عزم ما بشکافد اقیانوس را
سالهاست هر بار که از میدان ولیعصر تهران رد میشوم و چشمم به بالای ساختمان ضلع شمال غربی میدان میافتد با تعجب به نقاشی دیواری عظیم روی آن نگاه میکنم. خیلی وقتها میایستم تا خوب این نقاشی دیواری غولآسا را که تقریبا تمام دیوار ساختمان چندطبقه را پوشانده ببینم. چهرههای مردانی مصمم و با اراده که بر امواج غولپیکر اقیانوسی ایستادهاند و نوشتهای در همان ابعاد روی آن است که میگوید: «عزم ما بشکافد اقیانوس را». اگرچه هنرمند نقاش با ارائه این اثر در حقیقت رزمندگان جبهه جنگ را در نظر داشته، اما اخیرا فکر کردم این ميتواند بهترین فرمول موفقیت هم باشد؛ عزم و اراده آهنین برای رسیدن به هدف. عزم استوار برای کسب موفقیت، در هر حوزه و یا هر میدانی که باشد.
با نیروی عزم و اراده به هرچه بخواهی میتوانی برسی. به نظرم روی این اصل اساسی موفقیت چندان تاکید نشده و یا به اندازه کافی به آن پرداخته نشده است. خصوصا در سالهای اخیر در همهجا شاهد سمینارها، سخنرانی ها، کتابها و سیدیهای گوناگون در رابطه با قدرت ذهن و انواع تکنیکهای تجسم خلاق و رویاپردازی و مجسم کردن دقیق آرزوهامان بودهایم. هرچند همه اینها کاملا درست و بجا است، اما کافی نیست. درست است که میتوانی هر آرزویی داشته باشی و آن را با جزئیات کامل در ذهنت تجسم کنی و خودت را در حالی که به آرزویت رسیدهای ببینی، اما در حقیقت فرمول موفقیت این است:
آرزو + اراده = موفقیت
در این فرمول، اراده رکن اصلی موفقیت است. اگر آرزویی داشته باشی، انگشتت را هم که تکان ندهی بعید است به آن برسی. حداقل در رابطه با آرزوهای بزرگ و مهم چنین است. برای رسیدن به این آرزوها ارائه آهنین لازم است. عزم جزم لازم است. صرفا چیزی را در ذهن مجسم کردن و خیالپردازی کردن راه به جایی نمیبرد. بعد مأیوس و ناراحت میشویم که چرا نشد. برای این نشد که همه اجزای معادله سر جایش نبود. اگر میخواهی محقق شود عنصر اراده را سر جایش بگذار.
ارادهات را تقویت کن
در زبان انگلیسی واژه دو کلمهای will-power به معنی نیروی اراده یا قدرت اراده است. بله، اراده از قدرت برخوردار است. اراده به ما قدرت رسیدن به هدفمان را میدهد. اراده قدرت رساندن ما به موفقیت را دارد. ما بدون این قدرت نمیتوانیم کار چندانی جهت رسیدن به اهدافمان بکنیم. از اهداف کوچک روزمرهای چون درست کردن یک وعده غذای خوب و خوشمزه تا اهداف بسیار بلند و دشوار تحصیلی، کاری یا معنوی، حرف اول را اراده میزند.
اما نیروی اراده ما آدمها با هم یکی نیست. بعضیها به داشتن عزم و اراده بسیار قوی معروفند، بعضی نه. خبر خوب این است که اراده را هم مثل هر خصوصیت دیگری میتوان پروراند و تقویت کرد. نیروی اراده را هم میتوان مدام بالا و بالاتر برد. فقط تمرین لازم دارد. عامترین مثال نیروی اراده در همهجای دنیا کوهنوردی است. همیشه و در همهجای دنیا کوهنوردان کسانی بودهاند که با بالا رفتن از کوههای بلند و رسیدن به قله، عزم و ارادهشان را نشان دادهاند. میتوان تقویت اراده را هم از همینجا شروع کرد. برنامهای برای کوهنوردی منظم بریز. میتوانی از ارتفاعات کوتاه و حتی از تپهها شروع کنی و بهتدريج بالاتر بروی. همانطور که عضلات پا و دست ما بهتدرج قوی میشود، نیروی ارادهمان هم قویتر خواهد شد.
