تعهد سازمانی

روان‌شناسی سازمانی می‎تواند به افزایش تعهد کارکنان منجر شود

در این نوشتار سه شیوه‌ی روان‌شناسی سازمانی برای کمک به موفقیت تیم‎های اداره‌ی کارگزینی و منابع انسانی بررسی و تبیین می‌شود. برای کسب‌وکارها، داشتن درک بهتر از نحوه‌ی تفکر، رفتار و احساس کارکنان، یکی از اجزای اصلی مدیریت موثر بوده که برای بهبود فرآیندها و نتایج در سراسر سازمان ضروری است.

اداره‌ی کارگزینی و منابع انسانی با داشتن مسئولیت‎های محوری و مهمی شامل استخدام، مدیریت عملکرد، تعهد کارکنان و توسعه و رفاه، می‎تواند با برخورداری از دانش روان‌شناسی سازمانی، علاوه بر کمک به بهبود عملکرد سازمان به بهتر‌شدن عملکرد خود نیز کمک کند.

روان‌شناسی سازمانی چیست؟

«روان‌شناسی سازمانی» که با نام «روان‌شناسی صنعتی،‎سازمانی» نیز شناخته می‎شود، به مطالعه‌ی علمی رفتار انسان در محیط کار اطلاق می‎شود. این رشته‌ی تخصصی شامل به‌کارگیری اصول روان‌شناختی برای بهبود بهره‎وری، کارایی و رفاه کارکنان و سازمان‎ها است.

روان‌شناسی سازمانی بر استنتاج و بررسی اصول رفتار فردی، گروهی و سازمانی و به کارگیری این دانش برای حل مشکلات مرتبط با کار تمرکز دارد.

این رشته‌ی تخصصی به حل مشکلات مربوط به استخدام نیرو، انتخاب و جایگزینی سازمانی، آموزش و توسعه، ارزیابی عملکرد، انگیزش در محل کار و سیستم‎های پاداش، کیفیت زندگی کاری، ساختار شغل و عوامل انسانی، توسعه‌ی سازمانی و رفتار مصرف‎کننده می‎پردازد. روان‌شناسان این رشته‌ی تخصصی، افراد دانشمند و خبره‎ای هستند که در زمینه‌ی طراحی، اجرا و به کارگیری تحقیقات روان‌شناسی تخصص دارند. آن‎ها یافته‎های خود را برای حل مشکلات سازمانی و مرتبط با نیروی کار به خدمت می‏گیرند.

این روان‌شناسان نیازهای آموزشی و توسعه‎محور را برای پیشرفت کارکنان شناسایی می‎کنند و به بهینه‎سازی شغل و کیفیت زندگی کاری می‎پردازند. روان‌شناسان سازمانی همچنین با هدایت شاغلان یک سازمان، عملکرد آن‎ها را ارزیابی می‎کنند. آن‎ها به بررسی ترجیحات مصرف‎کنندگان، رضایت مشتری و استراتژی‌های موفقیت در بازار هم می‎پردازند.

استفاده از روان‌شناسی سازمانی برای بهبود اوضاع کسب‌و‌کار

در این گزارش به بررسی شیوه‎هایی از درک عمیق‎تر روان‌شناسی سازمانی می‌پردازیم که می‏تواند به سود اداره‌ی کارگزینی و منابع انسانی باشد؛ به این شکل که افراد حاضر در این بخش پی می‌برند که استفاده از ابزارها و بینش‎های روان‌شناسی چگونه می‎تواند به بهبود وضعیت کارکنان و موفقیت کسب‌وکار منجر شود.

