مهتاب نیکان |
1402/08/03 |
تله‌های زندگی
مشکلاتی که ریشه در کودکی دارند
آیا تا به حال چنین حسی داشته‌اید که در روابطتان دائما به یک سری مشکلات ثابت بربخورید؟ مثلا اینکه هیچ کس شما رو دوست ندارد، همیشه از شما سوء‌استفاده می‌شود، به شما احترام گذاشته نمی‌شود، همیشه دیگران شما را کنترل می‌کنند یا همیشه نادیده گرفته می‌شوید و حقتان ضایع می‌شود؟ این‌ها تله‌های زندگی هستند که در طول عمر همیشه با ما می‌مانند و باعث می‌شوند که به خودمان آسیب برسانیم.
الگوی ذهنی ما توسط تربیت والدین و نزدیکانمان در کودکی شکل می‌گیرد و باعث می‌شود در بزرگسالی نیز تمام اتفاقات را در همین چهارچوب الگوی ذهنی قرار دهیم؛ در نتیجه همیشه نتایج مشابهی را دریافت می‌کنیم، چرا که این الگوی ذهنی در ناخودآگاه ما ریشه می‌کند و در بزرگسالی همواره شرایطی را می‌آفریند که ما از رسیدن به یک سری از نیاز‌ها ناکام بمانیم.
احساساتی که توسط تله‌های زندگی خلق می‌شوند بسیار قدرتمندند و به طور آگاهانه نمی‌توانید در لحظه کنترلشان کنید؛ بلکه باید آن‌ها را در خود تشخیص دهید و درصدد درمانشان باشید.
با این سری از مقالات همراه ما باشید تا هم متوجه شوید بسیاری از مشکلاتی که با آن‌ها دست‌و‌پنجه نرم می‌کنید ریشه در تله‌های زندگی شما دارد که در کودکی شکل گرفته و قابل‌درمان است و هم نسبت به رفتارهای خود آگاه‌تر شوید تا باعث ایجاد این تله‌ها در فرزندتان نشوید!
نیازهای کودکانه برای عدم درگیری با تله‌های زندگی
یک کودک برای رشد نیازهایی دارد تا درگیر تله‌های زندگی نشود:
- امنیت
- هویت
- خود‌ابرازگری
- محدودیت‌های واقع‌بینانه
- تفریح
اگر هر یک از این نیازهای اساسی به اندازه‌ی کافی ارضا نشود، باعث بروز تله‌های روانی مختلف می‌شود که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم.
***
-
نیاز به امنیت
آیا کودک همواره و در شرایط مختلف احساس امنیت می‌کند؟ به این معنی که والدین بدون هیچ شرط و شروطی او را بپذیرند و دوستش داشته باشند.
آیا والدین در تمام مواقعی که کودک نیاز دارد، دردسترس او هستند؟ این نیاز معمولا در خانواده‌هایی که در دوران کودکی فرزندشان از هم جدا می شوند یا به هر دلیلی زمان زیادی را در کنار او نبوده‌اند، سرکوب می‌شود. تله‌هایی که به دلیل سرکوب این نیاز خلق می‌شوند عبارتند از:
- رها شدگی 2. محرومیت هیجانی 3. بی‌اعتمادی 4. انزوای اجتماعی 5. نقص
-
نیاز به هویت
به این معنا که کودک بتواند از پس کارهای خودش بر‌بیاید و حق اشتباه‌کردن هم داشته باشد، بدون اینکه از سوی خانواده حس ناکافی‌بودن را دریافت کند. این نیاز معمولا در خانواده‌هایی که همیشه تمام کارهای فرزندشان را خودشان انجام می‌دهند، چون اعتقاد دارند او نمی‌تواند به خوبی از پس آن‌ها برآید تا حدودی سرکوب می‌شود. این خانواده‌ها فرزندانی بدون اعتماد‌به‌نفس را تحویل جامعه می‌دهند. تله‌هایی که به دلیل سرکوب نیاز به هویت خلق می‌شوند عبارتند از:
- وابستگی 2.آسیب‌پذیری 3. تحول‌نیافتگی 4. شکست
-
نیاز به خود‌ابرازگری
به این معنا که فرد باید نیازهای خودش را برآورده کند، بدون ترس از اینکه ممکن است طرد شود، بتواند بدون ترس از قضاوت، هیجاناتش را ابراز کند و توسط والدین پس زده نشده یا دچار عذاب وجدان نشود.
