موفقیت |
1402/12/10 |
با پدر و مادری که مدام به ما احساس گناه می‌دهند چگونه رفتار کنیم؟
فقط به خاطر تو...
- «من به‌خاطر تو توی این زندگی موندم!» - «با این وضع درس‌خوندنت، آبروی من رو توی مدرسه و جلوی معلمت بردی!» - کارها و رفتار‌های تو باعث شده که من با پدرت جرو‌بحث کنم و با اون دعوام بشه!» - «ما این همه شرایط بد و سخت رو تحمل می‌کنیم و از جونمون مایه می‌ذاریم تا تو توی آسایش و رفاه زندگی کنی؛ اون‌وقت تو این‌جوری جوابمون رو میدی؟» - «آخر از دست تو دق میکنم و می‌میرم... دیگه خسته‌م کردی...»
دادن احساس گناه به فرزندان مانند سایر روش‌ها (تنبیه فیزیکی، داد و فریاد و ...) از ساده‌ترین و ضعیف‌ترین روش‌های تعاملی در تربیت محسوب می‌شود و می‌تواند یکی از مخرب‌ترین آسیب‌ها را بر روان و شخصیت کودک برجای بگذارد. به‌عبارتی، احساس گناه دردی است که ممکن است تا مدت‌ها با کودک بماند و به آسانی از ذهن او پاک نشود که مصداق نوعی کودک‌آزاری است.
متاسفانه گاهی اوقات شاهد آن هستیم که والدین به‌جای آن‌که با روش‌های اصولی و درست با کودک خود تعامل کنند، روش ناکارآمد دادن احساس گناه به فرزندان را در رابطه با فرزندشان در پیش می‌گیرند. مطالعات نشان می‌دهند که دلایل متعددی وجود دارد که والدین به فرزندانشان احساس گناه می‌دهند؛ :
چرا والدین به فرزندانشان احساس گناه می دهند؟
1. والدینی که خود نیز دوران کودکی مطلوبی نداشته و آسیب‌دیده‌ی آن دوران هستند. این والدین، قربانی قربانیان هستند. یعنی آن‌ها نیز والدینی داشته‌اند که همواره، چه در گذشته و چه در‌حال، به فرزند خود احساس گناه می‌داده و می‌دهند؛ از این رو خودشان هم به‌طور ناخودآگاه همین مسیر را برای تعامل و تربیت فرزند خود می‌پیمایند. غافل از اینکه چه صدمات جبران‌ناپذیری را به روح و روان فرزندشان وارد می‌کنند.
2. برخی از این والدین، چون در دوران کودکی پدر و مادری کنترل‌گر و دیکتاتور داشته‌اند که مراقب همه‌ی امورات و مسائل آن‌ها بوده‌اند و همیشه حرف، حرف آن‌ها بوده، بنابراین با دادن احساس گناه به فرزندان خود درصدد هستند.که آن‌ها را کنترل کنند تا فرزندان پایشان را از چهارچوب‌های اخلاقی و انضباطی آنان فراتر نگذارند.
3. در مواردی مشاهده می‌شود که والدینی که از کیفیت زندگی و روابط زناشویی‌شان رضایت کافی ندارند یا مشکلات شخصی و درون‌فردی دارند، خشم و ناراحتی خود را با دادن احساس گناه به فرزندشان تعدیل و مدیریت می‌کنند تا کنترل محیط پیرامون خود را در دست گرفته و آرام‌تر شوند. به‌نظر می‌رسد که این والدین، با دادن حس گناه به فرزندشان و آزرده‌خاطر‌کردن روان او، احساس خرسندی کرده و حال خوبی را تجربه می‌کنند. شاید بتوان گفت که در اندک مواردی هم به‌نوعی نشانه‌های سادیسم در آن‌ها مشاهده می‌شود.
4. والدینی که وظایف خود را در قبال فرزندشان به نحو احسن انجام نداده و مسئولیت رفتار، اعمال و اهمال‌کاری خود را برعهده نمی‌گیرند، از طریق دادن احساس گناه به فرزندشان، آن را فرافکنی می‌کنند.
