مادربودن یک نقطه قوت در محل کار به حساب میآید
چگونه یک مادر شاغل موفق باشیم؟
مادر شاغلبودن یک انتخاب نیست، بلکه برای بسیاری از زنان یک واقعیت است. اگر خوششانس باشید، آنقدر از شغلتان لذت میبرید که با کمال میل به سوی محل کارتان میروید؛ اما درغیراینصورت، احتمالا با یک حساب سرانگشتی تصمیم میگیرید به جمعیت یکسوم از شاغلانی بپیوندید که وظیفه مراقبت از کودک را برعهده دارند و درنهایت از کار خود استعفا میدهند تا بتوانند در خانه بمانند. اما برای اینکه تغییر ایجاد کنید و البته برای اینکه پول بهدست آورید، باید در این بازی بمانید؛ اما چگونه؟
مادران احساس گناه را دور کنند
«امی وسترولت» در کتاب خود با عنوان «داشتن همهچیز را فراموش کن»، این معمای مادران شاغل را بهصورت خلاصه بیان میکند: «ما از زنان انتظار داریم بهگونهای کار کنند که انگار فرزندی ندارند و بهگونهای فرزندان خود را بزرگ کنند که انگار شغلی ندارند». این دستورالعملی است برای ایجاد احساس گناه مادرانه؛ عبارتی که تمایل دارم آن را ممنوع کنم، زیرا این مفهوم را میرساند که مادران با مشارکت همزمان در اقتصاد و در امور انسانی، مرتکب اشتباه میشوند.
احساس خستگی مادران کاملا طبیعی است
طبق تحقیقات، حداقل شش ماه مرخصی با حقوق بهترین گزینه، هم برای کودک و هم برای مادر است. اما اکثر کارفرماها اجازه مرخصی این مرخصی را نمیدهند. درنتیجه، بیشتر مادرانی که بیرون از خانه کار میکنند، خیلی زودتر از آنکه از لحاظ روحی یا فیزیکی آماده باشند، به محیط کار خود بازمیگردند. اگر این مشخصات وضعیت شما را توصیف میکند و احساس خستگی و درماندگی میکنید، بهیاد داشته باشید که این حالت طبیعی است و اصلا تقصیر شما نیست!
مادربودن یک نقطه قوت در محل کار بهحساب میآید
مطالعات نشان میدهد زنان برای عملکرد مالی شرکتها بسیار عالی عمل میکنند؛ اما اگر این زنان، مادر باشند، میتوان گفت بهرهوری آنها در محل کار بسیار بیشتر هم میشود. در مصاحبهای که با صدها مادر داشتم، آنها اعلام کردند زمانیکه بچهدار شدند، بازدهی آنها نیز بیشتر شد، وظایف را بهتر مدیریت میکردند و قدرت «نهگفتن» آنها نیز بهتر شد. ترجیح میدهم این مورد آخر را اینگونه بیان کنم: درواقع مادران با تعهد بیشتری «بله» میگفتند.
کارکردن از شما یک مادر خوب میسازد
«کاتلین مکگین»، اقتصاددان دانشگاه هاروارد، در سال 2015 پژوهشی انجام داد و متوجه شد دختران مادرانی که خارج از منزل کار میکردند، به مدارج بالاتری رسیدند و پسران آنها نیز بیشتر در کارهای خانه کمک میکردند. سال پیش، مکگین طبق همین نتایج دریافت که این فرزندان درنهایت بههمان اندازه شاد هستند که اگر مادرشان در خانه کنار آنها بود، شادبودند.
از «جریمه مادران» اجتناب کنید
عبارت «جریمه مادران» که ابداع جامعهشناسان است، نشانگر مشکلاتی است که مادران، برخلاف زنان بدون فرزند، با آن مواجه میشوند؛ مشکلاتی از قبیل حقوق پایه کم و اینکه (به اشتباه) در نظر دیگران صلاحیت کمتری برای کار دارند. نمیتوان یک نسخه را برای همه پیچید، اما در اینجا چند نکته اساسی را یادآوری میکنیم:
• در مورد انعطافپذیری گفتوگو کنید.