تله‌هایی که به دلیل سرکوب این نیاز خلق می‌شوند عبارتند از:
- اطاعت 2. ایثار 3. تایید‌طلبی
-
نیاز به محدودیت‌های واقع‌بینانه
به این معنا که فرد نیاز به اعمال محدودیت‌هایی در تمایلات و خواسته‌هایش دارد. خانواده‌هایی که به اصطلاح فرزندشان را لای پر قو بزرگ کرده و نگذاشته‌اند تحت هیچ شرایطی آب در دلشان تکان بخورد این نیاز را در فرزند سرکوب می‌کنند؛ در نتیجه افرادی پر‌توقع و خود‌شیفته را تحویل جامعه می‌دهند که همیشه در معرض طرد‌شدن در روابط مختلف هستند. تله‌هایی که به دلیل سرکوب این نیاز خلق می‌شوند عبارتند از:
- استحقاق 2.خویشتن‌داری ناکافی
-
نیاز به تفریح
به این معنا که فرد با خیال راحت بتواند سرخوش، راحت، آزاد و رها باشد و حس نکند که دائما در حال کنترل‌شدن است یا دائم او را قضاوت می‌کنند تا درست و عقلانی رفتار کند و خطایی از او سر نزند. خانواده‌هایی که بسیار وسواسی و قانون‌مدار هستند یا انتظارات بالایی از کودک دارند، این نیاز را در کودک سرکوب می‌کنند. تله‌هایی که به دلیل سرکوب این نیاز خلق می‌شوند عبارتند از:
- منفی‌گرایی 2. بازداری هیجانی 3. عیب‌جویی 4. تنبیه
آیا تمام افراد با تله‌های زندگی به یک سبک برخورد می‌کنند؟
خیر؛ سه سبک مقابله‌ای مختلف برای برخورد با تله های روانی وجود دارد که افراد در هنگام مواجه‌شدن با تله‌های خود از آن استفاده می‌کنند:
- تسلیم
فردی که این سبک مقابله را برای برخورد با تله های روانی انتخاب می‌کند، همان شرایط کودکی را ادامه می‌دهد؛ یعنی اگر در کودکی مورد بی‌توجهی قرار می‌گرفته، در بزرگسالی هم جذب کسانی می‌شود که به او بی‌توجهی کنند!
- اجتناب
کسی که این سبک مقابله را برای برخورد با تله های روانی انتخاب می‌کند، از هر موقعیتی که احتمال بروز شرایط کودکی‌اش را داشته باشد، فرار می‌کند؛ یعنی اگر در کودکی در جمع مسخره می‌شده، در بزرگسالی تا جای ممکن از حرف‌زدن در جمع خود‌داری می‌کند.
- جبران افراطی
فردی که این سبک مقابله را برای برخورد با تله های روانی انتخاب می‌کند، دقیقا متضاد با رفتاری که در کودکی از خود بروز می‌داده، رفتار می‌کند؛ یعنی اگر در کودکی خیلی مورد آزار و اذیت قرار می‌گرفته، در بزرگسالی وقتی در شرایط مشابه کودکی قرار می‌گیرد او شروع به اذیت دیگران می‌کند.
***
به یک مثال برای درک بهتر سبک‌های مقابله‌ای با تله های روانی توجه کنید تا بدانید که چگونه می‌توان در مواجهه با یک تله‌ی مشخص، به سه سبک مختلف برخورد کرد:
فرض کنید فردی دچار تله‌ی نقص است. در این تله، فرد خود را بی‌ارزش و ناکافی می‌داند و به عبارت دیگر از وجود خود احساس شرم می‌کند.
اگر این فرد با سبک مقابله‌ای «تسلیم» با تله نقص و شرم مواجه شود:
او اعتماد‌به‌نفس بسیار پایینی دارد، در برخورد با دیگران با صدایی لرزان و چشمانی به‌زمین‌دوخته‌شده صحبت می‌کند، همیشه در حال عذر‌خواهی است و خود را مسئول تمام اشتباهات و مشکلات روابط می‌داند. او خود را با دیگران مقایسه می‌کند، خود‌تخریبگر بوده و همیشه در حال انتقاد از خود است.
اگر این فرد با سبک مقابله‌ای «اجتناب» با تله نقص و شرم مواجه شود:
او از صمیمی‌شدن در هر رابطه‌ای اجنتاب می‌کند، ترجیح می‌دهد در گفت‌و‌گو‌ها از مسائل پیش‌پا‌افتاده صحبت کند و هیچ‌وقت از خودش حرفی نزند، اگر کسی بخواهد به او نزدیک شود او تمام راه‌ها را می‌بندد و ممکن است برای فرار از این تله به انواع اعتیاد یا پرخوری روی بیاورد. در نهایت هیچ‌وقت حس دوست‌داشتن یا دوست‌داشته‌شدن را تجربه نمی‌کند.
