یاهو خر است؛ چون بنفش نیست!
ماجرای «ست گودین» و متفاوتبودنش با دیگران
آدمها بهکارهایشان شناخته میشوند و یا شاید به حرفهایشان. البته دستاوردها را نمیتوان کتمان کرد، حتی اگر تقلبی باشند. اما همین آدمها، وقتی زیادی مثل هم باشند، خستهکننده و کسلکننده میشوند. این قانون برای گاوها هم جاری است و هیچوقت نیز «کان لم یکن» تلقی نمیشوند. برای همین خالق حرفهای عجیب و غریب، تصمیم گرفت گاو قصههایش بنفش باشد؛ آنهم بدون دخالت دست!
استیو جابز و خالق گاو بنفش
جملهای منتسب به مرحوم مغفور، استیو جابز در مورد خالق حرفهای عجیب و غریب هست که میگوید: «میتوانید او را قبول یا رد کنید، اما نمیتوانید از حرفهایش صرفنظر کنید.» البته نمیدانیم آیا آن مرحوم واقعا چنین جملهای را در مورد ست گودین گفته یا نه؛ چون هرچه گشتم منبع واقعیاش را پیدا نکردم، اما به هرحال این جمله، گویای واقعیتی انکارناپذیر دربارهی گودین است.
تبلیغات جواب نمیدهد!
ست گودین در کتاب معروف «گاو بنفش» بر متمایز بودن اصرار فراوانی دارد؛ البته راهکارهایش را هم نشان میدهد. وقتی کتاب را میخوانید، با حرفهایی مواجه میشوید که میبینید خودش هم متفاوت بودن و فرق داشتن با دیگران را رعایت کرده است.
او در کتاب گاو بنفش پیرامون تبلیغات در تلویزیون و بنرها و خلاصه تبلیغات محیطی گوشوچشمپرکن و سنتی موضعی جدی دارد. ست گودین این تبلیغات را غیرهدفمند و شامل تلاشهایی میداند که گرچه به بازار شلاق میزنند، ولی روششان آنقدرها جواب نمیدهد؛ چون این تبلیغات متمایز نیست، متفاوت نیست و مثل یک گاو بنفش با بقیه فرق ندارد!
یاهو خر است
حرفهای ست گودین آنقدر جذاب است که اجازه نمیدهد به خودش برسیم و بدانیم کجا بوده و الان کجاست. یا حتی اینکه نظر او را در مورد تغییرات اقلیمی و گرمایش کرهی زمین را بدانیم و راهکارش برای برونرفت افغانستان از بحرانهایش چیست.
او در، دست کسی را بهعنوان برنده بالا میبرد که بهجای تبلیغات بنری، بهدنبال تبلیغات هدفمند است؛ یعنی تبلیغ را پیشروی کسی میآورد که در جستوجوی همان نیاز بوده است. در چنین حالتی، احتمال اقدام مشتری در سفارش محصول بسیار بالاتر خواهد بود. از این رو یاهو، بازی را واگذار کرده است. اجازه بدهید بیشتر توضیح دهم. ممکن است در یکی از سایتهای خبری بهدنبال بررسی میزان آلودگی هوا باشید. در این بین، تبلیغ یک چرخ گوشت، مقابل چشمان شما سبز میشود. حتی اگر هفتهی قبل از آن دنبال چرخ گوشت بودهاید و الان مسئلهی شما آلودگی است و نه چیز دیگری. اما در لحظهای که درحال جستوجوی یک موضوع هستید، تبلیغات گوگل پیرامون همان مسئله به شما یک لینک را معرفی میکند.
از این حرفها بگذریم
دوست داشتم بگویم او در خانوادهای بازاری چشم به جهان گشود، اما در اینباره اطلاعاتی وجود نداشت؛ ولی لااقل میتوان بررسی کرد که او تا نویسنده و سخنران و مدرس کسبوکار شدن، چه مسیری را طی کرده است.
وقتی ست گودین از شرکت اسپاینکر خداحافظی کرد، کسبوکاری را درخصوص بستهبندی کتاب راه انداخت. اما خیلی زود با آنهم خداحافظی کرد و شرکتی را با عنوان «Yoyodyne» در زمینهی تبلیغات راهاندازی کرد که درنهایت به یاهو فروخته شد.
قهرمان قصهی ما، چند سالی بهعنوان یکی از مدیران تبلیغات یاهو کارش را ادامه داد و از آنجا به بعد با خودش گفت: «اینجوری نمیشود!» برای همین باز هم به ایدههای جدید و کارهای نو دست زد و برندهایی مثل «squidoo.com» را که چیزی شبیه به یکشبکهی اجتماعی یا وبلاگ بود، خلق کرد؛ آنهم در زمانیکه خبری از اینستاگرام و مانند آن نبود.
نویسندگی ست گودین
گرچه کارآفرینیهای ست گودین و نتایج آنها جذاب و چشمگیر هستند، اما چیزی که او را متمایز میکند، کتابها و آموزشهای نکتهبهنکتهای است که در آنها وجود دارد. بیش از 35 عنوان کتاب در مورد بازاریابی و کسبوکار، از او یک نویسندهی تخصصی برتر ساخته است؛ کسی که نمیتوان حرفهایش را نادیده گرفت.
علی ارسطویی/ مجری و مشاور بازاریابی محتوایی