1. روان‌شناسی سازمانی می‎تواند به استخدام موثرتر و مدیریت استعدادها منجر شود

مدیریت استخدام و استعدادها، از اصلی‎ترین وظایف اداره‌ی کارگزینی سازمان‌ها است. استخدام کارکنان یک فرایند حیاتی برای هر سازمانی محسوب می‎شود و این فرآیند شامل شناسایی و جذب کاندیداهای بالقوه است که مهارت‎های ضروری، دانش و تجربه‌ی مورد نیاز را برای انجام موفقیت‎آمیز وظایف دارا باشند. با این حال، استخدام فقط به پیدا‌کردن یک فرد برای پست سازمانی محدود نمی‎شود، بلکه این فرآیند شامل اطمینان حاصل کردن از این موضوع است که کاندیدای مورد نظر، تناسب خوبی با فرهنگ و ارزش‎های سازمان نیز دارد. یکی از بخش‎هایی که روان‌شناسی سازمانی می‎تواند نقشی حیاتی در آن داشته باشد، استخدام کارکنان است. روان‌شناسی سازمانی، نه‌تنها به تیم‌های کارگزینی در زمینه‌ی شناخت بیشتر کاندیداهای بالقوه کمک می‎کند، بلکه می‎تواند به آن‎ها بینش دقیق‎تری از ویژگی‎ها و توانایی‎های افراد مورد نیاز در سازمان بدهد. این تخصص با فراهم آوردن بینش‎ و بصیرت درباره‌ی رفتار و تصمیم‎گیری انسان، به سازمان‎ها کمک می‎کند تا فرآیند استخدام خود را بهبود بخشند.

برای مثال، این نوع از روان‌شناسی به درک انگیزه‌ی کاندیداها برای درخواست شغل و عوامل تأثیرگذار در تصمیم‎گیری آن‎ها برای قبول یا رد پیشنهاد کار کمک می‎کند و یک فرآیند موثر برای انتخاب مناسب‎ترین کاندیدای شغل را در اختیار سازمان‎ها قرار می‌دهد.

همچنین یکی از اصول اساسی که در روان‌شناسی سازمانی می‎تواند برای فرآیند استخدام مورد استفاده قرار بگیرد، «تجزیه و تحلیل مشاغل» است.

تجزیه و تحلیل مشاغل شامل شناسایی وظایف و مسئولیت‎هایی است که برای یک شغل خاص مورد نیاز هستند. در اختیار داشتن این اطلاعات می‎تواند در آماده‎سازی شرح شغل و مشخصات فرد مورد نیاز برای آن کار استفاده شود تا مهارت‎ها و نیازمندی‎های مورد نیاز برای آن شغل به شکل دقیقی بیان شود.

یکی دیگر از اصول روان‌شناسی سازمانی که می‎تواند در فرآیند استخدام موثر باشد، «ارزیابی» است. ارزیابی شامل استفاده از روش‎های مختلف برای سنجش مناسب‌بودن یک کاندیدا برای شغل است. ارزیابی می‎تواند در قالب مصاحبه، انجام تست و شبیه‎سازی برای اطمینان حاصل کردن از توانایی‎های فرد در آن شغل باشد.

روان‌شناسی سازمانی به سازمان‎ها کمک می‎کند تا برای استخدام بهترین و مناسب‎ترین افراد، فرآیندهای قابل‌اطمینان و معتبر ایجاد کنند. با به‌کارگیری اصول روان‌شناسی در فرآیند استخدام، سازمان‎ها می‎توانند توانایی خود را در جذب و حفظ نیروهای توانمند که به خوبی با فرهنگ و ارزش‎های آن سازمان سازگاری دارند، افزایش دهند. استفاده از روان‌شناسی سازمانی می‏تواند به ارتقای بهره‎وری، کارایی و موفقیت کلی سازمان‎ها منجر شود.

2. روان‌شناسی سازمانی می‎تواند به افزایش تعهد کارکنان منجر شود

تعهد کارکنان نسبت به وظایفشان، یکی از موضوعات مهم در روان‌شناسی سازمانی است. تحقیقات نشان می‎دهد تعهد کارکنان به شکل تنگاتنگی با طیف وسیعی از نتایج مثبت برای سازمان‎ها همراه است. از جمله این نتایج می‎توان به بهره‎وری بالاتر، عملکرد بهتر شغلی، نرخ پایین جایگزینی کارمندان و بهبود رضایت مشتری اشاره کرد. در نتیجه، بسیاری از سازمان‎ها بر استراتژی‎هایی تمرکز کرده‎اند که منجر به افزایش تعهد کارمندان نسبت به وظایفشان می‎شود؛ استراتژی‎هایی مانند فراهم‌کردن فرصت‎هایی برای توسعه‌ی حرفه‎ای نیروی کار، اختصاص پاداش به خاطر مشارکت و تلاش کارکنان و ترویج و پرورش یک فرهنگ سازمانی مثبت. روان‌شناسان سازمانی نقشی کلیدی در کمک به سازمان‎ها در این زمینه دارند. این متخصصان به سازمان‎ها کمک می‎کنند تا عوامل تأثیرگذار در تعهد کارمندان را شناسایی و به بهبود آن کمک کنند.

