menu button
سبد خرید شما
این‌قدر خجالتی نباش
writer head موفقیت  |  1402/03/07  | 
راهکارهای کاربردی برای غلبه بر کمرویی و خجالت

این‌قدر خجالتی نباش


خجالتی بودن احساسی است که منجر به تغییرات فیزیولوژیک در بدن می‌شود. افراد خجالتی معمولا به علت پاداشی که در دوران کودکی از والدین یا اطرافیان خود دریافت کرده‌اند، آن را عملی پسندیده می‌دانند، چرا که از ابتدا اطرافیان خجالتی‌بودن را صفتی مثبت در نظر گرفتند و واژه «ماخوذ به حیا»بودن را جایگزین خجالتی‌بودن کردند. از آنجایی هم که همه انسانه‌ا تمایل به تائید‌شدن دارند، کودک این صفت را بسیار مناسب دانسته و در جهت بهبود و یا رفع آن تلاشی انجام نمی‌دهد.

اشتباه دیگر اینکه از ابتدا انسان‌ها را در ذهن و عملکرد به دو گروه خوب و بد تقسیم می‌کنیم. در‌حالی‌که برچسب بد بودن و خوب بودن مربوط به عملکرد انسان است نه خود فرد.

با این تصور اشتباه، افراد خجالتی در نداشتن خطا و باقی‌ماندن در زمره خوب‌ها بیشتر تشویق می‌شوند و در نتیجه آن‌ها از انجام اعمال دارای ریسک سرباز می‌زنند و این عمل مانع پیشرفتشان خواهد بود؛ چرا که با بروز هر مسئله‌ای، فرد قدرت اعتراض و نه گفتن را از خود سلب می‌کند و حالت خودسانسوری به خود می‌گیرد. در نتیجه محدودیتی در ذهن ایجاد می‌شود و در صورت تمایل به نه گفتن و یا هر عمل متفاوت دیگر، والد سرزنشگر مدام از درون به او نهیب می‌زند و او را از این عمل نهی می‌کند که این عملکرد از ادب به دور است و با این کار مورد تائید قرار نمی‌گیری و اطرافیان تو را دوست نخواهند داشت.

در این زمان باور مرکزی کودک او را فردی دوست‌نداشتنی می‌پندارد و طرحواره شرم و نقص (بی‌ارزشی) در او فعال می‌شود. یا اینکه با گفتن نه و عدم پذیرش خواسته دیگران فرد دچار عذاب وجدان می‌شود، چرا که والد سرزنشگر مدام به او هشدارمی‌دهد که با این عمل آن‌ها را از خود رنجیده خواهید کرد! در این حالت نیز کودک درون آسیب می‌بیند و طرحواره‌ی آسیب‌پذیر در او فعال می‌شود.

 

مهم‌ترین اشکالات خجالتی بودن

  • عدم جسارت و ریسک‌پذیری
  • افسردگی
  • نشخوار ذهنی
  • فشارهای عصبی و اضطراب
  • نداشتن قدرت نه گفتن
  • تنهایی و از دست دادن روابط
  • ضررهای مالی و آسیب های حقوقی
  • فعال‌شدن طرحواره‌ی شرم و نقص (بی‌ارزشی)
  • فعال‌شدن طرحواره‌ی ملاک‌های سخت‌گیرانه
  • طرحواره‌ی آسیب‌پذیر

 

مرکز خجالت، اعمال احساسی و تشخیص خطا در بخش لیمبیک، در قسمت قشر پیش‌سیگولیت قدامی قرار دارد. البته این منطقه از مغز کنترل سیستم اوتونوم را نیز به عهده دارد که بر روی علائم فیزیولوژیکی از جمله تنفس، ضربان قلب و فشارخون موثر خواهد بود. به اعتقاد برخی از دانشمندان مناطق خاص مغزی بزرگ‌تر با کارکردهای قوی‌تر مرتبط به آن مربوط است. به عنوان مثال، افراد برونگرا منطقه پاداش بزرگ‌تری دارند یا افراد خجالتی دارای مرکز تشخیص خطای قوی‌تر و بزرگ‌تری هستند؛ در نتیجه این افراد نکته‌سنجی و قضاوت بیشتری را نسبت به خود و دیگران از خود نشان می‌دهند و حتی از اینکه مورد قضاوت دیگران قرار بگیرند نیز دچار نگرانی می‌شوند.

 افراد دارای زوال عقل (آلزایمر) عملکرد‌های جسورانه‌تری را نسبت به قبل از بیماری خود نشان می‌دهند و کمتر خجالتی هستند و انجام بسیاری ار کارها برایشان راحت‌تر است، چون منطقه‌ی پیش سینگولیت قدامی در این افراد تحلیل رفته است.

 

راهکارهایی در جهت کاهش یا رفع احساس خجالت

الف) تقویت قدرت نه گفتن از طریق مدل ساندویچی

ب) بیان خواسته و عدم سرکوب آن

ج) افزایش ارتباط با دیگران

د) انجام کارهای گروهی

ه) تنفس‌های شکمی

و) عدم پاسخ سریع به درخواست دیگران و موکول‌کردن پاسخ به زمانی دیگر

ز) کنترل هیجانات

ح) تعویض برچسب ذهنی از «افراد بد» به «عملکرد بد»

ط) تقویت جسارت با تغییر کلمه «ماخوذ به حیا بودن» به «خجالتی بودن»

ی) افزایش ریسک‌پذیری و داشتن هدف‌های بزرگ (هدف‌گذاری)

 

در نهایت می‌توان گفت با تغییر باور مرکزی -که از دوران کودکی به صورت طرحواره در کودکان شکل می‌گیرد- و تغییر در برچسب‌های ذهنی، آمادگی ذهنی ایجاد می‌‌شود تا با عملکردهای ساده‌تر بر حس خجالت غلبه شده و از بروز فزاینده آن جلوگیری شود؛ چرا که این حس همچون سدی محکم مانع پیشرفت و موفقیت می‌شود.

آخرین مطالب


مشاهده ی همه

معرفی محصول از سایت موفقیت


مشاهده ی همه

دیدگاهتان را بنویسید

footer background