چگونه میتوانیم بدون مغازه یا فروشگاه، به فروشهای بزرگی دست پیدا کنیم؟
بسترهای واسطه فروش اینترنتی (market place)؛ فرصتی طلایی برای فروش
روشهای فروش برای کسبوکارهای خانگی در شمارههای قبلی «موفقیت»، از ایدههایی گفتیم که میتوان توسط آنها در خانه، کسبوکاری را راهاندازی کرد. از ویژگیهایی که یک مدیر کسبوکار باید داشته باشد، گفتیم و از تصورات اشتباه در راهاندازی کسبوکار خانگی. بعد رسیدیم به فرمول طلایی فروش و گفتیم برای اینکه فروش اتفاق بیفتد، باید همه موارد زیر را همزمان داشته باشیم: محصول عالی + مشتری مناسب + فروشنده حرفهای + شرایط مناسب = فروش در این شماره، با فرض اینکه محصولمان عالی است، مشتری مناسب خودمان را میشناسیم و فروشنده خوب و قابلاعتمادی هم هستیم، میخواهیم بخشهایی از «شرایط مناسب» را با هم بررسی کنیم. در مورد کسبوکارهای خانگی باید بدانیم که لازم است چه شرایطی فراهم باشد تا فروش انجام شود. اما برای اینکه راحتتر بتوانیم به این شرایط فکر کنیم، اجازه دهید اول در مورد یک کسبوکار غیرخانگی صحبت کنیم.
اگر ما یک فروشگاه حضوری داشته باشیم و باز هم با فرض داشتن محصولات عالی، مشتریان مناسب و فروشندگان حرفهای، چه شرایطی را باید در مغازهمان ایجاد کنیم تا بیشتر بفروشیم؟ شاید شما این موارد را پیشنهاد دهید: فروشگاه مناسب تبلیغات بیرونی برای جلبتوجه مشتریان نام مناسب برای فروشگاه ویترین جذاب چیدمان مناسب کالاهای داخل فروشگاه واضحبودن فرایند خرید پیشنهادهای جذاب برای جلبتوجه بیشتر مشتریان دادن نمونههای رایگان از بعضی محصولات روشهایی برای بازگرداندن دوباره مشتریان تحویل سریع محصولات خریداریشده خبر خوب اینکه دقیقا همین موارد را هم باید در مورد کسبوکارهای خانگی و اینترنتیمان رعایت کنیم تا بتوانیم فروش داشته باشیم. اگر موافق باشید به توضیح بیشتر این موارد بپردازیم. 1) فروشگاه مناسب برای فروشگاههای حضوری، باید دنبال محل مناسبی باشیم؛ محلی که بهخوبی دیده شود، دسترسی خوب و راحتی برای آمدن مشتریها داشته باشد و اصطلاحا پاخور باشد. فروشگاه بدون اجاره اما وقتی ما فروشگاه و مغازهای برای فروش حضوری نداریم، باید از دو فضای دیگر برای عرضه خدمات و محصولاتمان استفاده کنیم: «فروشگاههای دیگران» و «فضای اینترنت». اگر به چشم فرصت به اینها نگاه کنیم، یعنی هزینهای بابت خرید یا اجاره محل نمیپردازیم و در عوض میتوانیم به جای یک محل، در صدها فروشگاه دیگر، محصولات یا خدماتمان را عرضه کنیم. مثلا کارخانه چای به شما چیزی نمیفروشد و در عوض محصولاتش را در صدها و هزاران فروشگاه عرضه میکند. شما هم میتوانید با همین الگو، در فروشگاههای حضوری دیگران محصولات خودتان را ارائه دهید. اگر کارتان صنایع دستی است، میتوانید با فروشگاههای عرضه صنایع دستی و سوغات همکاری کنید و تامین بخشی از محصولاتشان را بهعهده بگیرید. نکته مهم در این نوع همکاری این است که باید فروشگاههای خوبی را پیدا کنید و بر اساس قوانین و اولویتهای آنها، همکاریتان را شروع کنید. اما فضای دومی که میتوان برای عرضه خدمات و محصولاتمان انتخاب کرد، فضای اینترنت است. شما میتوانید سایت و رسانههای اجتماعی خودتان را راه بیندازید و در آنها به عرضه محصولات و خدماتتان بپردازید. سایت یا رسانههای اجتماعی داشتن سایت، بسیار مهم است. ممکن است بگویید که این روزها همه در اینستاگرام میفروشند؛ حرفتان هم درست است، ولی اینستاگرام و رسانههای اجتماعی دیگر ویژگیهایی دارند که مناسب ارتباط است و برای فروش کالا، طراحی و ساخته نشدهاند. ضمن اینکه ثابت نیستند و یک روز هستند و ممکن است فردایش به هر دلیلی نباشند یا به ما سرویس ندهند. اما اختیار سایت با خود ماست؛ ضمن اینکه امکاناتی که میتوان برای فروش در سایت پیاده کرد، قابلمقایسه با رسانههای اجتماعی نیستند. روشهای راهاندازی سایت اما چطور سایت داشته باشیم؟ یک راه استفاده از سایتسازها هستند. همین عبارت «سایتساز» را در گوگل جستوجو کنید تا ببینید که میشود در عرض چند دقیقه، با هزینهای معقول و بدون داشتن دانش فنی، یک سایت حرفهای داشت. یک راه دیگر هم این است که طراحی سایت را به شخص دیگری بسپارید. اگر چنین کسی را نمیشناسید، میتوانید از سایتهای ایرانی مثل «پونیشا»، « انجام میدم» و «پارس کدرز» استفاده کنید تا فردی را بهعنوان فریلنسر (آزادکار) برای انجام کارهایتان به شما معرفی کنند. راه سوم هم این است که خودتان دست به کار شوید و برای خودتان سایت بزنید. میتوانید با شرکت در دورههای آموزشی طراحی سایت، این کار را یاد بگیرید تا اختیار همه چیز دست خودتان باشد. کدام روش برای راهاندازی سایت بهتر است؟ کدام روش بهتر است؟ بستگی به اولویت شما دارد. مثلا اولی سریعتر است، ولی اختیاراتتان کمتر است. با انتخاب آخرین روش، در اوج اختیار خواهید بود، ولی ممکن است سال دیگر سایتتان راه بیفتد! شاید هم بخواهید روش دوم را که هزینه و زمان متوسطی دارد، انتخاب کنید؛ به هر حال انتخاب با شماست. سومین و شاید بهترین نوع فروشگاه اما برای فروشگاه عرضه محصولاتتان، غیر از فروشگاههای حضوری و سایت و رسانههای خودتان، حتی اگر سایت یا فروشگاهی هم ندارید، میتوانید از روش سومی که ترکیب این دو نوع فروشگاه است، استفاده کنید: فروشگاههای اینترنتی دیگران: به این نوع فروشگاهها که محصولات دیگران را عرضه میکنند، اصطلاحا «مارکت پِلـِیس» (Market Place)» یا «محل فروش» میگویند. حضور در مارکت پلـیسها، منوط به رعایت قوانینی است که آن مجموعه وضع میکند. اگر قرارداد همکاری ببندید، شما خدمات یا محصولاتتان را در آنجا ثبت میکنید و با اعتبار آنها، مشتری پیدا میکنید و درصدی از فروشتان را به مجموعه میپردازید. در دنیای واقعی مثل این است که در یک پاساژ بزرگ، مغازهای بگیرید و درصدی از فروشتان را به صاحب پاساژ بدهید! پاساژها برای بقای خودشان تبلیغ میکنند و شما هم که در آن پاساژ، مغازه دارید، به لطف تبلیغات کلی برای پاساژ، از مشتریان بیشتری بهرهمند میشوید. هر پاساژی هم امکاناتی به مغازههایش میدهد که اگر خودتان بخواهید آن امکانات را تهیه کنید، ممکن است هزینه و سختی بیشتری برایتان داشته باشد. خلاصه اینکه از حضور در این مارکتپلـیسها غافل نشوید. در ادامه، بعضی از این مارکتپلـیسها را با هم مرور میکنیم. برای پیداکردن آدرس دقیق آنها کافیست نامشان را در گوگل جستجو کنید: اگر تولیدکننده نرمافزارهای موبایلی هستید، میتوانید اپلیکیشنهایتان را در «کافهبازار»، «مایکت»، «سیبچه» و ... عرضه کنید. اگر برای وردپرس، افزونه و قالب سایت طراحی میکنید، سایت «ژاکت» یکی از معروفترین فضاها برای ارائه کارهایتان است. اگر دورههای آموزشی تولید میکنید، میتوانید علاوه بر فروش در سایت خودتان، آنها را در سایتهای آموزشی دیگری مانند «فرانش»، «داناپ»، «فرایاد» ، «همآموز»، «ایرانآکادمی»، «فرادرس» و ... هم بهفروش برسانید. اگر کارهای هنری دارید، سایتهایی مثل «هُنربار»، «آرتیبیشن»، «100هنر» و «آرتیکس آرت» برایتان کاربردی خواهند بود. برای فروش صنایع دستی، میتوانید از سایتهایی مثل «باسلام»، «هنر من»، «زیباباکس» و «جویاشاپ» استفاده کنید. برای فروش محصولات دیگر میتوانید از سایتهایی مثل «دیجیکالا» «دیوار»، «شیپور»، «ایسام»، «گـُلدتک» و «تخفیفان» استفاده کنید. اگر کالا ندارید و ارائهدهنده خدماتی مثل برنامهنویسی، تدوین، صفحهآرایی، صداگذاری، انجام کارهای اداری و ... هستید، میتوانید از سایتهایی مثل «پونیشا»، «انجام میدم» و «پارسکدرز» برای ارائه خدماتتان استفاده کنید. در حوزه پوشاک، «بانی مد»، «مدیسه» و «دیجیاستایل» میتوانند گزینههای خوبی برای همکاری باشند. اگر میخواهید کتابتان را بفروشید، سایتهای «فیدیبو»، «کتابراه» و «طاقچه» هم منتظر شما هستند. تا اینجا چند فروشگاه برای ارائه خدمات و محصولاتتان معرفی شدند، اما فقط به صرف داشتن فروشگاه، ممکن است فروشی نداشته باشید؛ بنابراین باید بخشهای دیگر را هم مورد توجه قرار داد. 2) تبلیغات بیرونی داشتن یک سایت عالی بدون روشهایی برای کشاندن مشتری به سایت شما، مانند این است که در محلی دورافتاده و بدون رفتوآمد، مغازه بزنید. حتی اگر در یک پاساژ خیلی بزرگ که مشتریهای زیادی هم دارد مغازه بزنید، باز هم ممکن است کسی به سراغ فروشگاه شما نیاید. اینجاست که باید دست به دامن تبلیغات شویم. این تبلیغات میتواند بهصورت متن، عکس، فیلم، گزارش، گفتوگوی خبری با رسانهها و حتی تبلیغات غیراینترنتی مثل کاتالوگ و بروشور باشد. خلاصه اینکه شما باید روشهایی را برای جذب مخاطبان به فروشگاهتان داشته باشید.