طبق تحقیقات، انعطافپذیری محل کار باعث شادی و رضایتمندی بیشتر کارکنان میشود و همچنین بهرهوری آنها را بالاتر میبرد و هیچکس هم بهاندازهیک مادر به انعطافپذیری نیاز ندارد. اگر احساس میکنید به یک تغییر در ساعات کاری، مکان یا وظایف خود نیاز دارید، ابتدا ببینید چه مزایایی در اختیار شماست یا همکاران و رقیبان شما پیشتر چه مزایایی داشتند. بهکارفرمای خود طرحی را ارائه کنید که نشان دهد چگونه این انعطافپذیری میتواند باعث ارتقای کیفیت کار شما شود و نهتنها به شما، بلکه بهکارفرما هم کمک کند.
• تلاش کنید هزینههای نگهداری از کودک را کاهش دهید.
این موضوع، طبق نظر مادران، مهمترین دلیلی است که بهخاطر آن کار خود را رها میکنند؛ چون میاندیشند که حتی چند ساعت هزینه کمتر در هفته باعث پسانداز هزاران دلار در سال میشود. نگهداری از کودک را با دیگر خانوادهها شریک شوید تا هزینهها تقسیم شود. بدین ترتیب، هم هزینه برای شما کمتر میشود و هم درآمد پرستار کودک بیشتر میشود که خود او نیز ممکن است یک مادر شاغل باشد!
• با «بله، میتوانم» سهماه پسانداز کنید.
طبق گفته «اشلی فنستین گرستلی»، یک مادر و نویسنده کتاب «30 روز اصلاح پول»، زمانیکه زنان درآمد سهماه خود را پسانداز میکنند، راحتتر میتوانند در کار خود ریسک کنند؛ مثلا طرحهای بزرگتر یا مأموریتهای طولانیتری را درخواست کنند. کارفرمایان یا همکاران معمولا (به اشتباه) گمان میکنند مادران تمایلی ندارند یا نمیتوانند این طرحها را قبول کنند؛ درحالیکه معمولا بازدهی مالی بسیار بالایی دارند.
تعادل پیدا کنید
این هدف طاقتفرسا را معمولا میتوان با دید از بالا بررسی کرد. روزهایی خواهد بود که با کودکی مریض در اتاق اورژانس به سر خواهد شد یا هفتههایی که بهخاطر مدیر جدید یا فرجهای طولانی تمام میشود. اما اگر کمی مکث کنید و به برخی روزهای سال نگاهی بیندازید، خواهید دید در برخی مواقع، بیش از آنچه فکر کنید تعادل داشتهاید و اگر اینگونه نبود، میتوانید با چند اصلاح هوشمندانه احساس بهتری داشته باشید. از آنجا که لیست کارهای روزمره هیچگاه به انتها نمیرسد، میتوانید این روشها را امتحان کنید:
• از مسیر خانه تا محل کار استفاده کنید.
طی مطالعه که روی 732 مادر جدید انجام دادم، آنها به زمان صرفشده از خانه تا محل کارشان از 1 تا 10 نمره دادند و نشاندادند که بعد از بچهدارشدن، 50درصد بیشتر استرس دارند. این استرس بهخاطر ترافیک نیست، بلکه بهخاطر هدررفتن وقتشان است. اما راهحل چیست؟ از این دقایق ارزشمند برای کار یا برای خودتان استفاده کنید. تماسهایتان را برقرار کنید یا با دوستان و همکاران همپیمایی داشته باشید؛ یعنی نوبتی از خودروهای خود استفاده کنید و دیگران را نیز سوار کنید تا بتوانید در مواقعی که رانندگی نمیکنید، بهکارهایتان برسید. به ایمیلهای غیرضروری در مترو رسیدگی کنید. همچنین میتوانید با یک پادکست یا کتاب الکترونیکی فشار را از روی خود بردارید یا با دوستی که مسیر مشابهی با شما دارد، تلفنی قرار بگذارید.
• برابری را در خانه برقرار کنید.
