موفقیت |
1403/05/13 |
چهار غول ترسناک سخنرانی
چگونه ترس از سخنرانی را در خودمان کاهش دهیم؟
انسان‌ها در دنیای امروزی بیشتر از هر زمان د‌یگری به ارتباطات سازنده و موثر با یکدیگر احتیاج دارند تا نیاز‌های مختلف خود را به‌خوبی ارضا کنند. در این بین، فردی که نتواند ارتباطات مناسبی را برقرار کند، قادر نخواهد بود که در محیط‌های اجتماعی به رشد برسد؛ چرا‌که موفقیت در دنیایی که ما در آن زندگی می‌کنیم، بیش از هر زمان د‌یگری وابسته به مهارتهای زندگی‌کردن است تا بتوانیم زندگی خوبی را برای خودمان بسازیم و علاوه بر افزایش سطح کیفیت زندگی خود، کیفیت زندگی اطرافیانمان را هم بالا ببریم.
یکی از مهارتهای مورد نیاز و ضروری برای فردی که در عصر حاضر زندگی می‌کند، مهارتهای اجتماعی است؛ زیرا ما موجوداتی اجتماعی هستیم و محیط اجتماعی از ما جدا‌شدنی نیست. برای بالا‌بردن سطح زندگی اجتماعی خودمان هم باید مهارتهای اجتماعی مناسب را یاد بگیریم. در این بین، ارتباطات کلامی و فن بیان یکی از مهارتهای مفید اجتماعی محسوب می‌شود تا افراد قادر باشند نظرات و ایده‌های خود را به شیوه‌ای درست با دیگران در میان بگذارند و با ارتباطات خوب و مناسب، زندگی خود را غنی و با‌کیفیت کنند.
همانطور که مهارت راه‌رفتن در کودکی، مهارت خواندن و نوشتن در مدرسه، مهارت دوچرخه‌سواری در نوجوانی و مهارت رانندگی و مهارتهای شغلی در سنین جوانی، نیازمند تمرین و تلاش هستند. «مهارت فن بیان و سخنوری» هم اکتسابی و در هر انسانی قابل‌رشد است، به‌شرطی که به آن توجه کافی شده و دائم تکرار شود.
به قول «دیل کارنگی»، نویسنده کتاب «آئین سخنوری»، «کسب مهارت سخنوری نیازمند توجه، تکرار و تداعی است».
همیشه و در مسیر هر مهارتی در زندگی، سختی‌ها و موانع بی‌شماری وجود دارند که وقتی از دور به آن‌ها نگاه می‌کنیم، بسیار سخت و نفس‌گیر به‌نظر می‌رسند. اما کمتر به این اصل توجه می‌کنیم که موانع بر سر راه تمام انسان‌ها وجود دارند، اما راه‌حل آن‌ها فقط در اختیار انسان‌های هدف‌مند و با‌انگیزه است.
مهارت فن بیان و سخنرانی نیز از این قاعده خارج نیست و برای موفقیت در افزایش مهارت فن بیان و سخنرانی، موانع زیادی وجود دارند که تنها راه غلبه بر آن‌ها، علاوه بر شناخت درستشان، تلاش، باور و اشتیاق است.
حالا که حرف از مشکلات و موانع در مسیر مهارت فن بیان و سخنرانی به میان آمد، لازم است بدانیم که یکی از موانع در راه کسب مهارت فن بیان و سخنرانی، «ترس از سخنرانی» ،آن‌هم در برابر جمع است؛ مانعی که بسیاری از افراد جامعه با آن مشکل زیادی دارند و اغلب نمی‌دانند که این ترس هم با شناخت درست و با تمرین و پشتکار، به‌راحتی قابل مدیریت و کنترل است؛ زیرا ترس هم مثل هر هیجان د‌یگری، هرگز از ما جدا نمی‌شود و ما تنها زمانی از چیزی در زندگی نمی‌ترسیم که مغز قدیم ما از کار افتاده باشد یا مرده باشیم. پس حالا که متوجه شدیم همیشه ترس با ما هست، برای غلبه بر آن، باید ترس را به‌خوبی بشناسیم و بعد به‌درستی کنترل و مدیریتش کنیم.
