هم نمي‌توانند با فرزندشان ارتباط مناسبي برقرار كنند.

وقتي شما قاطعيت و جديت لازم را در مقابل فرزندتان نداشته باشید، نمي‌توانيد ارتباط ‌مناسبي هم ‌با او برقرار كنيد. البته ‌توجه‌داشتن به علايق نوجوان اصلا به‌معناي اين نيست كه بگذاريم او هر كاري مي‌خواهد انجام دهد. بهترين روش انتخابي والدين براي تربيت فرزندانشان‌ اين است كه ضمن دوست‌داشتن فرزند خود و توجه و احترام به خواسته‌هاي او،حد‌و‌مرزي هم براي آن‌ها قائل باشند.

به‌اين‌ترتيب نوجوان هم مي‌آموزد‌ در آينده اين‌گونه رفتار كند و در ارتباطات اجتماعي خود نيز علاوه بر احترام‌گذاشتن به‌خواست و علايق ديگران به‌خواست خود هم احترام بگذارد.

قاطعيت در عين صميميت

اولين‌بار كه سعيد به پدرش گفت به فوتبال خيلي علاقه دارد و عكس باز‌يكن‌هاي‌ موردعلاقه‌اش را به پدرش نشان داد، پدر‌ش چنان با تمسخر و بي‌اعتنايي با او برخورد كرد كه‌ از آن به بعد سعيد ديگر هيچ‌وقت نمي‌خواهد از خواست و علاقه خود با پدرش حرف بزند؛ « آخر اين چيز‌ها به چه درد مي‌خورد. حيف پول...تو بايد‌ فقط به فكر درس و مشقت باشي. بنداز دور اين مسخره‌بازي‌ها را ...»

مادر سعيد هم تقريبا با پدرش هم‌عقيده است و فكر مي‌كند سعيد فقط بايد به فكر درس و مشقش باشد و هر كار ديگري كه به‌نوعي او را از اين كار دور كند، كار عبث و بيهوده‌اي است.

وقتي با فرزند خود اين‌گونه برخورد كنيد او هم نمي‌تواند به شما اعتماد كند. والدين ‌بايد بتوانند ضمن وضع قوانين و محدوديت‌هاي منطقي براي نوجوان به‌گونه‌اي‌ هم با او رفتار كنند ‌تا بتواند بدون ترس‌ و وحشت از مخالفت‌ها و تمسخر والدين به‌راحتي‌ از خواست‌، علايق و عقايد خود صحبت‌ كند.‌

فراموش نكنيم همه ما ممكن است اشتباه كنيم و در موقعيت‌هاي خاص و حساس تصميم غلطي بگيريم، بنابراين اگرنوجوان هم اشتباه كرد يا تصميم نادرستي گرفت، نبايد دائم او را‌ شماتت كنيم.

وقتي سعيد با چنين واكنشي از طرف والدين خود مواجه شد تصميم گرفت بيشتر با دوستانش وقت بگذراند‌، با آن‌ها مشورت كند يا از خواست و علائق خود با آن‌ها صحبت كند.

وقتي نوجوان اين‌گونه رفتار مي‌كند و توجه خاصي به همسن‌وسالان خود دارد ‌بسياري از والدين گمان مي‌كنند فرزندانشان ديگر آن‌ها را دوست ندارند و به آن‌ها اهميتي نمي‌دهند‌. به‌همين‌دليل اغلب دوستان فرزندانشان را مقصر مي‌دانند و پشت سر‌شان بد مي‌گويند.

وقتي را به نوجوان‌ اختصاص دهيد

اگر مي‌خواهيد رابطه خوبي با نوجوان خود برقرار كنيد، ابتدا بايد در خانه تا حد امكان ‌فضايي آرام‌ و به‌دور از تنش داشته باشيد، ضمن اينكه والدين بايد ارتباط خوبي هم‌ با يكديگر داشته باشند؛ به‌گونه‌اي كه فرزندانشان نبايد‌ دائم شاهد دعواها و بگو‌مگوهاي آنان باشند.

براي اينكه بتوانيد فرزندتان را بيشتر بشناسيد بايد وقت بيشتري را هم‌ به او اختصاص دهيد. به‌اين‌ترتيب مي‌توانيد متوجه شويد او از چه چيزهايي رنج مي‌برد و چه چيز‌هايي خوشحالش مي‌كند، ‌در‌واقع ما بايد به فرزندانمان در هر مقطع سني كه هستند ثابت كنيم آن‌ها هميشه براي ما مهم هستند. به‌همين‌خاطر توجه داشته باشيم كلام ما نبايد هميشه حالت نصيحت‌گونه و همراه با پند‌و‌اندرز داشته باشد، اما اگر قرار باشد صحبت‌هاي شما هميشه حالت گله و شكايت داشته باشد، هيچ‌وقت نمي‌توانيد توجه و اعتماد واقعي نوجوان را جلب كنيد و به او نزديك شوید.