اگر این فرد با سبک مقابله‌ای «جبران افراطی» با تله نقص و شرم مواجه شود:
کسی که در مقابله با تله دست به ضد حمله می‌زند در ظاهر خود را فردی با اعتماد‌به‌نفس نشان می‌دهد، بسیار از دیگران انتقاد می‌کند، مسئولیت اشتباهاتش را نمی‌پذیرد و در این راه تا حدی سرگرم پنهان‌کردن تله‌ی خود می‌شود که اغلب اطرافیان خود را می‌رنجاند و سرانجام تنهایی می‌ماند، چون دیگران علاقه‌ای به روابط صمیمانه با او ندارند.
اگر به هر سه سبک مقابله با تله نقص و شرم دقت کنید، متوجه خواهید شد که در هر سه سبک در نهایت فرد تنها می‌شود و نمی‌تواند رابطه‌ی خوبی را که از آن لذت ببرد، با دیگران برقرار کند.
در قسمت های بعدی به معرفی تک‌تک تله‌های روانی و نشانه‌های وجود آن‌ها می‌پردازیم. با ما همراه باشید.
... ادامه دارد
نوجوانی و هویت‌یابی
شما زمانی بهتر یاد می‌گیرید که کمتر یاد بگیرید
6 فیلم، 6 جهان
مدیریت رابطه با خودشیفته‌ها
ویژه نامه نوروزی مجله موفقیت، شماره 447
ویژه‌نامه‌ی نوروزی مجله موفقیت با حال‌‌و‌هوایی بهاری و در 100 صفحه به همراه مطالبی جدید، جذاب و خواندنی منتشر خواهد شد. در ویژه‌نامه نوروزی، علاوه بر بخش‌های ثابت مجله‌ی موفقیت که شامل بخش های کار، زندگی و پلاس است، حدود 30 صفحه مطالب ویژه‌ی نوروز خواهیم داشت که متناسب با روزهای سال نو همراه مخاطبان خواهد بود تا در تعطیلات عید بتوانند از خواندن آن لذت ببرند.در ویژه‌نامه عید نوروز هدیه‌ای ویژه هم به صورت فایل صوتی و تصویری و فقط برای خریداران ویژه نامه نوروزی موفقیت طراحی و تولید شده که می توانید از آن بهره ببرید.البته عیدی ما به شما ارسال پستی رایگان این ویژ‌ه‌نامه به سراسر ایران خواهد بود.مطالب اختصاصی نوروز در ویژه نامه نوروزی موفقیت اولین عید‌دیدنی نوروز 1403/ روایت رویارویی یک انسان با آدمک روانش بچه‌ها پاشین؛ مهمون داریم!/ پذیرایی عید با چاشنی طنز از دو توریست خارجی در ایام نوروز سالِ نو، منِ نو / تغییر، بهبود و موفقیت نیاز به پشتکار دارد هیچ آگاه‌شدنی بدون درد نیست! / گفت‌و‌گو با «سارا همتی»، بازیگر جوانی که به تازگی سرطان را شکست داد نوروز فنلاندی/ نوروز ما و نوروز آن‌ها فیلم روان‌شناسان یا روان‌فیلمسازان؟ / معرفی فیلم های روانشناسی برای دوستداران روان‌شناسی کتابِ‌ خوب بخوانیم / راهنمای مطالعه کتاب در روزهای نوروز حافظ شیرازی مصنوعی! / اولین گفت‌وگوی تاریخ با حافظ شیرازی تعطیلاتی خوش با تغذیه‌ی سالم / در ایام عید نوروز از جسم خود مراقبت کنیم (چطور در تعطیلات تغذیه سالم داشته باشیم) مدیریت زمان در سال جدید/ ترفندهای علمی زمان­سنجی عالی از کتاب «کِی» نوشته دنیل اچ پینکجدول ویژه و متفاوت مخصوص دورهمی‌های عید با هدیه ویژهبخش زندگی مجله‌ی موفقیتبخش زندگی مجله‌ی موفقیت هم مثل همیشه به مطالبی با زمینه‌ی روان‌شناسی، خودشناسی، سواد رابطه و ... پرداخته است. مطالب بخش زندگی به‌گونه‌ای طراحی و تالیف می‌شوند که برای تمام اقشار و مخاطبان قابل‌فهم باشند و چه متخصصان این علم و چه دوستدارانش بتوانند بهره‌ی کافی را از آن‌ها ببرند.در بخش زندگی مجله موفقیت این مقالات برای خوانندگان فهیم مجله موفقیت آماده شده اند: روان‌تحلیلی و سلامت روانی/ 16 نشانه‌ی سلامت روان از دیدگاه نانسی مک‌ویلیام روان‌شناسی تجمل‌گرایی/ تجزیه و تحلیل رفتار افرادی که تمایل به خرید کالاهای گران قیمت دارند نیاز به تفریح / کوچک‌ترین رفتار پدر و مادر ممکن است بزرگ‌ترین تاثیرات را بر فرزندشان بگذارد بُکُش و خوشگلم کن!