همان‌طور‌که در هر باغچه زیبای پر از گل و گیاهی، علف‌های هرز هم همیشه می‌رویند، ترس از سخنرانی هم یکی از علف‌های هرز باغچه ذهن ما‌ست و همواره در ذهن ما وجود دارد؛ پس باید آن را به‌درستی بشناسیم و راه‌حلی اصولی برای تسلط بر آن پیدا کنیم.
در این رابطه سعی شده است تا با انجام تحقیقی، عوامل موثری که باعث ترس از سخنرانی می‌شوند و به‌نوعی غول‌های ترسناک سخنرانی هستند. مورد شناسایی قرار گیرند.
این چهار غول ترسناک شامل «سخنران، مخاطب، محتوا و محیط» هستند. هر کدام از این چهار غول که «اکو‌سیستم سخنرانی» نیز به‌حساب می‌آیند، شاخص‌هایی دارند که به‌طور کامل در ادامه به آن‌ها پرداخته خواهد شد.
چهار غول ترسناک سخنرانی
در بخش شناسایی چهار غول ترسناک سخنرانی، از بین 47 عامل شناسایی‌شده، 19 عامل مربوط به مولفه «سخنران»، 17 عامل مرتبط با مولفه «مخاطب»، 7 عامل مربوط به مولفه «محتوا» و در‌نهایت 4 عامل مرتبط با مولفه «محیط» بودند.
• مهم‌ترین عوامل مربوط به مولفه «سخنران» که باعث ترس از سخنرانی می‌شدند، شامل:
1 - تسلط و مهارت ناکافی
2 - کامل‌گرایی
3 - عدم اعتماد‌به‌نفس
4 - مشکل در صدا و تنفس.
• مهم‌ترین عوامل مربوط به مولفه «مخاطب» که باعث ترس از سخنرانی می‌شدند، شامل:
1 - ترس از قضاوت مخاطب
2 - عدم شناخت مخاطب
3 - عکس‌العمل‌های منفی مخاطب
4 - جایگاه بالاتر مخاطب
• مهم‌ترین عوامل مربوط به مولفه «محتوا» که سبب ترس از سخنرانی می‌شدند، شامل:
1 - عدم تسلط بر محتوا
2 - فراموشی محتوا
3 - ناکارآمدی و جذاب‌نبودن محتوا
• مهم‌ترین عوامل مربوط به مولفه «محیط» که سبب ترس از سخنرانی می‌شدند، شامل:
1 - ترس از جمعیت زیاد
2 - عدم تطابق فرهنگی
3 - تغییر شرایط
خلاصه نتایج این پژوهش در نمودار شماره 1 به‌صورت کلی آورده شده است:
نمودار شماره 1: چهار غول ترسناک سخنرانی
چه نتیجه‌ای می‌توان از نمودار شماره 1 گرفت؟
می‌توان گفت برای کاهش ترس از سخنرانی و کشتن این چهار غول ترسناک، بیشتر باید به عواملی که مربوط به مولفه «سخنران» هستند. توجه کرد، چون آن‌چه بیشتر باعث ترس از سخنرانی می‌شود، مربوط به خود سخنران است و نه شخص د‌یگری.
در ادامه به توضیح هر کدام از مولفه‌های موثر در ترس از سخنرانی خواهیم پرداخت.
***
1. مهم‌ترین عوامل مربوط به مولفه «سخنران»
• تسلط و مهارت ناکافی
در مولفه «سخنران»، عاملی که بیشترین تاثیر را بر ترس از سخنرانی داشت، تسلط و مهارت ناکافی بود. برای غلبه بر این ترس لازم است به مهارتهای خود در زمینه فن بیان توجه کافی کرده و تمرین‌های فن بیان را جدی بگیریم و به انجام درست آن‌ها متعهد باشیم.