اگر تمایلی به کوهنوردی نداری خوب است بدانی که تمام ورزشها خصوصا ورزشهای استقامتی و رزمی میتوانند به تقویت ارادهمان کمک کنند. وقتی هدفی تعیین میکنی و برای رسیدن به آن تلاش میکنی و برای رسیدن به آن تلاش میکنی، نیروی اراده هم در این مسیر بهتدریج تقویت میشود.
تقویتکننده دیگر نیروی اراده، روزه است. این هم همیشه و همهجا صادق بوده است. در همه اعصار، مردم با انواع روزه گرفتنها، از روزه غذا و آشامیدنی گرفته تا روزه سکوت و ... عزم و ارادهشان را نشان دادهاند. اگر بدن سالمی داری، میتوانی برنامهای بریزی و مثلا یک روز در ماه را روزه بگیری. با نیت اینکه به خودت ثابت کنی ارادهاش را داری. به این ترتیب با یک تیر دو نشان میزنی: هم بدنت را از سموم اضافی پاک میکنی، هم ارادهات را تقویت میکنی. روزه سکوت همین کار را با روح و روانت میکند.
خواست روشن: تا موقعی که خواست و هدفت روشن نباشد عزم و اراده چندانی برای رسیدن به آن نخواهی داشت. پس اول ببین هدفت چیست و چه میخواهی تا بعد بتوانی تمام نیروی خود را در راه رسیدن به آن بسیج کنی. فرض کنیم در حوزه شغلی میتوانی فهرست تمام کارهایی که دوست داری را با درصد میزان علاقهات روی کاغذ بیاوری. صرفا در ذهنت این کار را نکن. روی کاغذ آوردن کمک میکند تا به وضوح و روشنی ذهنی بیشتری برسی. بعد میتوانی از بین مثلا فهرست 10 تاییات، سه تا را انتخاب کنی و بعد ببینی از بین این سه، کدامیک را حقیقتا دوست داری و از انجامش لذت میبری. آنوقت برای رسیدن به آن شغل یا هدف حاضری هر کاری انجام بدهی. وقتی قله کاملا مشخص باشد، میتوانی با گامهای کوچک پیوسته ارادهات را برای رسیدن به آن هم تقویت کنی.
پیگیری واقعا معجزه میکند. پیگیری و اراده به هم مربوطند و همدیگر را تقویت میکنند. وقتی کاری را از اول تا آخر پیگیری میکنیم ارادهمان در هر قدم تقویت میشود. وقتی عزممان را جزم میکنیم باعث پیگیری کار میشود. میتوانی هدف کوچکی برای خودت تعیین کنی و این را امتحان کنی. هدفت را به چند گام ساده تقسیم کن و اولین گام را بردار و بعد ادامه بده و کار را تا رسیدن به هدف پیگیری کن. مولانا در این مورد چه زیبا میگوید:
سایه حق بر سر بنده بود
عاقبت جوینده یابنده بود
گفت پیغمبر که چون کوبی دری
عاقبت زان در برون آید سری
چون نشینی بر سر کوی کسی
عاقبت بینی تو هم روی کسی
یعنی خدا حامی جویندگان و رهروان است. اگر همت کنی و در راه هدفت از پای ننشینی خدا هم کمکت میکند تا به هدفت برسی و موفق شوی و :
«بیشتر آدمها همانقدر خوشبخت هستند که تصمیم میگیرند، باشند.
«آبراهام لینکلن»
تصمیممان را بگیریم
عزممان را جزم کنیم
آستینها را بالا بزنیم
کمربندمان را محکم ببندیم
راه بیفتیم و بدانیم که:
عزم ما بشکافد اقیانوس را...
سمانه اقبالی
1403/1/28
ممنونم از این همه آگاه بودن و آگاه کردن