عزت‌نفس غوغا می‌کند

احترام به خود، خویشتن‌دوستی، عزت‌نفس، همه از یک چیز می‌گویند: از مهم‌ترین خصیصه‌ همه انسان‌های موفق حقیقی. انسان‌های باعزت، انسان‌های سرافراز، انسان‌های سربلند، انسان‌هایی که آن‌قدر خودشان را دوست دارند که هرکاری نمی‌کنند و به هرچیزی تن نمی‌دهند. آن‌قدر خودشان را دوست دارند که همان کاری را که برایش خلق شده‌اند، می‌کنند.

عزت‌نفس چیست؟

در یک کلام، به خود اهمیت دادن، یا بهتر است بگوییم به اهمیت خود واقف بودن. واقعیت این است که بیشتر ما به اهمیت خود واقف نیستیم، وگرنه بسیاری از کارهایی را که می‌کنیم، نمی‌کردیم. بیشتر ما اگر به اهمیت خود واقف بودیم، خیلی جاها نمی‌رفتیم، خیلی چیزها نمی‌گفتیم، خیلی چیزها نمی‌خوردیم. بیشتر ما مدام به مقایسه‌های ظاهری می‌پردازیم و خودمان را دائماً دست‌کم می‌گیریم. بیشتر ما دچار این خطای بنیادی می‌شویم که دست‌کم گرفتن خود یعنی فروتنی و درنتیجه فضیلت، اما این‌‌طور نیست.

عزت‌نفس هیچ ربطی به خودخواهی یا خودبزرگ‌بینی ندارد. همان‌طور که کوچک کردن خود نشانه فروتنی نیست. تجارب زندگی تک‌تک ما بارها و بارها نشان می‌دهد که تنها با داشتن حس احترام به خود می‌توانیم در زندگی موفق باشیم، به‌راستی از زندگی لذت ببریم و پس از آن اثری از خود به‌جا بگذاریم. تنها با دوست داشتن و احترام گذاشتن به خودمان می‌توانیم دیگران را نیز دوست داشته باشیم و برایشان احترام قائل باشیم. اینها دو حلقه ناگسستنی یک زنجیر واحد هستند.

انسان با عزت‌نفس، خودش را بیشتر از آن دوست دارد که برای کسب تأیید و تحسین یا برای خوشایند دیگران دست به هر کاری بزند. کسی که عزت‌نفس دارد، خودش را بیشتر از آن دوست دارد که در راهی جز راه درست گام بردارد. کسی که عزت‌نفس دارد خودش را بیشتر از آن دوست دارد که با افکار و احساسات مسموم به روح و روانش صدمه بزند. کسی که عزت‌نفس دارد خودش را بیشتر از آن دوست دارد که آب و غذای آلوده یا بی‌ارزش و کم‌ارزش به بدنش صدمه بزند. پس عزت‌نفس با تمام حوزه‌های زندگی ما اعم از مادی، جسمی، روحی و روانی سروکار دارد و روی آنها اثر می‌گذارد.

تو باارزشی!

اگر ما از کودکی در خانواده و محیطی بزرگ نشده باشیم که خویشتن‌دوستی و عزت‌نفس‌مان را پرورش دهد، به‌ناچار از راه تجارب بعضاً دردناک زندگی و به‌طور تدریجی به عزت‌نفس می‌رسیم. خود زندگی با درس‌هایش مدام وادارمان می‌کند که خویشتن‌دوستی را یاد بگیریم. خود زنگی از ما می‌خواهد برای خودمان به عنوان آفریده ارزشمند خدا ارزش قائل باشیم. خود زندگی مدام راه را به ما نشان می‌دهد و از ما می‌طلبد که خودمان را دوست بداریم تا بتوانیم خدا و دیگران را دوست بداریم.

اخیراً دوستی نوشته بود:

لباس خوب بپوش!

برای خودت غذای خوب بپز!

خودت را به صرف چای یا قهوه در جای دنج و خلوتی مهمان کن.

گاهی برای خودت هدیه‌ای بخر.

وقتی به روح خودت احترام می‌گذاری، احساس سربلندی می‌کنی.

آن‌وقت دیگر از شدت تنهایی به دیگران پناه نمی‌بری...

و اگر قرار است انتخاب کنی... کمتر اشتباه می‌کنی

یادت باشد...

عزت‌نفس غوغا می‌کند.

خوب است که همه ما همین را آویزه گوشمان کنیم. خوب است که به نفع خودمان کار کنیم.

شاید وقتی بچه بودیم کسی در زندگی‌مان نبوده که به ما بگوید چقدر باارزشیم. شاید معلم‌ها و بزرگ‌ترهایمان باارزش بودنمان را به ما یادآوری نکرده بودند. خبر خوب این است که نیازی نیست منتظر بمانیم تا کسی این را به ما بگوید.

حالا که بزرگ شده‌ایم می‌توانیم خودمان به خودمان بگوییم که چقدر باارزشیم. خودمان خصوصیات عالی منحصربه‌فردمان را بشناسیم و دوست بداریم. درواقع، این نه‌تنها ممکن است بلکه اولین و مهم‌ترین وظیفه ماست.