• کامل‌گرایی
لازم است فرد سخنران دست از کامل‌گرایی (تلاش بیش‌از‌حد برای بی‌نقص‌بودن) بردارد واین حقیقت را قبول کند که انسان حتمی‌الخطا است و از اشتباهات خود در سخنرانی هیچ باکی نداشته باشد. سخنران باید به این موضوع باور پیدا کند که اشتباه و ایراد در سخنرانی شامل حال همه افراد، حتی افراد حرفه‌ای در این زمینه هم می‌شود.
• عدم اعتماد‌به‌نفس
عامل دیگر عدم اعتماد‌به‌نفس است. سخنران باید اعتمادش را نسبت‌به مهارت‌هایش افزایش بدهد و به خود و توانایی‌هایش باور کافی داشته باشد.
• مشکل در صدا و تنفس
برای کاهش ترس از صدای نابهنجار و مشکل در تنفس خود در حین سخنرانی، باید مهارتهای صداسازی و تنفس درست را آموخت و همیشه به مکث‌های بجا و مناسب در حین صحبت‌کردن و همچنین داشتن صدای رسا توجه نشان داد.
2- مهم‌ترین عوامل مربوط به مولفه «مخاطب»
• ترس از قضاوت مخاطب
در بخش «مخاطب»، بیشتر افراد این ترس را دارند که مخاطب راجع‌به او چه فکری می‌کند و چه برداشتی از سخنرانی‌اش دارد. اگر شناخت درستی درباره مخاطب داشته باشیم و محتوای صحبت‌هایمان همان دغدغه مخاطب باشد، دیگر ترسی از قضاوت مخاطب نخواهیم داشت، چون می‌دانیم حرف‌هایی که می‌زنیم برای مخاطب مفید است.
• عدم شناخت مخاطب
عامل دیگر، عدم شناخت مخاطب است. سخنران باید قبل از سخنرانی مخاطب خود را به‌خوبی بشناسد و بداند که اکثر مخاطبانش مرد هستند.یا زن؟ در چه بازه سنی قرار دارند؟ سطح تحصیلات اکثر آن‌ها چیست؟ چه مشکلاتی و چه مسائلی در زندگی دارند؟ و ... وقتی ما در مورد مخاطب خود به‌خوبی تحقیق می‌کنیم، دیگر ترسی از ناشناس‌بودن مخاطب نداریم و در‌حقیقت سعی می‌کنیم که او را بهتر از خودش بشناسیم.
• ترس از عکس‌العمل منفی مخاطب
ترس از عکس‌العمل منفی مخاطب مانند مسخره‌شدن از طرف او، عامل دیگر ترس از سخنرانی است که هر‌چه میزان اعتماد‌به‌نفس ما به‌عنوان سخنران بالاتر باشد، این عامل کمتر برای ما دردسرساز خواهد بود؛ زیرا می‌دانیم که همیشه اختلاف عقیده و نظر در بین انسان‌ها با تیپ‌های شخصیتی مختلف وجود دارد و این یک امر کاملا طبیعی است و نباید به‌خاطر آن ترسی را به خود راه بدهیم.
• ترس از جایگاه بالاتر مخاطب
اگر سخنران این موضوع را باور داشته باشد که همه افراد در هر زمینه‌ای دانش کافی ندارند و شاید در حوزه خاصی متخصص باشند، اما در حوزه‌های دیگر حرفی برای گفتن ندارند، می‌تواند بر این ترس غلبه کند.
3- مهم‌ترین عوامل مربوط به مولفه «محتوا»
• ترس از عدم تسلط بر محتوا
در بخش «محتوا»، بیشترین میزان ترس از سخنرانی مربوط به ترس از عدم تسلط بر محتوا است. لازمه غلبه بر این ترس، آن است که قبل از سخنرانی حتما متن سخنرانی‌مان را بارها و بارها و البته به‌صورتی منظم و برنامه‌ریزی‌شده و در بازه‌های زمانی مشخص و با توجه به‌تمامی جزئیات از جمله نوع لباسمان حین سخنرانی تمرین و تکرار کنیم.