فرزندان در برابر دادن احساس گناه دادن والدین چطور رفتار کنند
از‌آنجایی‌که باورهای هر فردی ریشه در درون خانواده دارد و در دوران کودکی او خلاصه می‌شود، بنابراین خانواده را می‌توان یک سیستم ارزشی و بنیادی نام نهاد که به رشد و شکوفایی این باورها و ارزش‌ها کمک می‌کند. در‌واقع نمی‌توان فرد را جدای از خانواده در‌نظر گرفت. برای تعدیل تعامل با والدینی که مدام به فرزندشان احساس گناه می‌دهند، می‌توانیم این راهکارها را دنبال کنیم:
1. والدین را از کار اشتباهی که می‌کنند آگاه کنیم
والدینمان را در شرایط مطلوب و در دفعات مکرر به گفت‌وگوی دوستانه در یک جو صمیمانه‌ی توأم با احترام دعوت کرده و سعی کنیم آن‌ها را از این احساس گناه آگاه کنیم؛ مثلا به آن‌ها بگوییم که این نحوه‌ی صحبت‌کردن چقدر روان ما را آزرده و ما را پریشان احوال می‌کند. می‌توانیم درباره‌ی اثرات منفی و آسیب‌های روانی غیرقابل‌جبران این کار هم با آن‌ها صحبت کنیم.
2. اگر نمی توانیم والدین را تغییر دهیم خودمان را تغییر دهیم
اگر علی‌رغم تلاش ما، آن‌ها متوجه اشتباهات خود نشدند و نتوانستیم متقاعدشان کنیم، بهتر است خودمان واقعیت را بپذیریم و دست از تلاش برای تغییر رفتار آن‌ها برداریم. این یک امر بدیهی است که هر گاه انسان دست از تلاش برای تغییر طرف مقابل بردارد و او را همان‌گونه‌که هست، بپذیرد، خودش به آرامش خواهد رسید و روابط بهتری را تجربه خواهد کرد. والدین ما نیز از این قائده مستثنی نیستند. درست است که شاید آن‌ها هم در گذشته و در کودکی‌شان آسیب‌دیده و شخصیتشان این چنین شکل گرفته باشد، اما تا زمانی‌که خودشان نپذیرند که مشکل از سمت آن‌ها‌ست، نمی‌توانیم در این مسیر تغییری ایجاد کنیم. البته پذیرش این واقعیت صرفا به‌معنای صحت و درستی نظر والدین درباره‌ی ما و شخصیتمان نیست.
3. به رفتار‌های مثبت والدین توجه کنیم
در‌کنار نقاط ضعف، بپذیریم که والدینمان از نقاط مثبت و ویژگی‌های شخصیتی سازنده و کارآمدی نیز برخوردارند که بهتر است به آن‌ها هم توجه کنیم و ارج نهیم.
4. در برابر والدین ناسالم، خود ارزیابی و شناخت از خودمان را افزایش دهیم
در اینجا لازم است بیش‌از‌پیش درباره‌ی خودمان، هویتمان، شخصیتمان و ویژگی‌هایش آگاهی کسب کرده و درباره‌ی آن‌ها تأمل کنیم. می‌توانیم سوالاتی از این قبیل را از خودمان بپرسیم: «آیا واقعا والدینم درست می‌گویند؟»، «آیا من باعث بدبختی آن‌ها و مایه‌ی ننگ و شرمساری‌شان هستم؟»، «آیا مسبب همه‌ی مشکلات خانواده، من هستم؟» و ... اگر پاسخ «بله» است، باید به جست‌وجوی دلایل بپردازیم و درصدد جبران نقایص باشیم (که البته در بیشتر اوقات این چنین نیست!). اما اگر پاسخ «خیر» است و چنین مواردی درباره‌ی ما صحت ندارد، باید سعی کنیم خودمان را از چنین آلودگی‌های روانی دور کرده و با خودگویی مثبت و یاد‌آوری توانمندی‌ها و نقاط قوت‌مان، خود را از گزند و آسیب این رفتار‌ها در امان نگه‌داریم.
در آخر بهتر است که اگر در خود این توان را نیافتیم که به‌تنهایی از این شرایط محفوظ بمانیم، برای پیشگیری از آسیب‌های روانی جدی و احتمالی در‌حال و آینده، حتما از یک روان‌شناس در این‌باره مشاوره بگیریم.