تو فرزند دلبند جهان هستی، هستی

بله،‌ تو! اگر فرزند دلبند جهانِ هستی نبودی، اصلاً به دنیا نمی‌آمدی. تو آمدی برای این‌که با عزت و سربلندی زندگی کنی. تو آمدی چون مهم هستی. تو نیامدی تا با کمترین‌ها بسازی و به زندگی حداقل رضایت بدهی. نیامدی تا حقیر و ناتوان روزها را بگذرانی. آمدی تا خوب زندگی کنی و به هر اوجی که می‌خواهی برسی. اما اول باید گام اول را برداری. تو آمدی تا قله‌ها را فتح کنی. اما برای شروع صعود دشوار، اول قدم‌های کوچک را باید برداری و هر روز یک‌قدم و باز یک‌قدم دیگر و دیگر و...

پرورش عزت‌نفس هم مثل هر کار دیگری تمرین می‌خواهد. تمرین خویشتن‌دوستی، تمرین روزانه و مرتب و هرزمان که پیش بیاید. خوشبختانه خود زندگی هر روز ما را در موقعیت‌های خوبی برای خویشتن‌دوستی قرار می‌دهد. هر روز فرصت‌های عالی پیش روی ما قرار می‌دهد تا عزت‌نفس بیشتري را تمرین کنیم و مهارت‌هایمان را مرتب بالا ببریم.

روی خودت سرمایه‌گذاری کن!

جوهر و عصاره تمرین عزت‌نفس، سرمایه‌گذاری کردن روی خودت است. چقدر از عمرت را صرف سرمایه‌گذاری روی دیگران کرده‌ای؟ چقدر از ساعات و دقایق و ثانیه‌های عمرت و انرژی و پولت را صرف سرمایه‌گذاری روی دیگران کرده‌ای؟ حالا زمان آن فرارسیده که کانون اصلی سرمایه‌گذاری زندگی‌ات را به خودت معطوف کنی. منتظر نشو دیگران روی تو سرمایه‌گذاری کنند. شاید هرگز نکنند. ما کنترلی روی رفتار و تصمیمات دیگران نداریم. ما فقط در مورد خودمان می‌توانیم تصمیم بگیریم. این تصمیم را بگیر و روی خودت سرمایه‌گذاری کن. ارزشش را داری!

روی استعدادها و توانایی‌هایت سرمایه‌گذاری کن. روی افزایش قابلیت‌ها و مهارت‌هایت سرمایه‌گذاری کن. با وقتت، با انرژی‌ات، با پولت، هرچقدر که هست. کم و زیادش مهم نیست. نگرشت مهم است، تمرکزت مهم است:

* در کلاسی برای افزایش مهارتی ثبت‌نام کن: کلاس کامپیوتر، زبان،‌ رانندگی و...

* به خودت بیشتر برس، بیشتر ورزش کن: در باشگاهی ثبت‌نام کن، وسیله ورزشی‌ای بخر.

* روی سلامتی‌ات سرمایه‌گذاری کن: غذای بهتر بخور، هوای سالم تنفس كن، آب سالم بنوش.

* روی شغلت سرمایه‌گذاری کن: راه‌های ارتقای شغلت را یاد بگیر.

* به بدنت، به روحت، روانت احترام بگذار: شادتر و مثبت‌تر باش.

* عادات ناسالم را هر روز یک کم کنار بگذار: خودت می‌دانی آنها چه هستند، کمشان کن.

* روی روابطت سرمایه‌گذاری کن؛ با بهترین‌ها معاشرت کن. با هر کسی دوست نباش. هر دستی را فشار نده، به هر پیشنهادی جواب نده.

قله را فتح کن!

به خودت بیشتر برس! برای خودت بهترین‌ها را بخواه. خیلی زود خواهی دید که این بزرگ‌ترین سرمایه‌گذاری عمرت است. اگر دنبال بیشترین سود در زندگی هستی، راهش این است:

روی خودت سرمایه‌گذاری کن! و خدا را شکر کن که فرصت‌‌های بیشتر و بیشتری برای داشتن قدر و منزلت خودت به تو می‌دهد و خدا را شکر کن که تو را برای ارائه خدمتی اصیل به این دنیا آورده است.

این‌گونه است که بهترین سرمشق می‌شوی. تو با سرمشق گذاشتن، به دیگران کمک می‌کنی. وقتی به بهترین نحو از خودت مراقبت کنی، دیگران هم این را می‌بینند و الگو می‌گیرند و این بهترین کمک به آنهاست. چون: دوصد گفته چون نیم‌کردار نیست؛ کار تو این است که الگو باشی. الگوی خویشتن‌دوستی و عزت‌نفس باش. بدان که با عزت‌نفس، قله‌ها را فتح می‌کنی.

همین امروز سفر صعود را آغاز کن. مهم نیست چقدر طول می‌کشد، قله را فتح کن!