• فراموشی محتوا
فراموشی محتوا، عامل دیگر ایجاد ترس از سخنرانی است که اگر تکرار و تداعی متن محتوا به‌درستی انجام شود، این ترس هم از بین می‌رود و لازمه‌اش هم این است که سخنران قدرت حافظه خود را با شیوه‌های علمی تقویت حافظه، افزایش دهد.
• ناکارآمدی و جذاب‌نبودن محتوا
اگر سخنران محتوا و مطالبش را باور داشته و با محتوای مطالب خود زندگی کرده باشد و محتوایش هم برگرفته از ذهنیاتش باشد، قطعا به‌دلیل نو‌بودن مطالب، مورد ا‌ستقبال مخاطب قرار می‌گیرد و اکثر مخاطبان آن را جذاب می‌دانند.
4- مهم‌ترین عوامل مربوط به مولفه «محیط»
• ترس از قرار‌گرفتن در برابر جمعیت زیاد
در بخش «محیط»، بیشترین ترس از سخنرانی، ترس از قرار‌گرفتن در برابر جمعیت زیاد است که این ترس هم با تمرین زیاد و سخنرانی‌کردن در برابر جمع‌های کوچک و دوستانه و تعمیم آن به جمع‌های بزرگ‌تر، کم شده و از بین می‌رود.
• عدم تطابق فرهنگی
عامل دیگر در این زمینه، عدم تطابق فرهنگی است. بهتر است سخنران قبل از سخنرانی، فرهنگ و سبک زندگی مخاطب خود را خوب بشناسد تا در صحبت‌هایش به فرهنگ مخاطب و باورهای ذهنی‌اش احترام بگذارد و آن‌ها را زیر سوال نبرد.
• تغییر شرایط
در‌نهایت ترس از تغییر شرایط و این‌که شرایط سخنرانی غیرقابل‌پیش‌بینی است، می‌تواند باعث ترس در سخنران شود. این ترس با تمرین از قبل و تصویر‌سازی ذهنی برای حالات مختلف و در‌نظر‌گرفتن شرایطی مانند سوتی‌دادن یا زمین‌خوردن روی سن سخنرانی و این‌که در آن لحظه سخنران باید چه عکس العملی داشته باشد، تاحدودی از بین خواهد رفت.
جمع‌بندی
حالا که چهار غول ترسناک سخنرانی را شناخته و آن‌ها را به‌طور مفصل توضیح دادیم، مشخص شد که تنها راهکار کلیدی و موثر برای غلبه بر ترس از سخنرانی این است که نسبت‌به تمرین‌کردن مهارت فن بیان و سخنرانی خود متعهد باشیم و بدانیم که هر مهارتی از حرکت پیوسته و مداوم در جاده تمام‌نشدنی تمرین، حاصل می‌شود.