دکتر سمیه عابدینی مزرعه/ روان‌درمانگر تخصصی کودک و نوجوان
آیا آدم‌ها را موقع عصبانیت باید شناخت؟
دوستی در سالمندی و بازنشستگی
تجربه‌ی ترک اعتیاد از یک جوان
افسردگی در سالمندان
ویژه نامه نوروزی مجله موفقیت، شماره 447
ویژه‌نامه‌ی نوروزی مجله موفقیت با حال‌‌و‌هوایی بهاری و در 100 صفحه به همراه مطالبی جدید، جذاب و خواندنی منتشر خواهد شد. در ویژه‌نامه نوروزی، علاوه بر بخش‌های ثابت مجله‌ی موفقیت که شامل بخش های کار، زندگی و پلاس است، حدود 30 صفحه مطالب ویژه‌ی نوروز خواهیم داشت که متناسب با روزهای سال نو همراه مخاطبان خواهد بود تا در تعطیلات عید بتوانند از خواندن آن لذت ببرند.در ویژه‌نامه عید نوروز هدیه‌ای ویژه هم به صورت فایل صوتی و تصویری و فقط برای خریداران ویژه نامه نوروزی موفقیت طراحی و تولید شده که می توانید از آن بهره ببرید.البته عیدی ما به شما ارسال پستی رایگان این ویژ‌ه‌نامه به سراسر ایران خواهد بود.مطالب اختصاصی نوروز در ویژه نامه نوروزی موفقیت اولین عید‌دیدنی نوروز 1403/ روایت رویارویی یک انسان با آدمک روانش بچه‌ها پاشین؛ مهمون داریم!/ پذیرایی عید با چاشنی طنز از دو توریست خارجی در ایام نوروز سالِ نو، منِ نو / تغییر، بهبود و موفقیت نیاز به پشتکار دارد هیچ آگاه‌شدنی بدون درد نیست! / گفت‌و‌گو با «سارا همتی»، بازیگر جوانی که به تازگی سرطان را شکست داد نوروز فنلاندی/ نوروز ما و نوروز آن‌ها فیلم روان‌شناسان یا روان‌فیلمسازان؟ / معرفی فیلم های روانشناسی برای دوستداران روان‌شناسی کتابِ‌ خوب بخوانیم / راهنمای مطالعه کتاب در روزهای نوروز حافظ شیرازی مصنوعی! / اولین گفت‌وگوی تاریخ با حافظ شیرازی تعطیلاتی خوش با تغذیه‌ی سالم / در ایام عید نوروز از جسم خود مراقبت کنیم (چطور در تعطیلات تغذیه سالم داشته باشیم) مدیریت زمان در سال جدید/ ترفندهای علمی زمان­سنجی عالی از کتاب «کِی» نوشته دنیل اچ پینکجدول ویژه و متفاوت مخصوص دورهمی‌های عید با هدیه ویژهبخش زندگی مجله‌ی موفقیتبخش زندگی مجله‌ی موفقیت هم مثل همیشه به مطالبی با زمینه‌ی روان‌شناسی، خودشناسی، سواد رابطه و ... پرداخته است. مطالب بخش زندگی به‌گونه‌ای طراحی و تالیف می‌شوند که برای تمام اقشار و مخاطبان قابل‌فهم باشند و چه متخصصان این علم و چه دوستدارانش بتوانند بهره‌ی کافی را از آن‌ها ببرند.در بخش زندگی مجله موفقیت این مقالات برای خوانندگان فهیم مجله موفقیت آماده شده اند: روان‌تحلیلی و سلامت روانی/ 16 نشانه‌ی سلامت روان از دیدگاه نانسی مک‌ویلیام روان‌شناسی تجمل‌گرایی/ تجزیه و تحلیل رفتار افرادی که تمایل به خرید کالاهای گران قیمت دارند نیاز به تفریح / کوچک‌ترین رفتار پدر و مادر ممکن است بزرگ‌ترین تاثیرات را بر فرزندشان بگذارد بُکُش و خوشگلم کن!/ بررسی دلایل گرایش افراطی به عمل‌های زیبایی دی شد و بهمن گذشت، وقت نوشتن رسید!/ سه تکنیک کاربردی نوشتاردرمانی برای ایجاد تغییر در سال جدید آرامش در طوفان/ چگونه در زمان بحران بر خود مسلط باشیم؟ جلوی ضرر رو از هر جا بگیری منفعته! / خطای EOC یا سوگیری «تعهد به خطا» با یک ‌دنده پیش نروید!/ درباره‌ی وضعیت «بودن» یا «انجام» چه می‌دانید؟ تربیت با AI / هوش مصنوعی، پلی میان تربیت مدرن و سنتی عیدِ آدم کجاست؟