روان‌شناسان سازمانی ممکن است نظرسنجی‎هایی را در میان کارمندان ترتیب دهند و به جمع‎آوری اطلاعات درباره‌ی نظرات و تجربیات کارکنان بپردازند. پس از آن، این متخصصان به بررسی اطلاعات برای شناسایی الگوها و روندها می‎پردازند تا با همکاری مدیران، به استراتژی‎های مناسب و مورد نیاز برای افزایش تعهد کارمندان دست پیدا کنند.

در نهایت، هدف روان‌شناسی سازمانی ایجاد یک محیط کاری است که حس حمایت، تعهد و رضایت را به کارکنان می‎بخشد و به ارتقای موفقیت و رشد سازمانی منجر می‎شود. کارکنان متعهد، فعال‎تر، خلاق‎تر، باانگیزه‎تر و مصمم‎تر برای دستیابی به اهداف سازمانی هستند. همچنین احتمال ماندگاری آن‎ها در سازمانشان برای زمانی طولانی، بسیار بالا است.

روان‌شناسان سازمانی از چندین راهکار برای بهبود تعهد کارمندان استفاده می‎کنند. یک رویکرد، ایجاد محیط کار مثبت است که سطح رضایت آن‎ها را تقویت می‎کند. یک رویکرد دیگر، اطمینان حاصل‌کردن از درک روشن کارکنان نسبت به نقش و وظایفشان در سازمان است. این رویکرد می‎تواند شامل ارائه‌ی شرح وظایف به شکل شفاف، بیان انتظارات از سطح عملکرد آن‎ها و ارائه‌ی خدمات منظم مانند «کوچینگ» یا «مربیگری» برای کارمندان باشد.

همچنین یکی دیگر از روش‎های مربوط به افزایش تعهد، قدردانی‌کردن از کارکنان و مورد تأیید قرار‌دادن آن‎ها چه به صورت تشویق عمومی و چه به صورت خصوصی از سوی یکی از اعضای ارشد سازمان است؛ این روش یک محرک اثبات‌شده برای افزایش تعهد کارکنان محسوب می‎شود. سازمان‌هایی که توانسته‎اند فرهنگ تشویق کارمندان را به شکل تمام و کمال اجرا کنند، شاهد افزایش قابل‌توجه سود و تعهد هرچه بیشتر کارمندان نسبت به وظایف خود خواهند بود.

روان‌شناسان سازمانی همچنین تلاش دارند ارتباطات و همکاری‎ها در داخل گروه‎ها و بین تمام بخش‎های سازمانی را تقویت کنند. برای این کار، آن‌ها به انجام تمرین‎هایی با هدف تقویت همکاری تیمی می‎پردازند و اعضای گروه را به برقراری ارتباط شفاف و صادقانه، اشتراک‏گذاری دانش و همکاری تشویق می‎کنند.

با به‌کارگیری اصول و تکنیک‏های روان‌شناختی، سازمان‎ها می‎توانند یک محیط کاری مثبت ایجاد کنند که به رضایت کارکنان، افزایش بهره‎وری و خلاقیت ختم می‎شود و موفقیت درازمدت را به همراه خواهد داشت.

«موسسه‌ی رسمی کارکنان و توسعه» که بزرگ‌ترین گروه حرفه‎ای بریتانیا در زمینه‌ی منابع انسانی محسوب می‎شود، مدیریت تعهد کارمندان را به عنوان یک مسئولیت بسیار مهم برای کارفرمایان در نظر می‎گیرد. تعهد کاری پایین و انگیزه‌ی کم، از مشکلات اساسی برای بسیاری از کسب‌وکارها و یک چالش تعیین‎کننده برای تیم‎های کارگزینی و منابع انسانی است. طبق یکی از گزارش‎های «مجله کسب‌وکار هاروارد»، تنها 24 درصد از مدیران ارشدی که در نظرسنجی این مجله شرکت کردند، از تعهد کاری بالای کارکنان خود خبر دادند.

«انجمن روان‌شناسی بریتانیا» از سه مؤلفه به عنوان عوامل اساسی برای تعهد کارکنان نام برده است: «شور و اشتیاق»، «ازخودگذشتگی در کار» و «دلبستگی».