اگر آنقدر خوششانس هستید که همسرتان درکنار شماست، به این نکته دقت کنید: آن شخص اولین منبع پشتیبان شماست و شما نیز برای او شماره یک هستید. متاسفانه هنوز هم زنان بخش بیشتر کارهای خانه را بر عهده دارند؛ حتی اگر نانآور خانواده باشند. مادران معمولا سعی میکنند لیستی از کارهای روزمره داشته باشند و اصطلاحا «بار احساسی» را هم بر دوش میکشند؛ بار کارهایی که دیده نمیشوند، مثل اطمینان از اینکه معلم فرزندتان از او راضی است یا خیر! با همسر خود درمورد این ناهماهنگی و نبود تعادل گفتوگو کنید. روی یک تخته کارهای روزمره هردو را بنویسید و نوبتی آنها را حلوفصل کنید. بیداریهای شبانه را تقسیم کنید و لطفا کنترل بیشازحد را متوقف کنید. نیازی نیست همه کارها دقیقا به روش شما انجام شود؛ هیچ کودکی بهخاطر وارونهپوشیدن لباسش نمرده است!
• «بله» و نه را سنجیدهتر بگویید.
یک روز، از ساعات محدودی تشکیل شده است؛ بنابراین باید ارزیابی کنید که چه چیزی واقعا ارزش بلهگفتن را دارد؛ از بازاریابی پس از ساعت کاری گرفته تا داوطلبشدن در مدرسه. مقدار سود و زیان احتمالی را مشخص کنید: «یک ساعت از وقت من چقدر ارزش دارد؟ یکسال بعد درمورد این انتخابم چه حسی خواهم داشت؟ اگر بگویم بله، چه سودی خواهم برد؟و ...» نه گفتن به چیزهایی که وقت شما را هدر میدهد و بسیار پایینتر از سطح شماست، وقتی آسانتر میشود که روز شما پایان سختی دارد. اما فراموش نکنید کارهایی را که اکنون وقت آزاد برای انجام آن دارید، با دیگران مطرح کنید. هرچه تصویر برنامهریزی شما بزرگتر باشد، طرحها بلندمدتتر خواهند بود. اولویتبندی روزها، همانقدرکه برای ایجاد فضای رشد شغلی اهمیت دارد، برای اینکه شبها بهموقع به منزل برسید نیز اهمیت دارد.
تغییر فرهنگی ایجاد کنید
بگذارید واضح صحبت کنیم: اگر هرگونه وقت اضافی در لیست کارهای روزمره دارید، باید برای خود استراحت بنویسید؛ اما اگر فرزندان شما نمیگذارند استراحت کنید و اگر برایتان انرژی باقی مانده است، میتوانید جواب این مشکلات را بدهید. اما چگونه؟
• در مورد کودکتان در محل کار صحبت کنید.
چالشها و لذتهای مادربودن را برای همکاران خود روشن کنید. حتی در مورد این کار فخر بفروشید و حس ننگ و شرمندگی را دور کنید. میتوانید درمورد اینکه همسرتان مرخصی پس از زایمان را قبول نکرده است، صحبت کنید یا به تماس معلم مهدکودک جواب بدهید. اگر آشفته بهنظر میرسید، چیز بدی نیست؛ نشان دهید آشفتهاید، اما میتوانید آن را مدیریت کنید و این خیلی تاثیرگذار است.
• در مورد کار خود در خانه صحبت کنید.
مشکلی نیست که احساس سردرگمی یا خستگی کنید یا حتی احساس تنبلی! شما انسانید. اما مادرانی که طوری رفتار میکنند انگار کارشان باعث فشار و ظلم به آنها میشود، هیچ لطفی به کودکشان نمیکنند. کار خود را از فرزندتان پنهان نکنید یا بهخاطر آن شرمنده نباشید. کشمکشها و پیروزیها را تقسیم کنید. بگذارید کودکانتان وارد دنیای کار شما شوند و بفهمند چرا وقتی آنها روز جمعه درحال تماشای تلویزیون هستند، شما درحال نوشتن مقاله هستید! بردباری و اشتیاقی را که دوست دارید آنها روزی در شغل خود داشته باشند، برایشان مدلسازی کنید.
• برای تغییر سیاست کار کنید.
مهمتر از همه، هر برتری و قدرتی را که دارید، برای حمایت از دیگران بهکار ببرید. اگر جزو اقلیتهای دیدهنشده نیستید، اگر مغز متفکری دارید، پوست کلفت هستید و هیچ نیازی به خواب ندارید، از این مزایا برای خدمترسانی بههمکاران خود استفاده کنید. هیچ کاری اینقدر مادرانه نیست!