/ تجربه ی مادرانگی روزی که می‌خواستم زنده بمانم/ تجربه‌ی بیماری هر مهاجر قصه‌ای دارد/ چند روایت از چند مهاجر جایی به جز خانه / چرا نوجوانان دوست دارند ساعت‌های زیادی را خارج از خانه سپری کنند؟ پنج بذر برای مدیریت رفتار/ چطور با پرورش هوش‌هیجانی، پرخاشگری را در نوجوانم کاهش و سازگاری را افزایش دهم؟ کودک کتابخوان / عوامل موثر بر عشق به مطالعه در کودکبخش کار مجله‌ی موفقیتبخش کار مجله‌ی موفقیت در سال‌های اخیر عموما به مسائل مربوط به داستان برندهای مختلف، کسب‌و‌کار، نیروی انسانی، بازاریابی و فروش، اصول مذاکره، مدیریت و سواد مالی و ... می‌پردازد. در این شماره هم با مقالاتی از این دست در اختیار خوانندگان موفقیت خواهد بود:• نتفلیکس؛ ماراتن فیلم و سریال در خانه/ مدل‌های کسب‌وکار به سبک نتفلیکس• محصولات عالی هم شکست می‌خورند! / روش‌های بازاریابی و فروش ویژه‌ی کسب‌و‌کارهای خانگی• تاثیر بیوریتم بر رفتار سازمانی / توصیه‌هایی عملی برای مدیران در جهت بهینه‌سازی عملکرد کارکنان بر اساس بیوریتم• مخاطبان باهوشند! / از کمپین خوب تبلیغاتی تا خودزنی به وسیله‌ی آمارسازی• اطلاعات مهم است! / 4 مدل اطلاعاتی در مذاکره براساس پنجره‌ی «جو – هری»• انسانِ واقعی، هوشِ مصنوعی/ نکاتی پیرامون هوش مصنوعی و منابع انسانیبخش پلاس مجله‌ی موفقیتدر بخش پلاس این شماره مجله موفقیت میزبان دو زن موفق در دو عرصه‌ی متفاوت بوده‌ایم؛ زنانی که توانسته‌اند علی‌رغم محدودیت‌های موجود، راهشان را به سوی موفقیت باز کنند و در حیطه‌ی تخصص خود بدرخشند.همچنین بخش‌های ثابت بخش پلاس موفقیت که شامل داستان‌های شیوانا و پیام های موفقیت (فال موفقیت) است هم در این بخش گنجانده شده است.همچنین همانطور که مخاطبان وفادار موفقیت می‌دانند، در هر شماره از مجله موفقیت، مسابقه‌ی داستان کوتاهی برگزار شده و هر شماره، برندگانی داشته است که هدایای نفیسی را هم دریافت کرده‌اند. در ویژه نامه‌ی نوروزی موفقیت، سه داستان برگزیده‌ی نهایی مسابقات داستان کوتاه امسال مجله موفقیت معرفی شده‌اند که می‌توانید داستان‌هایشان را در بخش پلاس ممجله موفقیت بخوانید.مطالب بخش پلاس مجله موفقیت شامل این موارد است:• اینجا بساط عشق گسترده است/ راه و رسم زندگی تیتر: بیم‌ و امید‌های آینده‌ی ایران• روامداری؛ راز ماندگاری ایران در قرون و اعصار• بدو مریم، بدو / گفت‌وگو با «مریم طوسی»، سریع‌ترین دختر تاریخ ایران• «شاهزاده‌ی ایرانی» و چالش‌هایش / گفت‌و‌گو با «لیدا محمودی»، مدیرعامل موسسه‌ی فرهنگی آوای موج کتاب• فیلم‌هایی که حرفی برای گفتن دارند/ تحلیل روان‌شناختی دو فیلم از برترین فیلم‌های سینمایی در سال گذشته‌ی ایران و جهانراه‌های ارتباط با ما:سایت موفقیت به آدرس www.movafaghiat.comواتس‌اپ و تلگرام: 0135708-0990تلفن: 22183030-021
مشاهده جزئیات
معصومه
1403/5/8
من در حال حاضر همچین احساسی دارم . البته از اینکه همیشه شاهد بی دفاعی و مظلومی مادرم بوده ام احساس گناه میکنم . تا وقتی که از پدرم کتک میخورد و من شاهد بودم و الان هم که در برهه ی دیگری هستیم و مادر بنده قدرت دفاع از خودش رو در برابر پسر و عروس نداره من به حالش دلم میسوزه واز طرفی خشمگین میشوم که چرا دفاعی ، حرفی ندارد متاسفانه😔