برای بهبود این مؤلفه‎ها، متخصصان منابع انسانی می‏توانند نظریات و تحقیقات روان‌شناسی را به شیوه‎های ملموس و قابل‌اجرا در محل کار تبدیل کنند.

امروزه روان‌شناسی سازمانی بیش از هر زمانی در سازمان‎ها و مراکز دولتی به کار گرفته می‎شود و تیم‎های کارگزینی و منابع انسانی با استفاده از روش‎های این رشته‌ی تخصصی، شاهد ارتقای تعهد و عملکرد کارکنان هستند.

حل مشکل مربوط به تعهد کاری پایین کارکنان، می‌تواند به یک کسب‌وکار کمک کند تا از رقبای خود پیشی بگیرد. مطالعات نشان می‎دهد شرکت‎هایی که نمره‌ی بالاتری از نظر تعهد کارکنان دارند، در مقایسه با شرکت‎های دیگر که از این نظر ضعیف عمل کرده‎اند، دارای رشد قوی‎تر و بهتری هستند.

3. روان‌شناسی سازمانی می‎تواند به بهبود کیفیت زندگی کارمندان منجر شود

امروزه توجه به بهزیستی و کیفیت زندگی کارکنان به یکی از اولویت‎های اصلی برای سازمان‎ها تبدیل شده است. «مؤسسه رسمی کارکنان و توسعه» واقع در بریتانیا بیان می‎کند که کارفرمایان وظیفه‌ی حیاتی مراقبت از سلامت جسمی و ذهنی کارکنان خود را بر عهده دارند و طبق تحقیقات، امروزه بزرگ‌ترین خطر برای سلامت کارکنان، عمدتا به سلامت روان مربوط می‎شود. استرس در محل کار به شدت با افزایش نرخ مرخصی استعلاجی، ویزیت پزشک عمومی و حوادث ناشی از کار مرتبط است. طبق اعلام آژانس دولتی «بهداشت و ایمنی اجرایی» در بریتانیا، در سال 2021 و سه ماه‌ی نخست سال 2022، حدود 17 میلیون روز کاری به دلیل استرس مربوط به محل کار، افسردگی یا اضطراب کارکنان در بریتانیا، از دست رفته است؛ آماری که تهدیدی برای کارایی و بهره‎وری در محل کار محسوب می‎شود.

مدیران می‎توانند از چندین روش روان‎شناختی سازمانی برای ایجاد یک محیط کار مثبت با اولویت سلامت روان استفاده کنند. یکی از این روش‌ها، ایجاد فضایی در محیط کار است که در آن ریسک صحبت درباره‌ی سلامت روان را کاهش می‌دهد؛ به این معنی که کارکنان از صحبت درباره‌ی چالش‌هایی که با آن روبه‌رو هستند، احساس راحتی بیشتری داشته باشند. ۴۰ درصد از کارگران اسکاتلندی که در یک نظرسنجی شرکت کردند، معتقد بودند صحبت درباره‌ی مشکلات سلامت روان ممکن است شغل آن‌ها را به خطر بیندازد.

برخی روش‎های دیگر که می‎تواند در کسب‌وکارها برای حل این مشکل انجام شود، شامل این موارد است:

• استفاده از جملات مثبت درباره‌ی سلامت روان
• فراهم‌کردن فضایی امن برای کارمندان تا در مورد چالش‌های سلامت روان خود صحبت کنند
• آموزش مدیران برای تشخیص علائمی که نشان می‎دهد کارکنان با مشکل مواجه هستند

همچنین ارائه‌ی ابتکاراتی برای اطمینان از خروج کارکنان از دفتر در وقت ناهار، برگزاری جلسات تمرکز حواس و فراهم‌کردن شرایط کار انعطاف‌پذیر برای کارکنان در جهت ارتقای تعادل بین کار و زندگی می‌تواند به بهبود سلامت روان آن‌ها کمک شایانی کند.

تحقیقات نشان می‎دهد کارکنان شادتر، خلاقیت بیشتری در محل کار دارند. هر سازمانی که خواهان بهبود بهره‎وری است باید همواره بهبود کیفیت زندگی کارکنان و حفاظت از سلامت جسمی و روان آن‌ها را در اولویت نخست قرار دهد.