نویسنده: امیرعباس بابکیان پور / پژوهشگر حوزه مدیریت فردی و سازمانی
نوجوانی و هویت‌یابی
شما زمانی بهتر یاد می‌گیرید که کمتر یاد بگیرید
6 فیلم، 6 جهان
مدیریت رابطه با خودشیفته‌ها
ویژه نامه نوروزی مجله موفقیت، شماره 447
ویژه‌نامه‌ی نوروزی مجله موفقیت با حال‌‌و‌هوایی بهاری و در 100 صفحه به همراه مطالبی جدید، جذاب و خواندنی منتشر خواهد شد. در ویژه‌نامه نوروزی، علاوه بر بخش‌های ثابت مجله‌ی موفقیت که شامل بخش های کار، زندگی و پلاس است، حدود 30 صفحه مطالب ویژه‌ی نوروز خواهیم داشت که متناسب با روزهای سال نو همراه مخاطبان خواهد بود تا در تعطیلات عید بتوانند از خواندن آن لذت ببرند.در ویژه‌نامه عید نوروز هدیه‌ای ویژه هم به صورت فایل صوتی و تصویری و فقط برای خریداران ویژه نامه نوروزی موفقیت طراحی و تولید شده که می توانید از آن بهره ببرید.البته عیدی ما به شما ارسال پستی رایگان این ویژ‌ه‌نامه به سراسر ایران خواهد بود.مطالب اختصاصی نوروز در ویژه نامه نوروزی موفقیت اولین عید‌دیدنی نوروز 1403/ روایت رویارویی یک انسان با آدمک روانش بچه‌ها پاشین؛ مهمون داریم!/ پذیرایی عید با چاشنی طنز از دو توریست خارجی در ایام نوروز سالِ نو، منِ نو / تغییر، بهبود و موفقیت نیاز به پشتکار دارد هیچ آگاه‌شدنی بدون درد نیست! / گفت‌و‌گو با «سارا همتی»، بازیگر جوانی که به تازگی سرطان را شکست داد نوروز فنلاندی/ نوروز ما و نوروز آن‌ها فیلم روان‌شناسان یا روان‌فیلمسازان؟ / معرفی فیلم های روانشناسی برای دوستداران روان‌شناسی کتابِ‌ خوب بخوانیم / راهنمای مطالعه کتاب در روزهای نوروز حافظ شیرازی مصنوعی! / اولین گفت‌وگوی تاریخ با حافظ شیرازی تعطیلاتی خوش با تغذیه‌ی سالم / در ایام عید نوروز از جسم خود مراقبت کنیم (چطور در تعطیلات تغذیه سالم داشته باشیم) مدیریت زمان در سال جدید/ ترفندهای علمی زمان­سنجی عالی از کتاب «کِی» نوشته دنیل اچ پینکجدول ویژه و متفاوت مخصوص دورهمی‌های عید با هدیه ویژهبخش زندگی مجله‌ی موفقیتبخش زندگی مجله‌ی موفقیت هم مثل همیشه به مطالبی با زمینه‌ی روان‌شناسی، خودشناسی، سواد رابطه و ... پرداخته است. مطالب بخش زندگی به‌گونه‌ای طراحی و تالیف می‌شوند که برای تمام اقشار و مخاطبان قابل‌فهم باشند و چه متخصصان این علم و چه دوستدارانش بتوانند بهره‌ی کافی را از آن‌ها ببرند.در بخش زندگی مجله موفقیت این مقالات برای خوانندگان فهیم مجله موفقیت آماده شده اند: روان‌تحلیلی و سلامت روانی/ 16 نشانه‌ی سلامت روان از دیدگاه نانسی مک‌ویلیام روان‌شناسی تجمل‌گرایی/ تجزیه و تحلیل رفتار افرادی که تمایل به خرید کالاهای گران قیمت دارند نیاز به تفریح / کوچک‌ترین رفتار پدر و مادر ممکن است بزرگ‌ترین تاثیرات را بر فرزندشان بگذارد بُکُش و خوشگلم کن!/ بررسی دلایل گرایش افراطی به عمل‌های زیبایی دی شد و بهمن گذشت، وقت نوشتن رسید!/ سه تکنیک کاربردی نوشتاردرمانی برای ایجاد تغییر در سال جدید آرامش در طوفان/ چگونه در زمان بحران بر خود مسلط باشیم؟ جلوی ضرر رو از هر جا بگیری منفعته! / خطای EOC یا سوگیری «تعهد به خطا» با یک ‌دنده پیش نروید!/ درباره‌ی وضعیت «بودن» یا «انجام» چه می‌دانید؟ تربیت با AI / هوش مصنوعی، پلی میان تربیت مدرن و سنتی عیدِ آدم کجاست؟/ تجربه ی مادرانگی روزی که می‌خواستم زنده بمانم/ تجربه‌ی بیماری هر مهاجر قصه‌ای دارد/ چند روایت از چند مهاجر جایی به جز خانه / چرا نوجوانان دوست دارند ساعت‌های زیادی را خارج از خانه سپری کنند؟ پنج بذر برای مدیریت رفتار/ چطور با پرورش هوش‌هیجانی، پرخاشگری را در نوجوانم کاهش و سازگاری را افزایش دهم؟ کودک کتابخوان / عوامل موثر بر عشق به مطالعه در کودکبخش کار مجله‌ی موفقیتبخش کار مجله‌ی موفقیت در سال‌های اخیر عموما به مسائل مربوط به داستان برندهای مختلف، کسب‌و‌کار، نیروی انسانی، بازاریابی و فروش، اصول مذاکره، مدیریت و سواد مالی و ... می‌پردازد. در این شماره هم با مقالاتی از این دست در اختیار خوانندگان موفقیت خواهد بود:• نتفلیکس؛ ماراتن فیلم و سریال در خانه/ مدل‌های کسب‌وکار به سبک نتفلیکس• محصولات عالی هم شکست می‌خورند! / روش‌های بازاریابی و فروش ویژه‌ی کسب‌و‌کارهای خانگی• تاثیر بیوریتم بر رفتار سازمانی / توصیه‌هایی عملی برای مدیران در جهت بهینه‌سازی عملکرد کارکنان بر اساس بیوریتم• مخاطبان باهوشند! / از کمپین خوب تبلیغاتی تا خودزنی به وسیله‌ی آمارسازی• اطلاعات مهم است! / 4 مدل اطلاعاتی در مذاکره براساس پنجره‌ی «جو – هری»• انسانِ واقعی، هوشِ مصنوعی/ نکاتی پیرامون هوش مصنوعی و منابع انسانیبخش پلاس مجله‌ی موفقیتدر بخش پلاس این شماره مجله موفقیت میزبان دو زن موفق در دو عرصه‌ی متفاوت بوده‌ایم؛ زنانی که توانسته‌اند علی‌رغم محدودیت‌های موجود، راهشان را به سوی موفقیت باز کنند و در حیطه‌ی تخصص خود بدرخشند.همچنین بخش‌های ثابت بخش پلاس موفقیت که شامل داستان‌های شیوانا و پیام های موفقیت (فال موفقیت) است هم در این بخش گنجانده شده است.همچنین همانطور که مخاطبان وفادار موفقیت می‌دانند، در هر شماره از مجله موفقیت، مسابقه‌ی داستان کوتاهی برگزار شده و هر شماره، برندگانی داشته است که هدایای نفیسی را هم دریافت کرده‌اند. در ویژه نامه‌ی نوروزی موفقیت، سه داستان برگزیده‌ی نهایی مسابقات داستان کوتاه امسال مجله موفقیت معرفی شده‌اند که می‌توانید داستان‌هایشان را در بخش پلاس ممجله موفقیت بخوانید.مطالب بخش پلاس مجله موفقیت شامل این موارد است:• اینجا بساط عشق گسترده است/ راه و رسم زندگی تیتر: بیم‌ و امید‌های آینده‌ی ایران• روامداری؛ راز ماندگاری ایران در قرون و اعصار• بدو مریم، بدو / گفت‌وگو با «مریم طوسی»، سریع‌ترین دختر تاریخ ایران• «شاهزاده‌ی ایرانی» و چالش‌هایش / گفت‌و‌گو با «لیدا محمودی»، مدیرعامل موسسه‌ی فرهنگی آوای موج کتاب• فیلم‌هایی که حرفی برای گفتن دارند/ تحلیل روان‌شناختی دو فیلم از برترین فیلم‌های سینمایی در سال گذشته‌ی ایران و جهانراه‌های ارتباط با ما:سایت موفقیت به آدرس www.movafaghiat.comواتس‌اپ و تلگرام: 0135708-0990تلفن: 22183030-021
مشاهده جزئیات