/ بررسی دلایل گرایش افراطی به عمل‌های زیبایی دی شد و بهمن گذشت، وقت نوشتن رسید!/ سه تکنیک کاربردی نوشتاردرمانی برای ایجاد تغییر در سال جدید آرامش در طوفان/ چگونه در زمان بحران بر خود مسلط باشیم؟ جلوی ضرر رو از هر جا بگیری منفعته! / خطای EOC یا سوگیری «تعهد به خطا» با یک ‌دنده پیش نروید!/ درباره‌ی وضعیت «بودن» یا «انجام» چه می‌دانید؟ تربیت با AI / هوش مصنوعی، پلی میان تربیت مدرن و سنتی عیدِ آدم کجاست؟/ تجربه ی مادرانگی روزی که می‌خواستم زنده بمانم/ تجربه‌ی بیماری هر مهاجر قصه‌ای دارد/ چند روایت از چند مهاجر جایی به جز خانه / چرا نوجوانان دوست دارند ساعت‌های زیادی را خارج از خانه سپری کنند؟ پنج بذر برای مدیریت رفتار/ چطور با پرورش هوش‌هیجانی، پرخاشگری را در نوجوانم کاهش و سازگاری را افزایش دهم؟ کودک کتابخوان / عوامل موثر بر عشق به مطالعه در کودکبخش کار مجله‌ی موفقیتبخش کار مجله‌ی موفقیت در سال‌های اخیر عموما به مسائل مربوط به داستان برندهای مختلف، کسب‌و‌کار، نیروی انسانی، بازاریابی و فروش، اصول مذاکره، مدیریت و سواد مالی و ... می‌پردازد. در این شماره هم با مقالاتی از این دست در اختیار خوانندگان موفقیت خواهد بود:• نتفلیکس؛ ماراتن فیلم و سریال در خانه/ مدل‌های کسب‌وکار به سبک نتفلیکس• محصولات عالی هم شکست می‌خورند! / روش‌های بازاریابی و فروش ویژه‌ی کسب‌و‌کارهای خانگی• تاثیر بیوریتم بر رفتار سازمانی / توصیه‌هایی عملی برای مدیران در جهت بهینه‌سازی عملکرد کارکنان بر اساس بیوریتم• مخاطبان باهوشند! / از کمپین خوب تبلیغاتی تا خودزنی به وسیله‌ی آمارسازی• اطلاعات مهم است! / 4 مدل اطلاعاتی در مذاکره براساس پنجره‌ی «جو – هری»• انسانِ واقعی، هوشِ مصنوعی/ نکاتی پیرامون هوش مصنوعی و منابع انسانیبخش پلاس مجله‌ی موفقیتدر بخش پلاس این شماره مجله موفقیت میزبان دو زن موفق در دو عرصه‌ی متفاوت بوده‌ایم؛ زنانی که توانسته‌اند علی‌رغم محدودیت‌های موجود، راهشان را به سوی موفقیت باز کنند و در حیطه‌ی تخصص خود بدرخشند.همچنین بخش‌های ثابت بخش پلاس موفقیت که شامل داستان‌های شیوانا و پیام های موفقیت (فال موفقیت) است هم در این بخش گنجانده شده است.همچنین همانطور که مخاطبان وفادار موفقیت می‌دانند، در هر شماره از مجله موفقیت، مسابقه‌ی داستان کوتاهی برگزار شده و هر شماره، برندگانی داشته است که هدایای نفیسی را هم دریافت کرده‌اند. در ویژه نامه‌ی نوروزی موفقیت، سه داستان برگزیده‌ی نهایی مسابقات داستان کوتاه امسال مجله موفقیت معرفی شده‌اند که می‌توانید داستان‌هایشان را در بخش پلاس ممجله موفقیت بخوانید.مطالب بخش پلاس مجله موفقیت شامل این موارد است:• اینجا بساط عشق گسترده است/ راه و رسم زندگی تیتر: بیم‌ و امید‌های آینده‌ی ایران• روامداری؛ راز ماندگاری ایران در قرون و اعصار• بدو مریم، بدو / گفت‌وگو با «مریم طوسی»، سریع‌ترین دختر تاریخ ایران• «شاهزاده‌ی ایرانی» و چالش‌هایش / گفت‌و‌گو با «لیدا محمودی»، مدیرعامل موسسه‌ی فرهنگی آوای موج کتاب• فیلم‌هایی که حرفی برای گفتن دارند/ تحلیل روان‌شناختی دو فیلم از برترین فیلم‌های سینمایی در سال گذشته‌ی ایران و جهانراه‌های ارتباط با ما:سایت موفقیت به آدرس www.movafaghiat.comواتس‌اپ و تلگرام: 0135708-0990تلفن: 22183030-021
مشاهده جزئیات
اشتراک گذاری