گله‌، شكايت و ايراد ممنوع!

«باز هم كه رفتي جلوي آينه ...آخه اين چه موهاييه براي خودت درست كردي، اين‌قدر با اون جوش‌هات ور نرو، چقدر پاي تلفن حرف مي‌زني، خسته نشدي، چشم‌هات درد مي‌گيره از بس پاي كامپيوتر مي‌شيني و ...»

اينها حرف‌هايي است كه معمولا والدين به نوجوانان خود مي‌زنند و به‌اين‌ترتيب آن‌ها را از خود دورترو دورتر‌ مي‌كنند؛ به‌گونه‌اي كه‌ آن‌ها بعد از مدتي ترجيح مي‌دهند ‌به‌جاي شنيدن ايراد و گله و شكايت والدينشان زمان بيشتري را در كنار‌ دوستان خود باشند.

طبيعي است هيچ‌كدام از ما علاقه‌اي به شنيدن گلايه‌، غرغر و شكايت نداريم و معمولا از چنين فضاها و افرادي گريزان هستيم، بنابراين براي جلب‌توجه فرزند خود نيز بايد با‌ راه‌هاي جذب‌كردن نوجوانان آشنايي پيدا كنيم؛ نه اينكه هر‌روز فاصله خودمان را از آن‌ها بيشتر كنيم.

موقعيت‌هاي خاص

تازگي‌ها رفتار سعيد براي والدينش آن‌قدر عجيب و غير‌عادي شده كه فكر مي‌كنند شايد مشكل خاصي دارد. فراموش نكنيم قرار‌گرفتن در موقعيت‌هاي خاص مانند مسافرت، تغيير محل زندگي، بيماري خود يا يكي از اعضاي خانواده، فشارهاي اقتصادي و ...موضوعاتي هستند كه تاثير مهمي بر رفتار نوجوانان مي‌گذارند و گاهي باعث مي‌شوند والدين نگران اين‌گونه تغيير رفتار‌هاي فرزندانشان شوند. اگر فرزند شما در موقعيت خاصي قرار دارد به او كمك كنيد كه هر‌چه بهتر و راحت‌تر بتواند با آن شرايط كنار بيايد. در ضمن شما مي‌توانيد ‌درباره ‌همه‌چيز خيلي ساده و صميمي با فرزندتان گفت‌و‌گو كنيد و حتي از او بخواهيد نظرش را بيان كند و اگر راهي به‌نظرش مي‌رسد نيز حتما شما را در جریان آن قرار دهد، در‌واقع اگر بتوانيد به نوجوان احترام بگذاريد او نيز حتما رفتار محترمانه‌تري با شما خواهد داشت.

نوجوان ‌را درك كنيد

براي سعيد خيلي عجيب است كه چرا پدر و مادرش نمي‌توانند بپذيرند علايقش با آن‌ها متفاوت است. شايد زماني كه خودشان هم نوجواني همسن‌و‌سال آن‌ها بوده‌اند علايقي مشابه او داشته‌اند‌؛ ساعت‌ها جلوي آينه مي‌ايستادند، صداي موسیقی را تا آخرين حد ممكن بالا مي‌بردند و دوست نداشتند كسي دائم نصيحتشان كند و از شنيدن ‌ايراد و بحث و بگو‌مگو خيلي زود خسته مي‌شدند.

شايد اگر وقت بگذاريم و‌ بيشتر خاطرات نوجواني‌ خودمان‌ را مرور كنيم، كمتر مانند والدين سعيد از فرزندمان ايراد بگيريم و سعي در تغيير او ‌داشته باشيم. ‌اينكه فرزندمان وقت بيشتري را با دوستانش مي‌گذراند يا عكس‌هايي به‌غير از خانواده‌اش به ديوار اتاقش مي‌زند، اصلا به اين معنا نيست كه آن‌ها را بيشتر دوست دارد.

گاهي افراد به‌دليل داشتن فضاهاي مشتركي كه با همسن‌وسالان خود دارند، وقت بيشتري را هم با آن‌ها مي‌گذرانند. ‌اگر بتوانيم فرزندانمان‌ را ‌درك كنيم و براي خواست آن‌ها ‌احترام قائل شويم، كمتر هم دچار سوء‌تفاهم مي‌شويم و‌ از فرزندانمان‌ ايراد مي‌گيريم‌. به‌اين‌ترتيب مي‌پذيريم همان‌طور كه زمان تغيير مي‌كند، خواست و علايق افراد هم تغيير مي‌كند.

وقتي اين‌گونه رفتار مي‌كنيم و مي‌گذاريم نوجوان نظر خودش را بگويد و در كنار آن نظر ما را نيز بشنود، سپس تصميم بگيرد، ‌ديگر از او توقع نداريم هميشه مطابق ميل ما رفتار كند. ‌